Reflection for the Homily of 5th Sunday of Lent (02-04-2017) by Minin Wadkar.









उपवास काळातील पाचवा रविवार

दिनांक: ०२/०४/२०१७.

पहिले वाचन: यहेज्केल ३७:१२-१४.

दुसरे वाचन: रोमकरांस पत्र ८:८-११.

शुभवर्तमान : योहान ११:१:४५.

'मी पुनरुत्थान आणि जीवन आहे. जो माझ्यावर विश्वास ठेवतो  

तो मेला असेल तरी जगेल.' 

प्रस्तावना:

       आज आपण उपवास काळातील पाचवा रविवार साजरा करीत आहोत. आजची उपासना आपल्याला येशूच्या पुनरुत्थानावर मनन चिंतन करण्यासाठी बोलावीत आहे.

   पहिल्या वाचनात आपण ऐकतो कि, इस्रायल लोकांची पापे व वाईट जीवन बाजूला सारून परमेश्वर देवाने त्यांची पाठराखण केली व चांगले जीवन जगण्यासाठी त्यांना प्रेरित केले. संत पौल सांगतो कि बाप्तीस्म्यामुळे आपण सारे ख्रिस्ती भाविक ख्रिस्तामध्ये जीवन जगत आहोत. हे ख्रिस्ती जीवन आपल्याला नवीन जीवन देते. तर शुभवर्तमानात येशूने लाजरसला मरणातून उठवून त्याला पुनरुत्थित जीवन प्राप्त करून दिले ह्याचा वृतांत ऐकतो.

    लाजरसला मरणातून उठूवून येशू ख्रिस्त स्वत:च्या पुनरुत्थानाबद्दलचे भाकीत करत आहे. जर आपण येशूमध्ये राहिलो, येशू सारखे जीवन जगलो तर आपले जीवन फलदृपी होऊ शकते. ह्यासाठी लागणारी कृपा व सामर्थ्य ह्या पवित्र मिसाबलीदानात सहभागी होत असताना परमेश्वराकडे मागुया. 

सम्यक विवरण

पहिले वाचन: यहेज्केल ३७:१२-१४

   जेव्हा यहेज्केलने राजा जोकिम बरोबर बाबीलोनला हद्दपार केले तेव्हा यहेज्केल येरुशलेम मंदिराचा याजक होता. बाबिलोनमध्ये असताना त्याने लोकांची पापे, वाईट कृत्ये नजरेसमोर आणली व त्यांच्या जीवनात सुदैवाचे सावट येईल असे भाकीत करतो. येरुशलेम व तिचे मंदिर बाबिलोनच्या हाती नष्ट होणार व शिल्लक राहिलेले सर्व काही साहित्य, मालमत्ता ते त्यांच्या ताब्यात नेतील. याचे कारण म्हणजे, इस्रायल लोकांनी देवाला नाकारले होते. असे असूनही, यहेज्केल यिर्मया संदेष्टाप्रमाणे लोकांना स्फूर्ती देतो. परमेश्वर देव त्यांचा पुन्हा एकदा स्विकार करणार व त्यांच्यामध्ये वास्तव्य करणार असे तो सांगतो (३६:२५).

     यहेज्केलच्या पुस्तकातून घेतलेले हे वाचन किंवा ओव्या प्रोस्ताहन व आशेने भरलेले आहे. यहेज्केल संदेष्ट देवाचे शब्द बोलतो. देवाचे वर्णन करीत असताना तो म्हणतो इस्रायल लोकांना पुनरुत्थित करून नवीन जीवन देणार आहे. इस्रायल लोक नैराश्याने जीवन जगत होते. परंतु परमेश्वर देव म्हणतो कि, मी तुम्हांला नवीन जीवन देईन. सर्व गुलामगिरीचे जीवन नष्ट करीन. जरी इस्रायल लोकांनी देवाला नाकारले तरीदेखील ते देवाने निवडलेली लोक होती. परमेश्वराचा आत्मा त्यांच्यामध्ये वस्ती करील आणि त्यांच्या जीवनाला नवीन दिशा प्राप्त होईल. बंदिवासातील जीवन नष्ट होऊन त्यांना परमेश्वर देव त्यांची भूमी त्यांना परत मिळवून देणार आहे. शेवटी लोकांना जाणीव होणार कि देवाने आम्हासाठी महत्कृत्ये केलेली आहेत. 

दुसरे वाचन: रोमकरांस पत्र ८:८-११.

     संत पौल सातत्याने मानवी देहाचा उल्लेख करतो. जे देहस्वभावाचे आहेत त्यांना देवाला प्रसन्न करता येत नाही. कारण हे देहस्वभावी लोक पापांत गुरफटून जातात. त्यांना धार्मिक जीवनाचा किंवा देवाचा विसर पडत असतो. अशावेळी ते देवाचा अपमान करतात.

     ख्रिस्ती लोकांना उद्देशून पौल सांगतो कि तुम्ही ख्रिस्तामध्ये स्नानसंस्काराद्वारे तुमच्या पापाला मेलेले आहात. पौल सांगतो (रोम ६:३-४) कि, “तुम्हांला माहित नाही कि, ज्या आपण प्रभू येशू ख्रिस्तामध्ये बाप्तिस्मा घेतला आहे त्याच्या मरणातही आपला समावेश करण्यात आला आहे. म्हणून आपण त्याच्या मरणातील बाप्तीस्म्याने त्याच्याबरोबर पुरले गेलो यासाठी कि, पित्याच्या गौरवाने ख्रिस्त जसा मेलेल्यांतून उठविला गेला तसे आम्हीही जीवनाच्या नवीनपणात चालावे.

