Reflection for the Homily of 1^st Sunday in Advent season (27-11-16) by Br Alfred Rodrigues

आगमन काळातील पहिला रविवार

दिनांक: २७-११-२०१६

पहिले वाचन: यशया २:१-५

दुसरे वाचन: पौलचे रोमकरांस पत्र १३:११-१४

शुभवर्तमान: मत्तय २४:३७-४४

“तुमचा प्रभू येत आहे, म्हणून तुम्ही तयार असा"

प्रस्तावना:

आजपासून ख्रिस्तसभा उपासनेच्या नविन वर्षात पदार्पण करीत आहे आणि ही सुरुवात आपण आगमन काळाने म्हणजे येशूच्या येण्याच्या तयारीने करीत आहोत. आजची उपासना आपल्याला येशूच्या येण्यानिमित्त जागृत करीत आहे.

आजच्या पहिल्या वाचनात यशया संदेष्टा येरुशलेमच्या नगरीत वैभवाविषयी उल्लेख करीत आहे. येरुशलेम नगरी जशी देवाची आहे तशीच ती आपलीसुद्धा आहे. रोमकरांस पत्रातून घेतलेल्या दुसऱ्या वाचनात संत पौल आपणास काळ व समय ओळखून चांगल्या प्रकाशाची कृत्ये करण्यास सांगत आहे. आणि मत्तयलिखित शुभवर्तमानात आपल्याला ख्रिस्ताच्या येण्याने जागृत राहण्यासाठी सांगितले आहे. कारण त्याचे येणे आकस्मित असेल.

सदैव जागृत राहून प्रभूच्या आगमनाची चांगल्या प्रकारे आध्यात्मिक तयारी करता यावी म्हणून आजच्या मिस्साबलीदानात आपण विशेष प्रार्थना करूया.

पहिले वाचन: यशया २:१-५

या संदेशामधून यशया संदेष्टा येरुशलेम नगरीच्या अंतिम वैभवाचा उल्लेख करीत आहे. सिओनाची खरी महानता दिसून येते, देव तिच्यामध्ये आहे तेच गौरव आहे. अधिक उंच शिखरांना तिचा हेवा वाटतो. लोकांना आपल्याकडे ओढून घेणे हे तिचे कार्य आहे व त्यांना फक्त शरण आणणे हे तिचे काम नाही. देवाचे निःपक्षपाती सत्य आणि सत्ता हे त्यांना हवे असते. प्रभुने स्वतःला उंच केले तर आपणा सर्वांना तो स्वतःकडे ओढून घेऊ शकेल. (योहान १२:३२) हे भाकीत केले तेव्हा त्याच्या मनात हीच वाचने असावीत.

दुसरे वाचन: पौलचे रोमकरांस पत्र १३:११-१४

आपण शेजाऱ्यावर प्रिती का करावी? कारण ख्रिस्ताचे परत येणे नजीक आले आहे. आपण ख्रिस्तावर विश्वास ठेवला तेव्हा पापाच्या शिक्षेपासून आपले तारण झाले. देवाने आपल्याला पापक्षमा दिली. ख्रिस्त येईल तेव्हा आपल्याला नवीन शरीर मिळेल तेव्हा आपण परिपूर्ण तारणाचा अनुभव घेऊ. ख्रिस्त येईल तेव्हा आपण बेफिकीर सापडू नये. आपण त्याची वाट पाहत जीवनक्रम कंठूया. (इफिस. ५:११; १थेस्स ५:६)

या जगाच्या स्तिथीला रात्रीची उपमा दिली आहे. ख्रिस्त येईल तेव्हा सर्व काही नवीन दिवसाप्रमाणे होईल. आपण जगातील पापकर्म करू नयेत तर त्याचा त्याग करून देवाच्या इच्छेप्रमाणे जगावे. देवाची इच्छा देवाच्या वचनाने व पवित्र आत्म्याद्वारे कळते. ख्रिस्ताच्या प्रभुत्वाखाली राहा. ही प्रकाशाची शस्त्रसामुग्री आहे. आपले आचरण पाहून देवाची निंदा करण्याचे कारण कोणाला मिळू नये ह्याची खबरदारी घ्या. देहवासनेची हाव तुम्हाला एकसारखी सतवीत राहील तिला कसलाच वाव देऊ नका. तर, प्रभू येशूचे गुण परिधान करा.

शुभवर्तमान: मत्तय २४:३७-४४

प्रभू येशूचे परत येणे हे नोहाच्या जीवनाशी तुलनात्मक आहे. नोहाच्या काळात जलप्रलय आला तेव्हा त्याने अकस्मात सर्वस्व वाहून नेले. ख्रिस्त अकस्मात येणार आहे. ख्रिस्त या जगावर राज्य करण्यासाठी केव्हा येणार आहे ती घटका फक्त पित्याला ठाऊक आहे. त्या वेळी जगातील लोक नेहमीप्रमाणे खातपीत व जगत असतील. जगातील सर्व व्यवहार नेहमीप्रमाणे चालले असतील.

ख्रिस्त येईल तेव्हा तो अकस्मात न्याय करील ज्यांनी राजाची सुवार्ता मानली नाही ते घेतले जातील (म्हणजेच ते मरतील) व ज्यांनी राजाची सुवार्ता मानली ते ठेवले जातील आणि हे राहिलेले लोक ख्रिस्ताबरोबर राज्य करतील.

ख्रिस्ताच्या येण्याने आपण तयार व जागृत नसलो, तर आपलेही नोहाच्या दिवसात झाले तसे होईल. लोकांची तयारी झालेली नसेल. तेव्हा फक्त दोन गट असतील : तयारीत असलेले लोक (तारलेले आहेत ते) आणि तयारीत नसलेले लोक (हरवलेले आहेत ते). ओवी ४०,४१ मध्ये दिल्याप्रमाणे रोजच्या जीवनातील स्पष्ट उदाहरणांनी मुलभूत विभाजन कसे असेल, तसेच एरवी समान स्थितीत असलेले वेगळे कसे होतील ते दाखवले आहे. सिद्ध असण्याची रीत म्हणजे हिशोब करून काळवेळ ठरवणे नव्हे, कारण कोणताही चोर आपण केव्हा येणार याची सूचना देत नाही. जागृत राहणे, नेहमी ख्रिस्ताच्या येण्याचा विचार मनी बाळगणे हीच तयारी असण्याची रीत आहे.

