Reflections for the 18th Sunday in Ordinary Time (06/08/2023) by Br. Glen Fernandes

                  प्रभू येशू ख्रिस्ताचे रुपांतर

दिनांक: ०६-०८-२०२३

पहिले वाचन: दानिएल ७:९-१०, १-१४

दुसरे वाचन: १पेत्र १:१६-१९

शुभवर्तमान: मत्तय १७:१-९

“आणि त्यांच्यासमोर त्याचे रूपांतर झाले; त्याची मुद्रा सूर्यासारखी प्रकाशू लागली आणि त्याची वस्त्रे प्रकाशासारखी शुभ्र झाली.”

प्रस्तावना:

आज पवित्र ख्रिस्तसभा येशूच्या रूपांतराचा सण साजरा करीत आहे. दानियलच्या पहिल्या पुस्तकातून घेतलेले आजचे पहिले वाचन आपणास मानवपुत्राचे गौरव प्रकट करणारा दृष्टांतांविषयी वर्णन करीत आहे. आजच्या दुसऱ्या वाचनात ज्या संत पेत्राने प्रभू येशूच्या रूपांतराचा अनुभव घेतला त्याने दिलेल्या शिकवणीविषयी आपण ऐकत आहोत. संत पेत्र लिहीत आहे की पूर्वजांनी लावून दिलेल्या निरर्थक आचरणातून चांदीसोन्यासारख्या नाशवंत गोष्टींद्वारे, तुमची सुटका केली गेली नसून, निष्कलंक व निर्दोष कोकरू झालेल्या ख्रिस्ताच्या मौल्यवान रक्ताद्वारे केली गेली आहे.  तर आजच्या पवित्र शुभवर्तमानात आपण ऐकतो कि कशा प्रकारे प्रभू येशूचे रूपांतर झाले आणि आकाशातून दैवी वाणी झाली. प्रभूचे वैभवशाली रूपांतर आपणास श्रद्धेच्या जीवनात दृढ राहण्यास प्रोत्साहन करीत आहे. अंधारात चमकणारा प्रकाश, दिवस उजाडेपर्यंत आणि दिवसाचा तारा आपल्या अंतःकरणात उगवेपर्यंत या विश्वासाला आपण दृढ धरूया. शिष्यांना प्रभू ख्रिस्ताचे महात्म्य कळले. शिष्यांप्रमाणेच आपल्याही जीवनाचे रुपांतर व्हावे व आपणास ईश्वराच्या दिव्यत्वाची अनुभूती यावी म्हणून ह्या पवित्र मिस्साबलीत आपण मोठ्या श्रद्धेने प्रार्थना करुया.

बोधकथा: मौल्यावान पुतळा

एकेकाळी डोंगरावर एक माणूस राहत होता ज्याच्याकडे एका प्राचीन सद्गुरुने बनवलेली अप्रतिम मूर्ती होती. ती सुंदर मूर्ती त्याच्या दारा जवळ पडून होती. ती मूर्ती किती मौल्यवान होती याची त्याला त्याची जाणीव नव्हती. एके दिवशी त्याच्या घराजवळून शहरातील एक विद्वान माणूस गेला आणि तो पुतळा पाहून त्याने मालकाला विचारले की, तो सुंदर पुतळा तुम्हाला नको आहे का? जर हवा नसेल तर तुम्ही मला तो विकणार का? मालक हसला आणि म्हणाला, ‘तो निस्तेज आणि घाणेरडा दगड कोणाला विकत घ्यायचा आहे?’ शहरातील तो माणूस म्हणाला, ‘मी तुम्हाला हा चांदीचा तुकडा देईन.’ आणि दुसरा माणूस आश्चर्यचकित आणि आनंदी झाला. त्याने तो पुतळा विकून टाकला. तो पुतळा आपल्या घोड्यावर पाठीवर बसवून तो विद्वान माणूस शहरात गेला. आणि अनेक वर्षानंतर त्या डोंगरावरील माणसाने शहराला भेट दिली आणि रस्त्याने चालत असताना त्याला दुकानासमोर गर्दी दिसली आणि एक माणूस मोठ्या आवाजात ओरडत होता, 'तुम्ही आत या आणि सर्वात सुंदर, सर्वात आश्चर्यकारक वस्तू पहा. सर्व जगातील सुंदर पुतळा. सद्गुरुचे हे अद्‌भुत कार्य पाहण्यासाठी फक्त दोन चांदीचे तुकडे.’ तेव्हा डोंगरावरील त्या माणसाने दोन चांदीचे तुकडे दिले आणि त्याने स्वतः चांदीच्या एका तुकड्याला विकलेली मूर्ती पाहण्यासाठी दोन चांदीचे नाणे खर्च करून दुकानात प्रवेश केला.