     बाप्तीस्माद्वारे आपल्याला पवित्र आत्म्याचे दान मिळाले आहे. म्हणूनच देवाचा आत्मा आम्हांमध्ये वास्तव्य करतो व आम्ही देहाचे नसून आत्म्याचे होतो. परंतु जर कोणाला ख्रिस्ताचा आत्मा नसेल तर तो ख्रिस्ताचा होऊ शकत नाही. संत पौल येथे ‘देवाचा आत्मा’, ‘आत्मा’, ख्रिस्ताचा आत्मा’, आणि ‘ख्रिस्त’ अशी वेगवेगळी परिभाषा (शब्द) वापरतो. या सर्वांचा अर्थ म्हणजे बाप्तिस्मा स्वीकारलेल्या लोकांमध्ये देवाचे अस्तिव. पाप, अप्रामाणिकपणा व इतर दुष्कर्मे इत्यादी मुळे आपण देवापासून दूर जात असतो. तरी देखील आपल्याला येशू ख्रिस्त स्वत:मध्ये स्वीकारून आपलं जीवन फलद्रूपी करत असतो. कारण देवपित्याने येशूला मरणातून उठवून ख्रिस्ती लोकांना पुनरुत्थित ख्रिस्ती जीवन जगण्याचे आश्वासन देतो. आपल्याला नवीन जीवन मिळेल.

शुभवर्तमान: योहान ११:१:४५

     संत योहान येथे येशूचे शेवटचे व सर्वात महान कृत्य दर्शवितो. ह्याला दोन कारणे आहेत. एक म्हणजे येशू हा ‘मसीहा’ असून तो ‘देवाचा पुत्र’ आहे आणि दुसरे म्हणजे मुख्य याजक आणि परुशी ह्यांना त्यांच्या जबाबदारीची आठवण करून देणे. हे येशूचे महान कृत्य येरुशलेमपासून थोड्याच अंतरावर घडून आले. ह्यामुळे ह्याची चाहूल परुशी ह्यांना लागली होती (११:४६). त्यांनी आपली बैठक घेऊन येशूला कसे जीवेशी मारायचे ते ठरवले. येशूला व्हलांडन सणाच्यावेळी मारले जावे अशी देवपित्याची इच्छा होती. येशूने पित्याच्या इच्छेप्रमाणे सर्वकाही केले होते. येशूने प्रामाणिकपणे देवपित्याचे कार्य केले होते.

देवाच्या गौरवासाठी आजार

या अध्यायात येशू ख्रिस्ताचे ‘देवत्व’ दाखविणारे एक अति महत्वाचे चिन्ह आहे. ‘लाजरस’ या नावाचा अर्थ ‘देव मदत करतो.’ येशूची लाजरसच्या कुटुंबावर प्रीती होती. येशू सर्वसमर्थ आहे हे ह्या घराण्यातील सर्वांना ठाऊक होते म्हणूनच येशू ख्रिस्ताचे अधिक गौरव या कुटूंबात प्रकट झाले. लाजरस जेव्हा आजारी पडला तेव्हा लाजरसाच्या बहिणींनी येशु ख्रिस्ताकडे निरोप पाठविला, “प्रभुजी ज्याच्यावर तुमचे प्रेम आहे तो आजारी आहे. त्याच्या आजाराविषयी ऐकताच येशु ख्रिस्ताने आश्चर्यचकीत विधान केले: या आजाराचा शेवट मरण नसून देवाच्या पुत्राचा गौरव व्हावे ह्यासाठी आहे”.

मी पुनरूस्थान आहे

येशू ख्रिस्त आला तेव्हा लाजरसला मरून चार दिवस झाले होते व यहुदी लोक शोक करीत होते. असे कोणालाच वाटत नव्हते कि येशु लाजरसला मरणातून पुन्हा उठवेल. ख्रिस्ताला फक्त माहित होते. म्हणूनच येशु मार्थाला उद्देशून म्हणतो, “तुझा भाऊ पुन्हा उठेल. मार्थाला खात्री होती कि जर येशु ख्रिस्त तेथे असता तर तिचा आजारी भाऊ मेला नसता. प्रभू त्या समयी तेथे नव्हता याचे तिला अतोनात दु:ख झाले होते. तिचा भाऊ पुनरुत्थान दिवशी नक्की उठेल याची तिला खात्री होती कारण ‘पुनरुत्थानाचा प्रभू’ प्रत्यक्ष तिच्या समोरच उभा होता.  

येशू रडला

     मार्था येशूला भेटली. व येशु येताच मरियासुद्धा धावत येऊन येशूच्या पाया पडली. या भावाच्या आजारात त्या दोघींनी येशूची खूप वाट बघितली होती. तिचे रडणे पाहून इतरही रडू लागले. येशु सुद्धा त्यांच्याबरोबर रडला. हे येशूचे रडणे हे त्याचे प्रेम होते. येशु ख्रिस्ताने जे प्रेम वधस्तंभावर प्रकट केले ते सर्व जगावर असलेले प्रेम दिसून आले. त्या प्रेमाने येशूने पापाची व मरणाची सत्ता मोडली.

