सामान्यकाळातील अठरावा रविवार
दिनांक: ३०/०७/२०२२
पहिले वाचन: उपदेशक: १:२; २:२२-२३
दुसरे वाचन: कलस्सैकरांस पत्र ३:१-५; ९-११.
शुभवर्तमान: लुक १२:१३-२१
“पहिल्यांदा तुम्ही देवाचे राज्य व त्याचे नितीमत्व मिळविण्याचा प्रयत्न करा म्हणजे त्याबरोबर या सर्व गोष्टीही तुम्हांला मिळतील”. (मत्तय ६:३३)
प्रस्तावना
आज आपण सामान्य काळातील अठराव्या रविवारात प्रदार्पण केले आहे. आजच्या उपासनेद्वारे देऊळ माता आपल्याला लोभापासून दूर राहण्याचे आव्हान देत आहे. आजच्या तिन्ही वाचनांवर सखोल विचार केल्यास आपल्याला असे शिकावयास मिळते की, लोभापासून दूर रहावे हे अतिशय महत्वाचे आहे. अर्थात स्वर्गाकडच्या गोष्टीकडे लक्ष दिले पाहिजे.
आजच्या पहिल्या वाचनात आपण वाचतो कि, उपदेशक ज्ञान, मनोरंजन, व्यवसाय, सत्ता, धन, धर्म, व इतर गोष्टींचे बारकाईने निरीक्षण करतो. या सर्व गोष्टींना विशिष्ट प्रसंगी
किंवा वेळी काय महत्व आहे व त्या कशा उपयोगी आहेत; जर देव मानवाच्या आयुष्याच्या केंद्रस्थानी असेल तरच
ह्या गोष्टींना टिकणारे मोल आहे, असे सांगतो. या पुस्तकाचा लेखक शलमोन स्वत:ला
म्हणतो, ‘सर्वकाही व्यर्थ आहे’. तो जे घडत आहे त्याकडे पाहून विचार करतो व या
निराशेच्या उद्गारांनी तो सुरुवात करतो.
दुसऱ्या वाचनात संत पौल आपणास म्हणतो कि, आपले लक्ष आता स्वर्गात असलेल्या
येशुख्रिस्तावर केंद्रित करा. तो देवाच्या उजवीकडे आपला प्रमुख याजक आहे. प्रभू
येशू ख्रिस्त आज आपल्याला दिसत नाही, त्याच्यावर आपण विश्वास ठेवतो व त्याच्या पुनरुत्थानाच्या सामर्थ्याने जगतो.
तसेच तो म्हणतो कि, पृथ्वीवरील गोष्टी क्षणभंगुर आहेत म्हणून आपण पृथ्वीवरील नाही
तर स्वर्गातील गोष्टींकडे लक्ष दिले पाहिजे.
तसेच शुभवर्तमानात प्रभू येशू म्हणतो कि, सर्व प्रकारच्या लोभापासून दूर रहा.
एखाद्या गोष्टीबद्दल लोभ सुरणे हा प्रत्येकाचा स्वभाव आहे. संपतीमुळे आपण सुखी होऊ
अशी कल्पना करणारे शेवटी मूर्ख ठरतात. या जगातील गोष्टी काही काळ शारीरिक सुख
देतात तरी त्याच्याद्वारे अंतःकरणात शांती मिळत नाही.
म्हणून आज आपण ह्या पवित्र मिस्सामध्ये सहभागी होत असता, आपण
धन-संपत्तीच्या लोभापासून दूर राहून गरजवंतांना मदत करावी म्हणून प्रार्थना करूया.
ख्रिस्ताठायी जमलेल्या माझ्या प्रिय बंधू आणि भगिनींनो, आजची उपासना आपल्याला
धन-संपत्तीविषयी सावध राहण्यास सांगत आहे. मानवी जीवन हे क्षणभंगुर आहे. परंतु
मानवी गरज अमर्यादित आहेत. माणसाला कितीही दिले तरी कमीच आहे. माणूस केव्हा
समाधानी होईल ह्याचे उत्तर अजून कुणालाही सापडले नाही. आजच्या शुभवर्तमानातील श्रीमंत
मूर्खाची बोधकथा ऐकल्यानंतर, मी असे गृहीत धरतो की तुमच्यापैकी
काहीजणांना असे वाटले असेल की येशू
श्रीमंतांवर भुरळ घालतो, जणू श्रीमंत असणे हा एक चांगला ख्रिस्ती
होण्यासाठी अपंग आहे. असे काही नाही. येशूला पैशात रस नाही. कोण श्रीमंत कोण गरीब
यात त्याला रस नाही. तुम्ही यशस्वी आहात की अयशस्वी आहात यात त्याला रस नाही तर
त्याची आवड देवाच्या गोष्टींमध्ये आहे. आणि, अर्थातच,
देवाचे आवडते तुम्ही आणि मी आहे. म्हणून जेव्हा येशू या
गोष्टींबद्दल बोलतो तेव्हा तो म्हणतो: “तुम्ही तुमचा सगळा वेळ पैशाचा किंवा
सामाजिक स्थितीचा पाठलाग करणे किंवा लॉटरी कशी जिंकायची यासारख्या फालतू गोष्टींवर
खर्च करू नका”. प्राचीन काळी, अशा मनोरंजनांना “वाऱ्याचा
पाठलाग” म्हणून ओळखले जात असे.