मनन चिंतन:

आमच्या जीवनात आगमन काळ म्हणजे काय ते प्रथम समजावून घेऊया. त्यासाठी आगमनकाळाचा पूर्व इतिहास जाणून घेणे महत्वाचे आहे. देवाची योजना फार चांगली होती परंतु आदाम आणि हेवा यांनी देवाची आज्ञा मोडून पाप केले व हे पाप आणखी काही दिवसांनी वाढत गेले हे यशया संदेष्टा २४:४-६ ह्या अध्यायात दाखवत आहे. “पृथ्वी शोकाकुल व कृश झाली आहे. जग झुरून कृश झाले आहे. पृथ्वीवरील प्रतिष्ठित जण जर्जर झाले आहेत. पृथ्वी आपल्या रहिवाशाकडून भ्रष्ट झाली आहे. कारण त्यांनी नियमांचे उल्लंघन केले आहे. ह्यास्तव पृथ्वी शापाने ग्रासली आहे.” त्यासाठी देवाने अनेक संदेष्टे पाठविले. त्यांनी भविष्यवाणी केली कि, तारणारा येणार आहे जो खुद्द प्रभू येशू ख्रिस्त होय. यशया ह्या संदेष्ट्याने ही वाणी प्रभू येशू ख्रिस्त येण्याच्या आठशे वर्षाअगोदर केली होती. येशु देवाचा पुत्र होय, तो पापी माणसाच्या उद्धारासाठी येणार आहे.

यशया ९:६-७ मध्ये म्हटले आहे, आम्हामध्ये बाळ जन्मला आहे. आम्हास पुत्र दिला आहे. त्याच्या खांद्यावर सत्ता राहील. त्याला अदभूत मंत्री, समर्थ देव, सनातन पिता, शांतीचा अधिपती म्हणतील. त्याच्या सत्तावृद्धीला व शांतीला अंत नसणार. तो दाविदाच्या सिंहासनावर बसून त्याचे साम्राज्य चालवील आणि तेथून पुढे ते सर्वकाळ न्यायाने व धर्माने दृढ व स्थिर करील. सेनाधीश परमेश्वराचा आवेश हे सिद्धीस नेईल.

     यशया ७:१४.मध्ये म्हटले आहे, कुमारी गर्भवती होऊन पुत्र प्रसवेल व त्याचे नाव इमॅन्युएल (आम्हाबरोबर देव) असे ठेवील व हे शास्त्रलिखित वाचन पूर्ण झाले व खुद्द देवच येशूचे नाव घेऊन ह्या जगात आला. हाच आगमनाचा काळ आजपासून पुन्हा आपण एक नव्या उमेदीने साजरा करीत आहोत.

     आपल्याला मनुष्याच्या पुत्राच्या येण्याची वेळ व काळ ठाऊक नाही परंतु तो एक दिवस येणार असा आपला विश्वास आहे. आणि येणे हे आकस्मित व अचानक असणार आहे म्हणून आपण येण्याची तयारी केली पाहिजे.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: ऐकावी प्रार्थना करीतो मी याचना.

१. आपले परमगुरु पोप फ्रान्सीस व सर्व महागुरू धर्मगुरू, धर्मभगिनी तसेच ख्रिस्ताठायी सेवाकार्य करणाऱ्या सर्व व्यक्तींना प्रभूचे कार्य करण्यासाठी प्रार्थना करूया.

२. प्रभू येशूच्या आगमनासाठी आपण सर्व सदैव तत्पर असावे व पापापासून मुक्त राहून ख्रिस्ताच्या आगमनाचा उत्सव मोठ्या आनंदाने साजरा करण्यास पात्र ठरावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. ख्रिस्ताचे स्वागत करणे म्हणजे गोरगरिबांच्या स्विकार करणे ख्रिस्ताला आपणास दीन-दलित व गरीबांमध्ये पाहण्यास परमेश्वराची दैवी शक्ती लाभावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. ख्रिस्ताला स्वीकारण्यासाठी आपल्यामधील असलेला अहंकार, स्वार्थीपणा दूर सारून एकजुटीने समजण्यासाठी कार्य करावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. जे लोक ख्रिस्तापासून दूर गेलेले आहेत व चंगळवाद, मौज-मजेमध्ये गुरफटलेले आहेत अशांना ख्रिस्त सापडावा व त्यांचे मनपरिवर्तन व्हावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

Reflection for the Homily of Solemnity of Christ the King (20-11-16) by Br Amit D’Britto

ख्रिस्तराजाचा सण

दिनांक: २०/११/१६.

पहिले वाचन: २शमुवेल ५:१-३.

दुसरे वाचन: पौलचे कलस्सैकरांस पत्र १:१२-२०.

शुभवर्तमान: लुक २३:३५-४३.

“तू आपल्या राज्याधिकाराने येशील तेव्हा माझी आठवण कर.”

          

प्रस्तावना:

आज देऊळमाता ख्रिस्तराजाचा सण साजरा करीत आहे. तसेच सामान्य काळातील ह्या शेवटच्या रविवारी प्रभू येशूला राजा म्हणून सन्मानीत करणे हे अतिशय योग्य आहे. येशूला प्रभू-ख्रिस्त, देवपुत्र, तारणकर्ता, रक्षणकर्ता अशा अनेक आध्यात्मिक शिर्षकांनी गौरविले गेले आहे; परंतु ‘पृथ्वीवरील राजा’ हे शिर्षक त्यास समर्पक वाटते. देवाने येशूला मरणातून उठवून आपल्या उजवीकडे बसविले व त्याला स्वर्ग आणि पृथ्वीवर सर्वसत्ता मिळवून दिली. ख्रिस्त हा अखिल विश्वाचा व प्रत्येक व्यक्तीचा राजा आहे, अशी भावना आपणामध्ये आजच्या उपसानेद्वारे जागृत केली जात आहे.