विश्वास ठेवशील तर देवाचे गौरव पाहशील  

या प्रभूच्या शब्दांनी मार्था व मारियाच्या मनाची तयारी झाली. येशु ख्रिस्ताने धोंड काढलेल्या गुहेसमोर प्रार्थना केली; देवपित्याने येशूची प्रार्थना ऐकली त्याबद्दल येशूने पित्याचे आभार मानले. तेही जमलेल्या लोकांनी विश्वास धरावा ह्यासाठी येशूने हे अदभूत कार्य केले. ‘लाजरस बाहेर ये’ हे ऐकताच त्या मेलेल्या माणसाने त्याची हाक ऐकली व तो जिवंत होऊन बाहेर आला. त्याला पूर्वीचे शरीर होते.

मनन चिंतन:

     मेलेल्यांतून पुन्हा जिवंत व्हावे असे साहजिकच प्रत्येकाला वाटत असते. जेव्हा एखादी आवडती, प्रिय किंवा घरातील व्यक्ती मरण पावते, तेव्हा आपल्याला फार दु:ख होते. ‘देवा तू त्याला वाचवले असते तर खूप बरे झाले असते’ असे आपण खऱ्या अंतकरणाने देवाकडे विनवणी करत असतो.

     येशुचे मार्था, मारिया आणि लाजरसवर अपार प्रेम होते. लाजरसच्या मरणावर  मार्था व मारिया ह्यांनी खूप शोक केला. ह्या कारणामुळे त्यांना खूप वाईट वाटले होते. येशू जर तेथे असता तर लाजरस मेला नसता असा त्यांचा विश्वास होता. परंतु लाजरसच्या मरणाला चार दिवस झाले होते. येशू चार दिवसानंतर मार्थाच्या घरी आला होता. लोकांनी लाजरस मेला आहे असे गृहीत धरले होते. लाजरसच्या शरिराला वास येत होता. देवाचे वाचन आपल्याला सांगते, ‘देवाला कोणतीही गोष्ट अशक्य नाही’ (लुक १:३७). ‘पुनरुत्थान व जीवन मीच आहे, जो माझ्यावर विश्वास ठेवतो तो मेला तरी जगेल’ (योहान ११:२५). हे शब्द जेव्हा मार्था व मारियाने ऐकले तेव्हा त्यांचा विश्वास वाढला. व येशूने लाजरसला नवीन जीवन म्हणजेच पुनरुत्थान दिले. ‘लाजरस बाहेर ये’ असे जेव्हा येशूने मोठ्याने म्हटले तेव्हा मरण पावलेला लाजरस खडग्यातून बाहेर आला व त्याला नवीन पुनरूत्थानाचे जीवन प्राप्त झाले. मार्था, मारिया व इतर लोकांचा येशुवरील विश्वास वाढला व त्यांनी देवाचे गौरव गायले.

     ख्रिस्तीधर्मात पुनरुत्थानाला फार महत्व आहे. येशू म्हणतो, “पुनरुत्थान व जीवन मीच आहे, जो माझ्यावर विश्वास ठेवतो तो मेला तरी जगेल” (योहान ११:२५). याचा अर्थ असा कि आमच्या मरणानंतर आमचे पुनरुत्थान हे येशूच्या सानिध्यात आम्हांला प्राप्त होईल. मरण हि अशी बाब आहे कि तिला कोणीही पाठ फिरवू शकत नाही. मरण हे सर्वांना येणार आहे. परंतु मरणानंतर काय? असा प्रश्न जेव्हा व्यक्तीला पडतो तेव्हा ती व्यक्ती देवाकडे विनवणी करते कि हे देवा मला स्वर्गात ने. माझ्या विश्वासाला तुझ्या स्वर्गाचे दार उघडे कर जेणेकरून मला सदैव तुझ्या संगतीत राहावयास मिळेल.

     संत अगुस्तीन म्हणतात, ‘ज्या परमेश्वर देवाने मला निर्माण केले आहे तो देव माझ्या सहकार्याशिवाय माझे तारण करू शकणार नाही’. याचा अर्थ असा कि मी स्वत: काहीतरी केले पाहिजे. ‘तर पहिल्यांदा तुम्ही देवाचे राज्य व त्याचे नितीमत्व मिळविण्याचा प्रयत्न करा म्हणजे त्या बरोबर या सर्व गोष्टीही तुम्हांला मिळतील (मत्तय ६:३३).’ जेव्हा आम्ही देवाच्या आज्ञेप्रमाणे चालतो तेव्हा आमचे पुनरुत्थान होत असते. म्हणजेच आपल्याला देवाचा खरा अनुभव येत असतो.

     इस्रायल लोक त्यांच्या वाईट कृत्यामुळे देवापासून दूर जात होते. यह्ज्केल संदेष्ट त्यांना प्रभूचे वचन देतो. ‘माझ्या माणसांनो, मी कबरी उघडून तुम्हांला त्यातून बाहेर काढल्यावर त्यांना कळेल कि मीच परमेश्वर आहे. मी तुमच्यात माझा आत्मा ओतीन म्हणजे तुम्ही पुन्हा जिवंत व्हाल’ (यहेज्केल ३७:१२-१४). पुन्हा जिवंत होणे म्हणजे प्रभूचा मार्ग स्वीकारणे होय. संत पौल सांगतो कि, “तुम्हाला माहित नाही का कि ज्या आपण प्रभू येशू ख्रिस्तामध्ये बाप्तिस्मा घेतला होतात त्या आपल्या त्याच्या मरणातही बाप्तिस्मा झाला. म्हणून आपण त्याच्या मरणातील बाप्तीस्म्याने त्याच्या बरोबर पुरले गेलो यासाठी कि, पित्याच्या गौरवाने ख्रिस्त जसा मेलेल्यांतून उठविला गेला तसे आम्हीही जीवनाच्या नवीनपणात चालावे (रोम ६:३-४).