परमेश्वराने
आपणाला निर्माण केले आहे, व स्वतःला आपल्यासाठी समर्पित केले आहे. जणू काही येशू
आपणाला म्हणत आहे: “मी तुला गांभीर्याने घेतो. मी पैशाच्या मागे नाही, मी तुझ्या मागे आहे. “आणि मी तुम्हाला माझ्यामागे येण्यासाठी, माझ्यासोबत येण्यासाठी, बोलावत आहे. आणि मी जसे
तुमच्यावर प्रेम करतो आणि तुमची काळजी घेतो तशीच इतरांवरही प्रेम करण्यास व
त्यांची काळजी घेण्यासाठी मी तुम्हाला शिकवीन. “मी तुम्हा इतरांना क्षमाकरण्यास
शिकवीन आणि जिथे फक्त अंधार आणि भीती आहे तिथे प्रकाश आणि नवीन जीवन आणण्यास; आणि
जिथे अशांती आहे, तिथे शांती आणण्यासाठी आणि, जिथे प्रेम
नाही तिथे देवाचे प्रेम आणण्यासाठी शिकवीन. अशा रीतीने येशू आपल्याकडे येतो,
आपणास बोलावतो आणि त्याच्या कामात सहभागी होण्याचे आमंत्रण देतो.
त्यामुळे काही वेळा जर तो श्रीमंतांवर थोडासा कठोर वाटत असेल तर ते श्रीमंत आहेत
असे नाही. प्रत्येकाला माहित आहे की आपल्या ख्रिस्तसभेच्या इतिहासातील अनेक महान
संत हे समृध्द कुटुंबातून आले आहेत. आपल्यामध्ये हृदय भ्रष्ट करणारी श्रीमंती नाही,
तर एकमेकांवर प्रेम करण्यास आणि गरीबांची काळजी घेणारी श्रीमंती
असायला पाहिजे. पवित्र शास्त्र म्हणते: “पैशावर प्रेम हे सर्व वाईटाचे मूळ आहे.”
धन-संपत्ती विचलित आहे, ते आपले लक्ष येथे आणि या जीवनात
सार्थक असलेल्या सर्व गोष्टींपासून विचलित करते. आजच्या शुभवर्तमानामध्ये येशू
आपल्याला सावधगिरीची कथा सांगतो, श्रीमंत मूर्खाची बोधकथा,
आपल्या सर्वांसाठी एक बोधकथा, ज्याबद्दल विचार
करणे, कोडे सोडवणे, वास्तविक जीवन
कशाबद्दल आहे, विशेषत: आपले स्वतःचे जीवन याबद्दल थोडा खोलवर
विचार करण्यास मतद करते.
आजच्या
शुभवर्तमानाच्या बोधकथेद्वारे प्रभू येशू आपल्याला, आपल्या स्वतःचा लोभ आणि
स्वार्थी प्रवृत्तीबद्दल बजावून सांगत आहे. आजच्या पहिल्या वाचनाची सुरवात:
व्हॅनिटी ऑफ व्हॅनिटी! सर्व गोष्टी व्यर्थ आहेत! अशा शब्दांनी केली आहे. उपदेशक
किंवा लेखक, जगाबद्दल आणि त्याच्या भविष्याबद्दल निराशा व्यक्त करतो, पण तो असेही
म्हणतो की जरी आयुष्य दु:खाने आणि वेदनांनी भरलेले शकते, तरी त्यात आनंद देखील असतो, विशेषत: जेव्हा आपले
चांगले मित्र आणि शेजारी जे एकमेकांच्या सहवासात खाण्यासाठी, पिण्यासाठी किंवा आनंद साजरा करण्यासाठी एकत्र येतात. मी आजच्या
शुभवर्तमानाचा शेवट श्रीमंत मूर्खाच्या दुःखी आणि एकाकी बोधकथेने करू इच्छित नाही
कारण आपल्या सर्वांमध्ये सुद्धा तीच वृत्ती सामावलेली आहे. आज कदाचित आपणास वाटते
कि, कथेतील माणूस मूर्ख होता, परंतु स्वतःस एक प्रश्न विचारून पहा: जर मी त्या
माणसाच्या जागी असतो तर, मी काय केले असते? आज आपणा सर्वांमध्ये तीच वृत्ती आहे.