आजच्या लूकलिखित शुभवर्तमानात येशु ख्रिस्त एका विश्वासू चोराला त्याच्या स्वर्ग-ऐश्वर्यात तारणाचे आश्वासन देतो. प्रभू येशु ख्रिस्त हा आपल्या जीवनाचा राजा व तारणकर्ता आहे. वधस्तंभावरील त्या चोराप्रमाणे आपल्याला सुद्धा तारणाचा मार्ग प्राप्त व्हावा म्हणून ह्या मिस्साबलीदानात विशेष प्रार्थना करूया.

सम्यक विवरण

पहिले वाचन: २शमुवेल ५:१-३.

दावीद इस्रायल राष्ट्रांचा राजा होतो हे प्रस्तुत उताऱ्यातून स्पष्ट करून दिले आहे. इस्रायलच्या सर्व वंशाकडून दावीदला राजा होण्यासाठी विनंती केली गेली. मग इस्रायलच्या सर्व वडिलजनांनी हेब्रोनात एकत्र येऊन दावीदचा अभिषेक केला आणि त्याला इस्रायलवर राजा म्हणून नेमले.

दुसरे वाचन: संत पौलचे कलस्सैकरांस पत्र १:१२-२०.

संत पौलने कलस्सैकरांस लिहिलेल्या बोधपत्रात ख्रिस्ताच्या सर्वाधिकाराचे योग्य रितीने विवरण केलेले दिसून येते. कारण प्रभू येशु ख्रिस्त हा सर्व उत्पत्तीत श्रेष्ठ आहे. पृथ्वीवर आणि आकाशात असलेले, दृश्य आणि अदृश्य असे सर्व काही त्याच्यामध्ये, त्याच्याद्वारे आणि त्याच्यासाठी निर्माण करण्यात आले आहे. अशाप्रकारे ख्रिस्ताला सर्वाधिक प्राधान्य व वर्चस्व प्रदान करण्यात आले.

शुभवर्तमान:  लुक २३:३५-४३.

लूकलिखित शुभवर्तमानात आपल्याला आपल्या विश्वासाचे रहस्याचे दर्शन घडते. येशू ख्रिस्त क्रूसावर मरत असताना त्याला आपला तारणकर्ता व राजा म्हणून घोषित करण्यात येते. लुकलिखित शुभवर्तमानाचा मुख्य विषय हा तारण असा आहे व हेच आज आपल्याला शुभवर्तमानात दर्शनास येते. येशू ख्रिस्त हा राजा आहे पण ही गोष्ट फक्त ज्यांचा दृढ विश्वास आहे तेच मान्य करतात.

येशूला वधस्तंभावर खिळतांना त्याची फार निंदानालस्ती करण्यात आली होती. तसेच त्याला ‘यहुद्यांचा राजा’ असे शिर्षकही त्याचा उपहास म्हणून दिले गेले. वधस्तंभावर खिळलेल्या एका अपराध्याने येशू ख्रिस्तावर विश्वास ठेऊन त्यास म्हटले कि, “आपण आपल्या राजाधिकाराने याल तेव्हा माझी आठवण करा.” त्याच्या विश्वासाचे फळ म्हणून येशु त्यास म्हणतो, “तू आज माझ्याबरोबर सुखलोकात असशील” (लुक २३:४३).

बोधकथा:

एकेकाळी शबीर नावाचा एक राजा ह्या भूतलावर राहत होता. हा राजा फार दयाळू व प्रेमळ होता. त्याची कीर्ती सर्वत्र पसरली होती व त्याला खूप मान व सन्मान मिळत होता.

एकदा देवाला ह्या राजाची परीक्षा घ्यायची होती. त्यासाठी देवाने राजाच्या महालात एके दिवशी भर दुपारी, एका कबुतराला पाठवले व त्या पाठोपाठ एक ससाणा सुद्धा तिथे हजर झाला व हा ससाणा त्या कबुतराला आपले भक्ष बनवून त्यावर मेजवानी करणार होता. पण इतक्यात हे सर्व राजाच्या लक्षात येते व तो त्या कबुतराला पकडतो व ससाण्याला म्हणतो, “कृपया ह्या कबुतराला मारू नकोस.” तेव्हा ससाणा उत्तरतो, “जर मी ह्या कबुतराला खाल्ले नाही तर मी उपवासाने मरून जाईन. मी सुद्धा एक पक्षी आहे व हे कबुतर माझे अन्न आहे तर मग तुझा दयाळूपणा फक्त ह्या कबुतरासाठीच का? व माझ्यावर असा अन्याय कशासाठी?”

तेव्हा दयाळू राजा विचारपूर्वकतेने म्हणाला, “मी तुला तुझ्या भोजनापासून हिरावून घेणार नाही; त्यामुळे मी तुला ह्या कबुतराऐवजी दुसरे मांस देतो. तेंव्हा ससाणा म्हणाला, “मला तुमची अट मान्य आहे, परंतु दुसरे मांस देण्यासाठी तुम्हाला दुसरा जीव घ्यावा लागेल”. परंतु राजा म्हणाला “नाही, मी तुला माझे स्वत:चे मांस देईन”. मग राजाने एक तराजू मागवला व एका पारड्यात कबुतराला ठेवले व दुसऱ्या पारड्यात त्याने स्वत:चे मांस कापून ठेवले परंतु राजाच्या असे लक्षात आले कि, पारड्यातील कबुतराचे वजन कितीही मांस ठेवले तरी कमी होत नव्हते. तेव्हा प्रेमळ राजा स्वत: तराजूच्या दुसऱ्या पारड्यात चढला व म्हणाला, “तू त्या काबुतराऐवजी मला खा”. त्याचवेळी स्वर्गातून देव हे सर्व पाहत होता. तेव्हा देवाने राजावर पुष्पांचा वर्षाव करून त्यास शाबासकी दिली व त्याना आशीर्वाद दिला.

     ह्या कथेतील राजा दुसऱ्यांच्या संरक्षणासाठी आपला स्वत:चा जीव देण्यास तयार होता. आज आपण ख्रिस्त राजाचा सण साजरा करीत आहोत. ह्या ख्रिस्त राजाने सुद्धा आपल्या सर्वांच्या तारणासाठी वधस्तंभावर मरण पत्करले. येशु ख्रिस्त हा अतिशय प्रेमळ, दयाळू व क्षमेचे जीवन जगून आपल्याला योग्य असा आदर्श देत आहे.