     येशूचे ‘लाजरसला मरणातून उठवणे’ हे त्याचे मोठे कार्य त्याच्या स्वत:च्या पुनरुत्थानाबद्दल सुद्धा आपल्याला सांगते. येशू सुद्धा मरणार व तिसऱ्या दिवशी मरणातून उठणार असे देवाचे वचन आपल्याला सांगते. आपले पुनरुत्थान हे देवाच्या हाती आहे. देवाच्या सानिध्यात राहण्यासाठी प्रत्येक ख्रिस्ती भाविकाला देवावर विश्वास ठेवण्याची अत्यंत गरज आहे.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: “हे प्रभो, आमची प्रार्थना ऐक.

१. आपले परमगुरु, महागुरू, सर्व धर्मगुरू व व्रतस्थांनी आपल्या श्रद्धेत दृढ होऊन आपल्याला प्रभूच्या राज्यात प्रवेश करण्यास मार्गदर्शन करावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपण सर्व पापी आहोत ह्याची जाणीव आपणा प्रत्येकाला व्हावी व या प्रायश्चित काळात आपण सर्वांनी आपल्या पापांना मरून प्रभूठायी पुनरुत्थित जीवन जगावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. जे तरुण-तरुणी नोकरीच्या शोधात आहेत त्यांना योग्य अशी नोकरी मिळावी व आपल्या प्रत्येकाच्या कामधंदयावर परमेश्वराचा आशीर्वाद असावा म्हणून आपण प्रार्थना करू या.

४. ज्या व्यक्ती आजारी, निराशीत आणि दु:खी कष्टी आहेत अशा सर्वांना प्रभू-प्रेमाचा स्पर्श व्हावा व त्यांचे जीवन प्रभू प्रेमाने प्रफुल्लीत व्हावे म्हणून आपण प्रार्थना करू या.

६. थोडा वेळ शांत राहून  आपण आपल्या वैयक्तिक, कौटुंबिक हेतूंसाठी प्रार्थना करूया.

Reflection for the Homily of 4^th Sunday of Lent (26-03-17) By Lavet Fernandes 

उपवास काळातील चौथा रविवार

दिनांक: २६/०३/२०१७.

पहिले वाचन: १शमुवेल १६:१,६-७,१०-१३.

दुसरे वाचन: इफिसकरांस पत्र ५:८-१४.

शुभवर्तमान: योहान ९:११-४१.

“त्याने डोळे धुतले आणि त्यास दृष्टी मिळाली”.

प्रस्तावना:

     आज आपण उपवास काळातील चौथा रविवार साजरा करीत आहोत. आजची उपासना आपणांस प्रकाशाचे दूत होऊन ख्रिस्ताचा संदेश इतरांपर्यंत पोहचवण्यास पाचारण करत आहे.

आजच्या पहिल्या वाचनात ‘इस्रायलचा राजा’ म्हणून दाविदचा अभिषेक करण्यात आला आहे. दुसऱ्या वाचनामध्ये संत पौल इफिसकरांनी, सत्कृत्ये करून प्रकाशाचे शिष्य व्हावे असे आवाहन करत आहे. तर शुभवर्तमानात प्रभू येशु एका आंधळ्यास दृष्टी देतो.

आपण शारीरिकदृष्ट्या जरी बरे असलो तरी आपण अध्यात्मिकदृष्ट्या आंधळे  बनत चाललो आहोत. हा अंधकार दूर करण्यासाठी आपण प्रभू येशूकडे ह्या मिस्साबलीदानात विशेष कृपा मागूया आणि प्रकाशाचे साक्षीदार बनुयात.

पहिले वाचन: १ शमुवेल १६: १,६-७, १०-१३.

दाविदाला देवाने निवडले आणि शमुवेलाने त्याचा अभिषेक केला. दाविद हा महत्त्वाकांक्षी, सत्ता काबीज करण्याचा चंग बांधलेला असा मनुष्य नव्हता. तो घरी शेरडे, मेंढरे राखण्याचे काम करीत असे. पण स्वत: देवाने त्याची निवड केली होती. शमुवेलानेच हा अभिषेक करणे महत्वाचे होते. जुन्या नेत्याने नव्या नेत्याची निर्मिती करावी हे उचित होते. या कृतीमुळे इस्रायलमध्ये नेतृत्वाचे सातत्य राहिले.  

     दाविदाच्या आंतरिक गुणांमध्ये देवाने त्याच्या आत्म्याच्या सामर्थ्याची भर घातली. दाविदाला याव्हेकडून हे दान मिळाले. त्याच्या पूर्वी शाश्त्यांना व शौलाला तसेच दान मिळाले होते. देशाचे नेतृत्व करण्यास हे अगदी आवश्यकच होते.

दुसरे वाचन: इफिसकरांस पत्र ५:८-१४.

कायापालट घडवणारे दिव्य जीवन असे हे मुळात ख्रिस्ताकडून येते व प्रवाहित होते. हे जीवन सत्य व पवित्रता यांचे फळ देते. पण ह्या पक्षाने ज्यांचे परिवर्तन झाले आहे त्यांनाही प्रकाश म्हणता येईल. ज्यांचे परिवर्तन झाले नाही त्यांनी अंधकार व मरण यांचे क्षेत्र सोडून प्रकाशाच्या मार्गाकडे वळले पाहीजे कारण ख्रिस्ताचा प्रकाश आपणा सर्वांवर पडला आहे.