आपण फक्त स्वतःचा विचार करतो आणि पाहिजे तितकं साठवून ठेवतो परंतु आपल्या शेजारी
जो गरजू आहे त्याच्याकडे आपण कधी लक्ष केंद्रित केले आहे का?
अनेकांना असे
वाटते की येशूने त्याच्या शिष्यांना सांगितलेले हे सर्वात सुंदर शब्द आहेत. मत्तय ६:२५-३३ मध्ये येशू आपणास सांगतो कि, तुम्ही, तुमच्या जीवनाची म्हणजे तुम्ही काय खावे, किंवा
तुमच्या शरीराची म्हणजे तुम्ही काय परिधान करावे याची काळजी करू नका. कारण
अन्नापेक्षा जीवन आणि वस्त्रापेक्षा शरीर अधिक महत्वाचे आहे. आकाशातील पक्षांकडे
लक्ष द्या: ते पेरत नाहीत किंवा कापणीही करत नाहीत; त्यांच्याकडे
कोठारे नाही, तरीही देव त्यांना अन्न देतो. आपण
पक्ष्यांपेक्षा किती महत्त्वाचे आहोत!
होय माझ्या
प्रिय बंधू आणि भगिनींनो आपल्या पैकी
कोणीही चिंता करून आपल्या आयुष्यातील एक क्षण वाढवू शकत नाही. पुढे प्रभू येशू
सांगतो कि, एक लक्ष रानातील फुलांकडे सुद्धा लावा, कशी वाढतात. ते परिश्रम करित
नाही किंवा फिरत नाही. तरीही, शलमोन राजानेसुद्धा त्याच्या संपूर्ण
आयुष्यात त्यांच्यापैकी एकासारखाही पोशाख घातला नव्हता. आज उगवलेले आणि उद्या
भट्टीत टाकले जाणारे गवत जर देवाने असे इतके चांगले केले तर, तो आपणास किती पुरवणार? जी आपण परमेश्वराची प्रिय लेकरे आहोत. म्हणून आपण
संपूर्ण जगाची चिंता न करून, त्याचे राज्य व नितीमत्व
मिळविण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे, म्हणजे इतर गोष्टी
आपणास फुकट दिल्या जातील.
विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:
प्रतिसाद: “हे प्रभू दया कर आणि तुझ्या लोकांची प्रार्थना ऐक”
१. आपले पोप फ्रान्सिस, कार्डीनल, बिशप्स, धर्मगुरू व
सर्व व्रतस्थ ज्यांनी आपले आयुष्य प्रभूकार्यासाठी अर्पण केले आहे, अशांना पवित्र आत्म्याच्या कृपेने तारण मिळावे व त्यांना प्रभूपरमेश्वराचे
प्रेम, कृपा व आंनद मिळावा तसेच प्रभूची सुवार्ता जोमाने
पसरावी, म्हणून आपण प्रार्थना करू या.
२. जे लोक तसेच युवक चांगल्या नोकरीच्या शोधात
आहेत, या सर्वाना परमेश्वराच्या कृपेने चांगली नोकरी मिळावी, म्हणून आपण
प्रार्थाना करूया.
३. जे लोक देवावर श्रद्धा ठेवत नाहीत तसेच पैशाच्या
किंवा जगातील आर्थिक गोष्टीवर लक्ष देत आहेत अशा सर्व लोकांना चांगले मार्गदर्शन
मिळून देवाच्या अधिका-अधिक जवळ यावे, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
४. आज कितीतरी लोक आजारी, दुःखात व एकटेपणाचे जीवन जगत आहेत. अशा लोकांना देवाची साथ मिळावी व सर्व
अडचणीत मुक्त व्हावे, म्हणून आपण प्रार्थना करू या.
५. जगामध्ये कितीतरी अन्नाची नाशदूष केली जाते.
गरीब लोकांना एक वेळेचे अन्न मिळत नाही. जे लोक अन्नाची नासाडी करतात अशाना बुद्धी
मिळून तेच अन्न वाया न घालवून गरिबांना द्यावे, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
६. थोडावेळ शांत राहून आपल्या सामाजिक, कौटुंबिक व वैयक्तिक गरजासाठी प्रार्थना करूया.