मनन चिंतन:

     आज आपण ख्रिस्त राजाचा सण साजरा करत आहोत. जेव्हा आपण ‘राजा’ हे शिर्षक ऐकतो तेव्हा आपल्यासमोर कोणती प्रतिमा झळकते: आपल्या समोर विशेषत: रत्नजडीत वस्त्रे, मुकुट, सामर्थ्य, अधिकार, श्रीमंती तसेच अनेक शाही वेष परिधान केलेले सैनिक असे चित्र निर्माण होते.

     परंतु आज आपण ज्या राजाचा सण साजरा करीत आहोत तो ह्या प्रकारचा राजा नव्हता. आपला राजा येशु ख्रिस्त दोन अपराध्यांबरोबर क्रुसावर टांगून मरण पावला. येशु ख्रिस्ताजवळ रत्ने, सोने, सैनिक, नोकर व श्रीमंती असे काहीएक नव्हते.

येशु ख्रिस्त ह्या जगात राजकीय अधिपत्य प्रस्थापित करण्यासाठी नव्हे तर आध्यात्मिक साम्राज्य पसरविण्यासाठी आला होता. ख्रिस्ताचे साम्राज्य हे धार्मिक व मूल्यांनी भरलेले होते. जेव्हा पिलाताने येशूला विचाले, “तू यहुद्यांचा राजा आहेस काय?” येशूने उत्तर दिले, “माझे राज्य ह्या जगाचे नाही, माझे राज्य ह्या जगाचे असते तर मी यहुद्यांच्या स्वाधीन केला जाऊ नये म्हणून माझ्या सेवकांनी लढाई केली असती” (योहान १८:३३,३६) येशु ख्रिस्ताचे साम्राज्य हे भौगोलिक नसून ते अध्यात्मिक व सार्वकालिक आहे. त्याची सत्ता सर्व लोकांवर व सर्व राष्ट्रांवर पसरली आहे. ख्रिस्ताचे सार्वभौमत्व हे फक्त ख्रिस्ती लोकांवरच नव्हे तर साऱ्या पृथ्वीवर पसरलेले आहे.

     प्रभू येशु ख्रिस्त ह्या पृथ्वीवर त्याचे साम्राज्य पसरवण्यासाठी आला आहे. आपण सर्वांनी ह्या प्रभूच्या साम्राज्याचे प्रजा-जन व्हावे असा येशूचा हेतू होता कारण त्याद्वारेच आपल्याला तारणाचे दार उघडणार होते. प्रभू येशूच्या साम्राज्यात विलीन होण्यासाठी आपल्याला येशूने दिलेल्या शिकवणुकीचे योग्य असे अनुसरण करावे लागेल. येशूने दिलेल्या प्रीतीचा व क्षमेचा मार्ग आपणास अवलंबावा लागेल. कारण त्याद्वारेच आपणास मोक्ष प्राप्त होईल.

     येशूचे राजेपद हे सौम्यता, नम्रता, प्रेम व सेवा ह्या मूल्यांनी भरलेले होते. तो स्वत: जरी राजा असला, तरी तो सेवक म्हणून जीवन जगला. प्रभू येशु त्याच्या प्रजेवर खूप प्रेम करतो. तो त्यांच्यावर मरेपर्यंत प्रेम करतो कारण त्याचा हेतू व स्वप्न हे, आपण नेहमी त्याच्याबरोबर असावे असा आहे. ज्याप्रमाणे एखादा मेंढपाळ आपल्या मेंढरांची काळजी घेतो; किंवा एखादा पक्षी आपल्या पिल्लांना एकत्र जमवून त्याच्या पंखाखाली उब देतो किंवा एखादी आई आपल्या बाळाचे पालनपोषण करते ह्या सर्वांपेक्षा अधिकतम रितीने येशु ख्रिस्त त्याच्या प्रजा-जनांवर  प्रेम करून त्यांना जवळ करीत असतो.

     जर आपला राजा आपल्यावर इतके प्रेम करीत असेल तर आपण सुद्धा त्याला योग्य तो प्रतिसाद दिला पाहिजे. कारण हे प्रेमाचे दळण-वळण फक्त ऐकेरी मार्गाने होत असेल तर त्याला काहीच अर्थ नाही. ‘जी आई आपल्या मुलांवर प्रेम करते तीच आई वृद्धावस्थेत तेच प्रेम परत मिळण्याची वाट पाहत असते’.

     आज शुभवर्तमानात आपण पाहतो कि, एक अपराधी येशूची निंदा करीत होता. परंतु दुसरा अपराधी ह्याने येशुवरील विश्वास प्रकट करून स्वत:चे तारण करण्याची विनंती केली. येशु ख्रिस्ताने त्याला त्याच्या विश्वासाचे प्रतिफळ म्हणून स्वर्गराज्याचे सुख बहाल केले. आज आपण ख्रिस्त राजाचा सण साजरा करीत असताना आपणाला सुद्धा स्वर्गराज्याचा अनुभव यावा यासाठी प्रभूला आपल्या हृदयाचा राजा बनवूया. 

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: हे प्रभो तुझे राज्य येवो.

१. आपले पोप फ्रान्सीस सर्व बिशप्स, धर्मगुरू व व्रतस्थ ज्यांनी आपले सर्व आयुष्य प्रभूसेवेसाठी अर्पण केले आहे, त्यांना देवाची कृपा व आशीर्वाद मिळावा व त्यांनी देवाची सुवार्ता जगाच्या कानाकोपऱ्यात पसरवावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपल्या सर्व राजकीय अधिकारी व नेते ह्यांनी सर्वत्र प्रभू येशुप्रमाणे सुखा-समाधानाचे व आनंदाचे साम्राज्य पसरवावे म्हणून प्रार्थना करूया.

३. जे लोक आजारी व दुःखी आणि संकटांनी ग्रासलेले आहेत त्यांना प्रभूचा दैवी स्पर्श व्हावा व ते लवकरात लवकर बरे व्हावेत म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. आज आपण ख्रिस्त राजाचा सण साजरा करीत असताना प्रभू येशूला आपल्या जीवनाचा राजा बनवून त्याच्या राज्याचा आपल्या जीवनात स्वीकार करण्यासाठी प्रार्थना करूया.