शुभवर्तमान:  योहान ९:११-४१.

येशूने येथे आपण स्वत: जगाचा प्रकाश असल्याचे जाहिर केले आहे. ज्यातून येशु प्रकाश असल्याचे स्पष्ट होते. एका जन्मांधळ्याला दृष्टी दिल्याचे एक नेमके उदाहरण योहानाने पुढे ठेवले आहे. हा माणूस जन्मतःच आंधळा होता; अशा अवस्थेत असताना प्रभु येशु त्याला दृष्टिदान देतो. ‘न पाहणे’ आणि ‘पाहणे’ व याहूनही आंधळे होणे अशा परस्पर विरोधी बाबी योहानकृत शुभवर्तमानाचे खास वैशिष्टे आहेत. त्या आंधळ्या माणसाला ‘शारिरीक’ तसेच ‘आध्यात्मिक’ दृष्टी मिळाली होती. परुशांना मुळातच स्वाभाविक दृष्टी होती. आपणाला आध्यात्मिक’ दृष्टी आहे असे ते समजत होते पण येशूविषयीची त्यांची प्रतिक्रिया पाहता ते खरोखर अंध असल्याचे दिसून आले.

आम्ही आंधळे आहो काय?

अविश्वास, विश्वास ठेवण्याची तयारी नसणे हे प्रकर्षाने पुढे येते. येशूच्या उत्तरातील ‘तुम्ही आंधळे असता तर’ या वाक्याचा अर्थ दोन प्रकारे समजून घेता येईल. ‘तुम्हाला आपल्या आंधळेपणाची खरोखर जाणीव असती तर’ म्हणजे याचा आध्यात्मिक अर्थ घेता येईल आणि त्यांना ही जाणीव असती तर त्यांनी प्रकाशाची इच्छा धरली असती पण हि इच्छा अजिबात दिसली नाही.

बोधकथा:

कार्डीनल जॉन हेनरी न्यूमन हे ऑक्सफर्ड ह्या नावाजलेल्या विश्वविद्यापीठामध्ये प्राध्यापक होते. त्यांनी त्यांच्या विद्यार्थ्यांबरोबर विद्यापीठामध्ये ऑक्सफर्ड चळवळ सुरु केली होती. कार्डीनलचे ध्येय खूप वेगळे होते व त्यांना असं सिद्ध करायचे होते कि सत्याचा पाया फक्त अँग्लीकन चर्च मध्ये आहे आणि अँग्लीकन चर्च हे शिष्यांच्या व पूर्वजांच्या शिक्षणावर अवलंबून आहे.  

जेव्हा तो बत्तीस वर्षांचा होता तेव्हा तो अचानक आजारी पडला त्यामुळे त्याने जे लिखाण हाती घेतले होते ते लिखाण तो पूर्ण करु शकला नाही. त्यामुळे त्याने त्याचे लिखाण काही काळ थांबवले व उपचारासाठी युरोप ह्या ठिकाणी गेला. परंतु दुर्देवाने त्याला प्राणघातक ताप आला आणि त्याला इंग्लंडला परत यायचे होते. तेथे काहीच वाहतूक उपलब्ध नसल्यामुळे त्याला तिथेच खूप वेळ थांबावं लागले. ह्या कारणास्तव जॉनचे जीवन फार विस्कळीत, एकाकी आणि कंटाळवाणे झाले. तो शारिरीक व भावनात्मक दृष्टीने निराश झाला होता.

अशा गोंधळाच्या व दुःखाच्या जीवनात त्याने देवाकडे प्रार्थना केली कि हे देवा मला अंधारापासून प्रकाशाकडे ने, गोंधळातून निश्चतेकडे ने आणि आजारातून मला चांगले आरोग्य दे. अशी कळकळीची व विश्वाची प्रार्थना त्याने देवाकडे केली आणि काय आश्चर्य! देवाने त्याची प्रार्थना ऐकली व त्याला सुरक्षितपणे घरी आणले व सन १८४५ मध्ये जॉनचे धर्मांतर झाले व त्याने रोमन कॅथोलिक पंथ स्वीकारला.

मनन चिंतन:

आजच्या शुभवर्तमानात येशु ख्रिस्त सांगत आहे कि, मी जगाचा प्रकाश आहे व ख्रिस्त जन्मापासून आंधळा असलेल्या एका मनुष्याला दृष्टिदान देतो. येशु ख्रिस्त हा जीवनाचा प्रकाश आहे. हे प्रकटीकरण मोशेला जळत्या झुडपात झाले व इस्त्रायली लोकांना आग असलेल्या स्तंभावर झाले.

आंधळ्या माणसाला दृष्टी बरोबरच विश्वासाचा प्रकाश देखील मिळाला व त्याच्या जीवनात बदल झाला.

आंधळ्या मनुष्याने ख्रिस्ताला मनुष्य म्हणून हाक दिली.

आंधळ्या व्यक्तीने ख्रिस्ताचा उल्लेख मनुष्य असा केला आहे. तो म्हणाला कि, येशु नावाच्या मनुष्याने माझ्या डोळ्यास चिखल लावून मला धुण्यास सांगितले आणि मला दृष्टी आली. त्या अंध मनुष्याच्या जीवनात येशूने केलेला हा सर्वात मोठा चमत्कार होता म्हणून त्याची अशी समझुत झाली कि येशु ख्रिस्त हा पापी नव्हता तर तो देवाने पाठवलेला मनुष्य होता.

आंधळ्याने ख्रिस्ताला संदेष्टा म्हणून हाक दिली.

परुश्यांनी त्याला विचारले, तुझे डोळे उघडले त्याच्याविषयी तू काय म्हणतोस? त्याने म्हटले, “तो संदेष्टा आहे.” संदेष्टा आमोस सांगत आहे कि, “प्रभू परमेश्वर आपले रहस्य आपले सेवक संदेष्ट्यास कळविल्याशिवाय खरोखर काहीच करीत नाही.” (आमोस ३:७) शमरोनी स्त्री येशु ख्रिस्ताला म्हणाली, महाराज आपण संदेष्टे आहात हे आता मला समजले. (योहान ४:१९) येशु ख्रिस्त हा एकच व्यक्ती आहे कि, ज्याला आपले सर्व गुपित माहित आहेत व तो आपल्या सर्व गरजा पूर्ण करु शकतो. म्हणून त्यालाच आपण संदेष्टा असे बोलू शकतो.

शेवटी आंधळ्या मनुष्याने कबुल केले कि, येशु ख्रिस्त हा मनुष्याचा पुत्र आहे.

जेव्हा परुश्यांनी त्या आंधळ्या व्यक्तीला वाळीत टाकले तेव्हा तो येशूकडे आला. येशु त्याला म्हणाला, कि तू मनुष्याच्या पुत्रावर विश्वास ठेवतो का? त्याने उत्तर दिले, “कोण आहे तो? मला सांगा म्हणजे मी त्याच्यावर विश्वास ठेवीन.” येशूने सांगितले, तुम्ही त्यास पाहिले आहे आणि तो तुमच्याबरोबर बोलत आहे. तेव्हा त्याने सांगितले, ‘मी विश्वास ठेवतों’ आणि त्याने देवाची आराधना केली. येशूचे जीवन हे रहस्यमय आहे. जितकं जास्त आपण त्यांच्यावर प्रेम करु ते कमीच आहे. जितकं आपण ख्रिस्ताच्या जवळ जाऊ, तितकंच आपण त्याच्याजवळ आकर्षित होत असतो. संत अगुस्तीन येशूचा महान प्रियकर होता. त्याने स्वता:चे धर्मांतर पुढे ढकलत ठेवले पण जेव्हा त्याच्यात परिवर्तन झाले तेव्हा त्याला वाईट वाटले. कारण त्याला प्रभू प्रेमाचा अनुभव खूप उशिरा आला म्हणूनच तो म्हणतो, “हे प्रभ मी तुझ्यावर खूप उशिरा प्रेम केले.”

आपण उपवासकाळात आत्मपरीक्षण करत असताना ख्रिस्ताकडे तीन गोष्टींसाठी प्रार्थना करुया.

१. हे प्रभू मला तुझी स्पष्टपणे ओळख होण्यासाठी मदत कर. २. हे प्रभू मला तुझ्यावर प्रेम करण्यासाठी कृपा दे. ३. हे प्रभू मला तुला जवळून अनुसरण्यास शक्ती व धैर्य दे.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना

प्रतिसाद : हे प्रभो आम्हांस नवदृष्टीदान दे.

१.      परमगुरु, महागुरू, धर्मगुरु आणि व्रतस्थ ह्यांनी पापांच्या अंधारातून कृपेच्या प्रकाशात येण्यासाठी भाविकांना मार्गदर्शन करावे म्हणून प्रभूकडे प्रार्थना करुया.

२.      देवाच्या दिव्य व पवित्र शब्दाने आपली मने प्रकाशित व्हावी व आपला आध्यत्मिक आंधळेपणा व दुहेरीपण नाहीसा व्हावा म्हणून आपण प्रभूकडे प्रार्थना करुया.

३.      जे आंधळे व अपंग आहेत त्यांचा आदर करण्यासाठी व त्यांना सन्मानाने वागविण्यासाठी आम्हाला कृपादान मिळो आणि ज्या संघटना त्यांच्यासाठी कार्यरत आहेत त्यांनी त्यांच्या उद्धारसाठी योग्य असे प्रयत्न करावे म्हणून आपण प्रभूकडे प्रार्थना करुया.

४.      जे लोक आजारी आहेत त्यांना प्रभूचा दैवी स्पर्श व्हावा व ते लवकरात लवकर बरे व्हावेत म्हणून आपण प्रार्थना करुया.

५.      जे युवक व युवती देवापासून दूर गेले आहेत व ज्यांच्या जीवनात काही ध्येय नाही अशा सर्वांना देवाच्या प्रेमाचा स्पर्श व्हावा व ते अधिकाधिक देवाच्या जवळ यावेत म्हणून आपण प्रार्थना करुया.

Reflection for the Homily of 3^rd Sunday of Lent (19-03-2017) By Br Camrello Dimekar

उपवास काळातील तिसरा रविवार

दिनांक: १९-०३-१७.

पहिले वाचन: निर्गम १७:३-७.

दुसरे वाचन: रोमकरांस पत्र ५:१-२,५-८.

शुभवर्तमान: योहान ४:५-४२.

“सार्वकालिक जीवनासाठी उकळत्या पाण्याचा झरा”

प्रस्तावना

आज ख्रिस्तसभा उपवास काळातील तिसरा रविवार साजरा करीत आहे. देवावर संपूर्ण मनाने आणि अंत:करणाने विश्वास ठेवल्यास आपण देवाने दिलेल्या दानांचे वाटेकरी होतो.    