५. आता थोडा वेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक व सामाजिक हेतूंसाठी प्रार्थना करूया.

Reflection for the Homily of 33^rd Sunday in Ordinary Time (13/11/2016) By Br. Jameson Munis.

सामान्यकाळातील तेहतिसावा रविवार

दिनांक: १३/११/२०१६.

पहिले वाचन: मलाखी ४:१-२.

दुसरे वाचन: थेस्सलनीकाकरांस दुसरे पत्र ३:७-१२.

शुभवर्तमान: लुक २१:५-१९.

"वेळ जवळ आली आहे"

प्रस्तावना:

आज आपण सामान्य काळातील तेहतिसावा रविवार साजरा करीत आहोत. आजची उपासना आपणास प्रभू पुनरागमनाची आणि शेवटच्या न्यायाविषयीचा संदेश देते.

मलाखी या पुस्तकातून घेतलेल्या पहिल्या वाचनात आपल्याला देवाच्या येण्याचा दिवस या संदर्भात ऐकावयास मिळते. थेस्सलनीकाकरांस दुसरे पत्र ह्यात संत पौल मनुष्याच्या जीवनाविषयक सल्ला देतो. तसेच आजच्या लुकलिखीत शुभवर्तमानात येरुशलेमेचा विध्वंस, युगाची समाप्ती आणि सर्व लोकांचा न्याय ह्याविषयी ऐकतो.

माणूस सुखाचा भुकेला आणि आनंदासाठी सतत आसुसलेला असतो. म्हणून माणूस बऱ्याचदा देवाच्या विरुद्ध जात असतो. परंतु देव माणसाला सतत अवधी देतो. कारण सार्वकालिक जीवनाचा आनंद हे देवाने माणसाला दिलेले एक अलौकिक वरदान आहे. आजच्या मिस्साबलीदानात भाग घेत असताना आपली अंतःकरणे आपण शुद्ध करूया व ह्या जगातील सर्व गोष्टींपेक्षा देवावर अधिक प्रेम करावे ह्याकरीता परमेश्वराकडे प्रार्थना करूया.

सम्यक विवरण

पहिले वाचन: मलाखी ४: १-२.

पहिल्या वाचनात मलाखी परमेश्वराचा येण्याचा दिवस याविषयी सांगत आहे. ह्या दिवशी परमेश्वर सर्व गर्विष्ठ व सर्व दुराचारी लोकांस शिक्षेस पात्र ठरवणार आणि सेवा करणाऱ्या व विश्वासू लोकांवर दया दाखवून तो त्यांस अभय देईल. तसेच जे लोक देवाच्या नावाचा आदर करणारे आहेत त्यांना देवाचा लाभ होईल.

दुसरे वाचन: थेस्सलनीकाकरांस दुसरे पत्र ३:७-१२.

प्रस्तुत उताऱ्यात पौल त्याच्या स्वत: च्या जीवनाविषयीचा बोध करतो. तो आळशीपणाने न वागण्याचा सल्ला तसेच त्याविषयीचा असलेला धोका ह्याविषयी सांगत आहे. जे लोक काम व कष्ट करत नाही त्यांना संत पौल अतिशय परखड शब्दांत बजावतो कि, ‘त्यांना खाण्याचा अधिकार नाही’. सुखवस्तूसाठी भुकेल्या असलेल्या आळशी लोकांनासुद्धा इतरांनी काही देऊ नये असे पौल सांगतो.

शुभवर्तमान: लुक २१:५-१९.

     लुकलिखीत शुभवर्तमानात आपल्याला यरुशलेमेचा विध्वंस व युगाची समाप्ती याबद्दल येशूने केलेलं भाकीत ऐकावयास मिळते.

     यरुशलेम येथील मंदिराची भव्य दिमाखदार वास्तुरचना पाहून शिष्य फारच प्रभावित झाले होते. येशूला त्यांच्या प्रशंसेचे काहीच अप्रुफ वाटले नाही. हे मंदिर लवकरच पूर्णपणे नष्ट होईल असे भाकीत त्याने केले. शिष्यांनी विचारले, ‘हे केव्हा घडून येणार, या विनाशाचा इशारा देणारी काही पूर्वचिन्ह असतील का?’ हे ऐकून येशूने त्यांना उत्तर देतो कि, मंदिराचा विनाश होणे ही युगाच्या समाप्तीस होणाऱ्या घटनांपैकी एक असेल, येशूच्या ह्या आरंभीच्या शब्दांवरून या प्रवचनाचा सर्वसाधारणपणे रोष दिसून येतो.  

     तसेच शेवट ताबडतोब होईल असे शिष्यांनी समजू नये.  मंदिराचा विनाश झाला तरी शेवट जवळ आला असा त्याचा अर्थ होत नाही. तसेच आम्ही ख्रिस्त आहोत असे खोटे सांगणाऱ्या येशूच्या शिकवणुकीची नक्कल करणाऱ्या लोकांपासून शिष्यांनी सावध रहावे. येथे शिष्यांसमोर असलेले आव्हान दिसून येते. तसेच छळ तर घरचे लोक आणि मित्रही करतील. त्यातून प्रसंगी प्राणार्पण करून हुतात्मा व्हावे लागेल आणि सार्वत्रिक तिरस्कारही सोसावा लागेल, पण काहीही झाले तरी शिष्य देवांच्या संरक्षक हाताखाली आहेत आणि विश्वासुपणे सर्वकाही सोसून सहन करणाऱ्यांना सार्वकालिक जीवनाचा लाभ होईल असे आवाहन येतेह केले आहे.

बोधकथा:

     जॉन नावाचा मुलगा एक दिवशी रस्त्यावरून चालत असताना त्याने पाहिले कि, एक तरुण मुलगा दुसऱ्या वरिष्ठ माणसाकडून त्यांचे पैशाचे पाकीट जबरदस्तीने चोरण्याचा प्रयत्न करत होता त्याच वेळी जॉन त्याच्याजवळ जातो आणि त्या चोरट्या मुलाला चांगला धडा शिकवतो. त्या भीतीने तो चोर माणूस तेथून पळ काढतो. त्यानंतर तो वरिष्ठ माणूस जॉनच्या चांगल्या कृतीला आणि न्यायाला धन्यवाद देतो आणि १०० रु. बक्षीस म्हणून देतो.