पहिल्या वाचनात देव लोकांसोबत प्रत्यक्ष राहून व मोशेच्या मध्यस्थीने दगडातून पाणी काढून लोकांची तहान भागवतो. दुसऱ्या वाचनात संत पौल रोमकरांस सांगत आहे कि, ख्रिस्ताच्या मरणाद्वारे आपण नीतिमान झालो आहोत. तर शुभवर्तमानात शमरोनी स्री व येशू ह्यांच्यातील सार्वकालिक जीवनावश्यक संवाद ऐकावयास मिळतो.  

जेव्हा देवावरील आपला विश्वास वाढतो तेव्हा आपल्याला दैवी दानांची प्राप्ती होत असते. देवावरील विश्वास आणि श्रद्धा आपल्याला देवाचे मिशनरी किंवा प्रचारक बनवतात आणि अनेक लोकांना देवाच्या प्रेमाचे स्मरण करण्यास सहाय्यक ठरतात. आजच्या ख्रिस्तयागामध्ये आपणास दैवी दानांची देणगी मिळावी म्हणून प्रार्थना करूया.

सम्यक विवरण

पहिले वाचन – निर्गम १७:३-७

इस्त्रायली लोक जे देवाने निवडलेले होते, ते मिसर देशात दुःख सहन करत होते. देव मोशेच्या नेतृत्वाखाली त्यांना कनान देशात आणतो पण देवाने केलेल्या ह्या कृत्यांची त्यांना आठवण राहत नाही आणि ते देवाविरुद्ध कुरकुर करू लागतात कारण त्यांना प्रवासात पिण्याच्या पाण्याचा अभाव असतो. हि जनता जेव्हा मोशेकडे पाण्यासाठी तक्रार करते. तेव्हा मोशे देवाकडे विनवणी करून त्यांना खडकातून पाणी काढून देतो. ह्या ठिकाणाला ‘मस्सा आणि मरीबा’ हे नाव ठेवले गेले. कारण इस्त्रायली लोकांनी ‘देवाच्या उपस्थितीची’ परीक्षा घेतली. हि गोष्ट आपल्याला इस्त्रायली लोकांचा देवावर पोकळ विश्वास आहे असे दर्शवतो.

दुसरे वाचन – रोमकरांस पत्र ५:१-२,५-८

प्रस्तुत उताऱ्यात संत पौल लोकांना त्यांनी स्वीकारलेल्या ख्रिस्ती श्रद्धा आणि विश्वास ह्याकरीता धैर्य देतो. कारण त्यांना अनेक संकटाना सामोरे जावे लागणार आहे. देवाचे प्रेम त्यांच्यासाठी आशेचा पाया ठरणार आहे. जेव्हा आपण पापी होतो तेव्हा स्वर्गीय पित्याने ख्रिस्त आपल्यासाठी भूतलावर पाठवला व ख्रिस्ती जीवनाचा स्वीकार करून आपल्या पापांची क्षमा झालेली आहे असे संत पौल आपल्याला सांगत आहे.

आपण देवाचे प्रिय लेकरे झालेलो आहोत. देवाने येशू ख्रिस्ताद्वारे आपल्याला ख्रिस्ती जीवन प्राप्त करून दिले आहे. म्हणून आपण आनंद केला पाहिजे. आपल्याला अभिवचन दिले गेले आहे कि, आपण येशूसोबत सार्वकालिक जीवनात प्रवेश करू. अगदी योग्य वेळेला ख्रिस्त मनुष्य झाला म्हणून आपण ख्रिस्ताद्वारे उंचावले जाणार आहोत.  

शुभवर्तमान – योहान ४:५-४२.

यहुदियांमधून गालीलात जाण्यासाठी दोन वाटा होत्या. यार्देनच्या पूर्व बाजूने विदेशी यांच्या देशातून जाणारी वाट लांब पल्ल्याची होती. जवळची वाट शोमरोनातून होती. तरी ह्याच वाटेने लोकांची ये जा मोठ्या प्रमाणात चालू असे. सामाजिक रितीनुसार एखाद्या स्रीने विहरीवर एकटेच येणे जगावेगळे होते. कदाचित समाजात तिला नाकारले जात असावे. शोमरोनी व्यक्तीशी भाषण करणे व एखाद्या स्रीशी भाषण करणे हे यहुदी लोकांच्या दृष्टीने निषिद्ध होते. येशू आणि शोमरोनी स्री ह्यांच्यामध्ये चर्चासत्र सुरु होते.

शारीरिक तहान भागवण्यासाठी पाणी ह्या विचारातूनच संभाषण, साहजिकच देवाच्या दानाकडे वळले आणि त्यातून एक आध्यात्मिक मुद्दा पुढे आला. येशू हा चार चौघांसारखा एक यहुदी आहे असे त्या स्रीला वाटत होते. पण येशूने तिचा हा समज दूर केला. ‘जर देवाचे दान तुला कळले असते तर तु मला पाण्यासाठी मागणी केली नसती’. या शब्दांना दुहेरी अर्थ आहे १. झऱ्याचे वाहते पाणी. २. आत्म्याशी संबंधित असे आध्यात्मिक पाणी. रब्बीच्या (यहुदी धर्मगुरू) दृष्टीने तोटा (नियमशास्त्र) हेच जिवंत पाणी होते.