मनन चिंतन:

     आजच्या युगात जे लोक चांगले कृत्ये करतात किंवा त्यांचे जीवन जगतात त्यांचा न्याय नेहमी चांगलाच असतो. परंतु जे लोक दुष्कृत्ये करतात त्यांचा न्याय  नेहमी वाईटच असतो.

     आजच्या तिन्ही वाचने आपल्याला ख्रिस्त लवकर येण्याचा दिवस व लोकांचा न्यायाचा दिवस तसेच संपूर्ण युगाची समाप्ती कशी होईल या विषयी उद्देशून सांगत आहेत. कारण या दिवशी देव सर्व लोकांना त्यांच्या कार्याप्रमाणे न्याय देणार. जे लोक चांगले, प्रार्थनामय व देवाचे अनुयायी आहेत त्यांना येशू ख्रिस्त पुनरूत्थानाचे दान देईल. तसेच जे लोक पापी, कठोर व देवाच्या सानिध्यात नाहीत त्यांना देव न्यायदंडासाठी पात्र ठरवील.

     देव आपल्या मालमत्तेकडे पाहत नाही तर चांगल्या, अनुकूल व शुद्ध हृदयाकडे पाहतो. जे लोक सत्याने प्रार्थनामय जीवन व साधे जीवन जगणारे आहेत ते देवाला आवडतात. जे लोक देवाच्या आज्ञेचे पालन करतात त्याचा न्याय चांगला होणार आणि त्यांना देवाच्या राज्याचे स्थान प्राप्त होईल. कारण आजच्या पहिल्या वाचनात मलाखी सांगतो कि, सत्कृत्ये करणाऱ्याचे पुनरुत्थान होईल आणि दुष्कृत्ये करणाऱ्याचेही पुनरुत्थान होईल. परंतु ते दोषपात्र ठरतील. शेवटचा न्याय प्रत्येक माणसाच्या ऐहिक जीवनातून चागले किंवा वाईट कृत्ये यातून होईल.

तसेच दुसऱ्या वाचनात संत पौल जीवनाविषयीचे मार्गदर्शन व चांगले करताना खचू नका असा सल्ला देतो. त्याने कामावर भर टाकला नाही. इतरांना चांगले उदाहरण व्हावे म्हणून त्याने स्वत: रात्रंदिवस श्रम व कष्ट केले म्हणून जे देवावर विश्वास ठेवतात त्यांनी आपल्या उपजीविकेसाठी व्यवसाय किंवा नोकरी करावी व प्रभूची सेवाही करावी. ज्याला काम करण्याची इच्छा नसेल तर त्याने उपाशीच राहावे असे पौल परखड शब्दांत बजावतो. शुभवर्तमानात येशू आपल्याला जगाचा शेवट कसा होईल व त्यापूर्वी काय घडेल या विषयी सांगतो. लढाया, भूमिकंप, भयानक रोगाची साथ व दुष्काळ या गोष्टी जगात प्रामुख्याने घडतील. तसेच स्वार्थी मानव आपल्या स्वत:च्या स्वार्थासाठी एकमेकांचा छळ करतील. जगातील शांती नाहीशी होईल व लोक शांतीच्या शोधात इकडे तिकडे भटकतील.

     म्हणून आजच्या मिस्साबलीदानात भाग घेत असताना आपण सर्वजण देवाच्या दैवी व प्रेमळ आशीर्वादासाठी प्रार्थना करूया जेणेकरून आपण नेहमी देवाच्या सानिध्यात राहून त्याच्या आज्ञेप्रमाणे वागावे व इतरांप्रती सदाचाराने वागावे.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना

प्रतिसाद: हे प्रभू, द्या कर आणि तुझ्या लोकांची प्रार्थना कर.

१. आपले पोप फ्रान्सिस, कार्डीनल्स, बिशप्स, धर्मगुरू व सर्व व्रतस्थ ज्यांनी आपले आयुष्य प्रभूकार्यासाठी त्यागलेले आहे, अशा सर्व लोकांचे पवित्र आत्माच्या कृपेने तारण व्हावे व त्यांना प्रभूपरमेश्वराचे प्रेम, कृपा व आनंद मिळावा तसेच प्रभूच्या सुवार्ता कार्यामध्ये देवाचा भरपूर असा आशीर्वाद मिळावा म्हणून आपण प्रभूकडे प्रार्थना करूया.

२. जे लोक, युवक चांगल्या नोकरीच्या शोधात आहेत, त्या सर्वांना परमेश्वराच्या आशीर्वादाने त्यांच्या कार्यशीलतेनुसार योग्य ते काम मिळावे म्हणून आपण प्रभूकडे प्रार्थना करूया.

३. जे लोक देवावर श्रद्धा ठेवत नाही तसेच जे कोणी देवापासून दूर जात आहेत अशा सर्व लोकांची प्रभूवरील श्रद्धा बळकट व्हावी आणि त्यांनी देवाच्या सानिध्यात परत यावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. जे लोक आजाराने ग्रासलेले आहेत त्या सर्व लोकांना देवाचा स्पर्श व्हावा व ते त्यांचा आजारातून परिपूर्ण बरे व्हावेत म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. जे लोक गरीब आहेत, ज्यांना दोन वेळचे पुरेसे अन्न लाभत नाही अशा सर्व लोकांच्या शारिरीक व आत्मिक गरजा पूर्ण व्हाव्यात म्हणून आपण प्रभूकडे प्रार्थना करूया.

६. थोडा वेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक, कौटुंबिक व आध्यात्मिक हेतूंसाठी प्रार्थना करुया.

Reflection for the Homily of 32^nd Sunday in Ordinary Time (06-11-2016) By Sadrick Dapki

सामान्य काळातील बत्तीसावा रविवार

दिनांक: ०६/११/२०१६.

पहिले वाचन: २मक्काबी ७: १-२, ९-१४

दुसरे वाचन: दुसरे वाचन: थेस्सलनीकाकरांस दुसरे पत्र २:१६-३:५

शुभवर्तमान: शुभवर्तमान: लुक २०:२७-३८.