मनन चिंतन:

आजच्या पहिल्या वाचनात इस्त्रायली लोकांच्या सुटकेवेळी घडलेल्या एका महत्वपूर्ण घटनेचा संदर्भ दिला गेला आहे. आपल्या सुटकेच्या प्रवासामध्ये इस्रायली प्रजा तहानेने व्याकूळ होते. अशा कठीण वेळी मोशे दगडातून पाण्याचा झरा निर्माण करतो आणि त्यांची तहान भागवतो. देव नेहमी त्याच्या लोकांची काळजी वाहतो याची साक्ष हि घटना देते. मोशेने दगडातून निर्माण केलेले पाणी हे इस्रायली प्रजेसाठी जीवनाचे प्रतिक होते. आम्हां ख्रिस्ती बांधवासाठी हेच पाणी स्नानसंस्काराचे प्रतिक होय. ख्रिस्त हा जिवंत पाण्याचा झरा आहे व स्नानसंस्काराद्वारे आम्ही ह्या जिवंत पाण्याच्या झऱ्यामध्ये न्हाऊन शुद्ध व परिपूर्ण होत असतो.

आजच्या दुसऱ्या वाचनात आपण पाहतो कि, देवाचे आम्हावरील प्रेम हे ख्रिस्ताच्या मुक्तीकार्याद्वारे प्रकट झाले आहे. प्रभू येशूचे दुःखसहन, मरण व पुनरुत्थान ह्याद्वारे देवाने हे प्रेम सिद्ध केले आहे. हे प्रेम पवित्र आत्माच्या आशीर्वादाने कार्यरत आहे.  

आजच्या शुभवर्तमानात प्रभू येशू व शमरोनी स्त्री यांच्यामधील अर्थपूर्ण संवाद प्रस्तुत केला आहे. येथे प्रभू येशू ख्रिस्त हा आपला मुक्तिदाता आहे याचा अनुभव त्या शमरोनी स्त्रीबरोबरच आपल्या प्रत्येकाला येतो. ती शमरोनी स्त्री हि साऱ्या भ्रष्ट मानवतेची प्रतिक होती. ती चुकीच्या मार्गाने प्रेमाचा शोध करत होती. परंतु तिची तहान अतृप्तच राहते. या स्त्रीला  आपल्या बिनशर्त प्रेमाने जीवनदान देण्यासाठी येशू निर्मळ पाण्याचा झरा बनला. त्याच्यावर श्रद्धा ठेवल्याने त्या स्त्रीला शाश्वत प्रेमाचा अनुभव येतो. आपल्या प्रेमळ आणि सहिष्णू स्वभावाने येशू त्या स्त्रीच्या हृदयामध्ये परिवर्तनाचे बीज रोवतो. आपल्या जीवनातील ह्या आगळ्या-वेगळ्या प्रेमळ अनुभवाने ती इतकी भारावून जाते कि, ख्रिस्त प्रभू हे फक्त संदेष्टेच नव्हे तर साक्षात आपले मुक्तिदाते आहेत याची शुभवार्ता ती आपल्या समाजामध्ये घोषवते. यानंतर ती स्वतःला संपूर्णपणे देवाच्या स्वाधीन करते. आणि एक आदर्श व नैतिक जीवन जगते.

उपवासकाळातील ह्या तिसऱ्या रविवारी प्रभू येशू प्रत्येक श्रद्धावंतासाठी जिवंत व निर्मळ पाण्याचा झरा आहे हे स्पष्ट होते. जो कोणी त्याच्यावर विश्वास ठेऊन त्यांच्याशी एकनिष्ठ राहतो त्याला नक्कीच शमरोनी स्त्री प्रमाणे नवजीवन प्राप्त होते. आपल्या दैनंदिन जीवनातील अडी-अडचणींवर व मोहावर मात करण्याची शक्ती मिळते. त्या स्त्रीप्रमाणे आपणही प्रभूच्या शब्दावर विश्वास ठेवला पाहिजे. प्रभू येशू हा आमचा तारणकर्ता आहे, हे मान्य करून स्वतःला संपूर्णपणे त्याच्या स्वाधीन करावे. आपल्या जीवनातील सर्व प्रकारची तहानभूक भागवण्यात आपले सर्व सुख सामावलेले आहे आणि ते सुख आपल्याला फक्त येशू ख्रिस्तच देऊ शकतो.  

“स्वतःकडे पाहाल तर शंकित व्हाल, परिस्थितीकडे पाहाल तर निरुत्साही व्हाल, परंतु येशूकडे पहाल तर तुम्ही सर्वत्र सुरक्षित व समाधानी व्हाल.”

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: हे प्रभू आम्हांला तुझे नवजीवन दे.

१. पवित्र मिस्साबालीदान आपल्या प्रत्येकाच्या जीवनात आपल्या विश्वासाची वाढ  होण्यासाठी प्रेरणादाई ठरावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपण सर्वांनी पवित्र मिस्साबालीदान व प्रायश्चित संस्कार नम्रपणे स्विकारावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. जे एकांकी आहेत अशांच्या जीवनात परमेश्वराचा शब्द प्रेरणादायी व सांत्वनकारी ठरावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. ज्यांना स्नानसंकराच्या पवित्र आत्म्याच्या स्पर्श झाला अशा सर्वांना विनयतेचा आणि सहिष्णुतेचा स्पर्श व्हावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. ज्यांचे अंत:करण आंतरिक वेदनेने व्याकूळ झाले आहे त्यांनी परमेश्वराच्या शब्दावर अधिक विश्वास ठेवावा व प्रेमपूर्वक असावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

६. थोडावेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक व कौटुंबिक गरजा प्रभूचरणी मांडूया