“तो मेलेल्यांचा नव्हे तर जीवितांचा देव आहे”

 

प्रस्तावना:

आज आपण सामान्य काळातील बत्तीसावा रविवार साजरा करीत आहोत. आजची उपासना आपणास जीवंत देवावर विश्वास ठेवण्यास आमंत्रित करत आहे.

     आयुष्याची सुरुवात जन्म व अंत मरणाने होतो. ह्या दोन्ही घटना अटळ आहेत परंतु त्यास सामोरे जाणे आपणास कठीण जाते. साधारणत: मरणाने जीवनाचा शेवट होतो असा प्रत्येकाचा विश्वास आहे. परंतु आपला ख्रिस्ती विश्वास आपणास शिकविते कि, मरण हा आयुष्याचा शेवट नसून ख्रिस्तामध्ये जाण्याची हि नवीन सुरवात आहे.

     आजची तिन्ही वाचने आपणास जीवितांच्या देवावर विश्वास ठेवण्यास सांगत आहे. बायबलमध्ये लिहिल्याप्रमाणे आपला देव हा मृतांचा देव नसून जीवितांचा देव आहे. तो आपणास मरण नव्हे तर नवीन जीवन देण्यासाठी आला आहे आणि हे नवजीवन आपल्याला ख्रिस्ताद्वारे प्राप्त होत असते. म्हणून आजच्या उपसानेद्वारे आपण जीवितांचा देव प्रभू येशु ख्रिस्त ह्याच्याकडे मरणावर विजय मिळवण्यासाठी विशेष कृपा करूया.

सम्यक विवरण:

पहिले वाचन:  २मक्काबी ७: १-२, ९-१४

     आजच्या पहिल्या वाचनात आपण सात भाऊ व त्यांची विधवा आई ह्यांच्याबद्दल ऐकतो. एक विधवा आई व तिची सात मुले ह्यांस राजाने बंदिस्त करून ठेवले होते. हे कुटुंब धार्मिक असल्यामुळे त्यांच्या धर्माला काळिमा फासण्यासाठी चाबकाचे फटके मारून निषिद्ध असलेले डुकराचे मांस त्यांस खावयास सांगितले परंतु मुलांनी त्यांच्या वडिलांनी दिलेल्या नियमशास्त्राचा आज्ञाभंग न करता मरण पत्करले. कारण त्यांचा विश्वास होता कि, ‘जीवनाच्या अनंत नुतनीकरणासाठी विश्वाचा राजा आम्हाला उठवील.’

दुसरे वाचन:  थेस्सलनीकाकरांस दुसरे पत्र २:१६-३:५

     प्रस्तुत उताऱ्यात संत पौल थेस्सलनीकाकरांस त्यांचा दृष्ट शत्रूपासून बचाव व्हावा म्हणून प्रार्थनेसाठी विनंती करत म्हणतो कि, ‘आम्हासाठी प्रार्थना करीत रहा यासाठी कि जसा तुमच्या मध्ये प्रभूच्या संदेशाचा प्रसार झाला तसा इतरांमध्येही तो व्हावा आणि ते गौरविले जावे. संत पौलाचादेखील असा विश्वास होता कि, ‘आपला ख्रिस्त प्रभू आपल्या सर्व दुष्टांपासून आपल्याला राखील व श्रद्धेत स्थिर करील.

शुभवर्तमान: लुक २०:२७-३८.

     संत लुकलिखीत शुभवर्तमानात आपण ऐकतो कि, परमेश्वर हा मृतांचा देव नसून जीवीतांचा देव आहे नव्या करारात आपल्याला अनेक ठिकाणी दिसून येते कि, ख्रिस्ताला पकडण्यासाठी शास्री, परुशी व सदुकी योग्य वेळेची वाट पाहून त्यास संभ्रमात टाकण्यासाठी वेग-वेगळे प्रश्न विचारत असत आणि अशातलाच एक प्रश्न आजच्या शुभवर्तमान आपल्याला ऐकावयास मिळतो. येशू ख्रिस्त त्याला विचारलेल्या पुनरुत्थानाच्या प्रश्नाला परलोकविद्येने अचूक उत्तर देतो.

बोधकथा:

     एकदा बिशप फुल्टन शीन एका गावात भेट देण्यासाठी गेले होते. घरांना भेटी देत असताना ते एका छोट्याश्या झोपडीकडे आले; तेव्हा त्या गावाच्या अधिकाऱ्याने बिशप महाशयांना सांगितले कि, ‘कृपया त्या घरात जाऊ नका, कारण त्या घरात एक कुष्ठरोगी स्री राहते. तिचे संपूर्ण शरीर घायाने भरलेले असून त्यातून दुर्गंधी व रक्त येत आहे.’ ते ऐकून बिशप फुल्टन शीन ह्यांनी निर्धार केला कि, ते त्या कुष्टरोगी स्त्रीला भेट देणारच. जेव्हा बिशप महाशय तिच्या झोपडीत गेले, तेव्हा त्यांनी पहिले की, तिच्या शरीराच्या घायातून रक्त वाहते व संपूर्ण घराला दुर्गंधी पसरलेली आहे. परंतु ह्या परिस्थितीत सुद्धा तिचा चेहऱ्यावर स्मित हास्य व एक वेगळाच आनंद होता. हे पाहून बिशप महाशयांना आश्चर्य वाटले व त्यांनी विचारले, ‘तुमचे शरीर रक्ताने वाहत आहे आणि तुम्हांला वेदना होत आहे तरीसुद्धा तुमच्या चेहऱ्यावर हा आनंद कसा?’ ह्यावर त्या स्त्रीने उत्तर दिले, “जरी माझे शरीर घायांनी भरलेले असले आणि त्यातून रक्त वाहत असले तरी प्रभू येशु ख्रिस्ताच्या शब्दावर माझा पूर्ण विश्वास आहे. माझ्या मृत्यनंतर शेवटच्या दिवशी तो मला पुन्हा उठवील व ह्या कुष्ठरोगी शरीराचे रुपांतर अविनाशी व निरोगी शरीरात करील आणि मी प्रभू येशुच्या पुनरुत्थानाच्या विजयामध्ये सहभागी होईन.”

मनन चिंतन:

            शुभवर्तमानात आपण पाहतो कि, काही सदुकी जे पुनरुत्थानावर विश्वास ठेवत नाहीत ते येशू समोर येऊन त्याची परीक्षा पाहण्यासाठी पुनरुत्थानाबद्दल प्रश्न विचारून एक दाखला सांगतात कि, ‘एका घरात सात भावांनी एका पाठोपाठ एका स्रीशी लग्न केलं, आता जेव्हा ते सर्व मरण पावले तेव्हा पुनरुत्थानावेळी ती स्री कोणाची बायको असणार?’

            हा दाखला काही नवीन नव्हता तर एक परंपरा होती कि, मुल-बाळ न होता मोठा भाऊ मरण पावल्यास त्याच्या पत्नीला धाकट्या भावाने घ्यावे व मुले वाढवावीत; असे मोशेने दिलेला नियमशास्र बोध होता. दोन भाऊ एकत्र राहत असले आणि त्यातला एक मुलबाळ व्हायच्या आधीच वारला तर त्याच्या बायकोने कुटुंबाबाहेरच्या कोणा पुरुषाशी लग्न करू नये तर दिरानेच तिला पत्नी म्हणून स्विकारावे व दिराचे कर्तव्य निभवावे (अनुवाद २५:५). अशी परंपरा आपण उत्पत्ती ह्या पुस्तकात सुद्धा पाहतो जेथे यहूदा ह्याने तर त्याचा भाऊ ओनानह्या त्याच्या मरण पावलेल्या भावाच्या बायाकोपाशी झोपून तिचा नवरा असल्याप्रमाणे तिच्याशी वागण्याचे सांगितले व तिच्यापासून वंश चालविण्याचे सांगितले (उत्पत्ती ३८:८).

     हे सदुकी शिकलेले असल्या करणाने त्यांना नियमशास्र ठाऊक होते. म्हणून जेव्हा प्रभू येशु पुनरुत्थानाबद्दल बोलतो तेव्हा हे सदुकी असा फसवा प्रश्न विचारतात व येशूच्या उत्तराची वाट पाहतात. येशूचे पहिले उत्तर हे लग्नाबद्दल होते कि, लग्न करणे व लग्न करून घेणे हे फक्त पृथ्वीवरच आहे. नाती-गोती हि फक्त ह्या जगाची आहेत. आईवडील, भाऊ-बहिण, मामा-मामी इत्यादी सर्व ह्या युगाचे आहे. ह्या युगात अशी नाती होतात व मरणानंतर नाहीशी होतात, पण येणाऱ्या सार्वकालिक युगात असे चालत नाही. कारण सदुकी लोकांना वाटले कि, ह्या युगातले संबंध येणाऱ्या युगात चालू राहतील. दुसऱ्या वेळेस येशु ख्रिस्त पुनरुत्थानाबद्दल म्हणतो कि, ‘येणारे युग जिथे मी आणि माझा स्वर्गीय पिता आहे ते युग सार्वकालीक आहे तिथे सर्वजण हे देवदुताप्रमाणे असतात, तेथे नाती-गोती चालत नाही. तिथे भूतलासारखे कोणतेही संबंध नाहीत. तिथे फक्त एकच संबंध आणि तो म्हणजे आपण ख्रिस्ताप्रमाणे एक आहोत. देव मेलेल्यांना सुद्धा उठवतो असे आपणास मोशेने नियमशास्रात लिहिल्याप्रमाणे पहायला मिळते. कारण देव मेलेल्यांचाच नव्हे तर जिवंतांचा देव आहे आणि सर्व लोक जे त्याचे आहेत ते जिवंत आहेत (लुक २०:३७).

     आपला पुनरुत्थित येशूवर विश्वास आहे का? आपण जीवंतांचा देव ह्याच्यावर विश्वास ठेवतो का? कि सदुकी प्रमाणे ह्या युगातील नाती गोती करण्यामध्ये गुंतलेले आहोत?  येशू म्हणतो, ‘पुनरुत्थान व जीवन मीच आहे जो माझ्यावर विश्वास ठेवतो तो मेला असला तरी जगेल’ (योहान ११:२५). ज्यांनी विश्वास ठेवला ते आज ख्रिस्तामध्ये सार्वकालिक आनंद भोगत आहेत काहीजण संतगणांमध्ये सहभागी झालेले आहेत, म्हणून आज एकत्र जमले असताना त्या पुनरुत्थित येशू ख्रिस्ताकडे याचना करूया कि आपला त्यावरील विश्वास वाढावा व आपणालाही त्याच्या पुनरुत्थानात सहभागी होण्याची कृपा मिळावी.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: हे प्रभू आम्हांला तुझ्या पुनरुत्थानात सहभागी कर.

१. आपले पोप महाशय, सर्व कार्डीनल्स, बिशप, धर्मगुरू व व्रतस्थ बंधू-भगिनी जे ख्रिस्ताच्या मळ्यात अहोरात्र कार्य करतात त्यांची श्रद्धा बळकट व्हावी व इतरांची श्रद्धा त्यांनी आपल्या कार्याद्वारे बळकट करावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपण आज अंधारलेल्या जगात राहत आहोत, निराशेने बरेच लोक वैफल्यग्रस्त झाले आहेत. अशांना ख्रिस्ताच्या आशेचा शुभसंदेश प्राप्त व्हावा व त्यांना नवचैतन्य लाभावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. काही लोक हे पुनरुत्थित येशूवर विश्वास ठेवत नाहीत व दुसऱ्यांना विश्वासू लोकांचा विश्वास उध्वस्त करून त्यांस येशुपासून दूर करण्याचा प्रयत्न करत आहेत अशा लोकांना प्रभूचा स्पर्श होऊन त्यांची श्रद्धा वाढीस लागावी व त्यांनी येशूजवळ यावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. परमेश्वराने आपल्याला दिलेल्या सर्व देणग्यांचा आपण योग्य प्रकारे वापर करावा व इतरांची सेवा करून नवजीवनाचा आनंद घ्यावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. थोडा वेळ शांत राहून आपण आपल्या वैयक्तिक व कौटुंबिक हेतूंसाठी प्रार्थना करूया.