प्रभूचे रूपांतर हे प्रभूचे वैभव व दैवीपण शिष्याना समजावे म्हणून घडले. शिष्य प्रभू येशूबरोबर होते. त्यांनी अनेक चमत्कार अनुभवले, प्रभूचे मंत्रमुग्ध करणारे प्रवचने ऐकली, परंतु तरीसुद्धा आपला गुरु कोण आहे ह्याची त्यांना जाणीव नव्हती. प्रभूच्या दुःखात शिष्यानी डगमगू नये तर विश्वसात द्रुढ राहावे म्हणून प्रभूचे रूपांतर झाले. आपणही अनेकवेळेला पवित्र मिस्सामध्ये सहभागी होतो परंतु प्रभूच्या दैवी उपस्तिथीची आपणास जाणीव नसते. ज्या पवित्र सॅक्रामेंतासाठी संत तहानलेले असतात, अनेक मिशन मध्ये लोक धर्मगुरूंची मोठ्या आतुरतेने वाट पाहत असतात त्या पवित्र विधीत सहभाग घेत असतानां आपले आचरण कसे असते? अनेक वेळेला आपला सहभाग हा तुटपुंजा असतो त्यामुळे काय घडत आहे हे आपणास उमगत नाही.

मनन चिंतन:

आज आपण प्रभू येशूच्या रूपांतराचा सण साजरा करीत आहोत. आपल्याला असा प्रश्न पडू शकतो कि हे प्रभूचे रूपांतर का झाले? त्याचा अर्थ काय? प्रभूच्या रूपांतराचे माझ्या आजच्या ख्रिस्ती जीवनात काय महत्व आहे?

प्रभू येशूच्या रूपांतराचे रहस्य आपणास आपली नजर स्वर्गाकडे वळवण्यास आमंत्रित करते. पवित्र शुभवर्तमानात सांगीतल्याप्रमाणे प्रभू येशूच्या पर्वतावरील रूपांतराच्या अहवालात आम्हाला एक पूर्वसूचक चिन्ह दिले गेले आहे, जे आम्हाला संतांच्या व स्वर्गीय राज्याची क्षणीक झलक देते; जिथे आपण देखील आपल्या पृथ्वीवरील जीवनाच्या शेवटी ख्रिस्ताच्या वैभवात सहभागी होऊ शकू. पोप बेनिडिक्ट सोळावे शिकवितात की, ‘ख्रिस्ताचे पर्वतावरील रूपांतर आपणास त्याचे देवत्व प्रकट करते आणि दाखवते की तो एकटाच अखिल मानवजातीचे खरे घर व आशा आहे.’ मत्तय १७ मधील उताऱ्यावर चिंतन करताना पोप महाशय बोध देतात की, प्रभुने पेत्र, याकोब व योहान यांना उंच डोंगरावर नेले व तिथे ख्रिस्ताचे त्यांच्यासमोर रूपांतर झाले. "इंद्रियांनुसार, सूर्याचा प्रकाश हा निसर्गात आतापर्यंत ज्ञात असलेला सर्वात तीव्र आहे," पोप बेनेडिक्ट सोळावे नमूद करतात की, “परंतु आत्म्यानुसार, शिष्यांनी थोड्या काळासाठी अधिक तीव्र तेज पाहिले: येशूच्या दैवी वैभवाचे तेज, जे तारणाचा संपूर्ण इतिहास प्रकाशित करते.” त्यांच्या “जीसस ऑफ नाझरेथ” या ग्रंथाच्या पहिल्या खंडाचा दाखला देत पोप शिकवितात की, प्रभूचे रूपांतर “देवासोबतच्या त्याच्या असण्याचा गहन अंतर्भाव प्रकट करतो, जो नंतर शुद्ध प्रकाश बनतो. पित्यासोबतच्या त्याच्या एकात्मतेत, येशू स्वतः ‘प्रकाशापासून प्रकाश’ आहे.

मोशे आणि एलीया, नियमशास्त्र आणि संदेष्ट्यांचे प्रतिनिधित्व करणारे, प्रभूच्या रूपांतरणाच्यावेळी प्रकट झाले. जुना करार नवीन भेटायला येत होता. नियमशास्त्राचा प्रकाशक मोशे, संदेष्ट्यांचा प्रमुख एलिया, ते दोघेही स्वतः ख्रिस्ताच्या प्रकाशात चमकताना दिसले, ज्याने देवाचा पुत्र म्हणून नियमशास्त्र दिले आणि संदेष्ट्यांना पाठवले. यामुळे शिष्यांनी त्यांच्यासाठी आणि येशूसाठी तीन तंबू उभारावेत असे सुचवण्यास पेत्राने प्रवृत्त केले. पण मोशे आणि एलीया गायब झाले. संत अगस्तींनने या उतार्‍यावर भाष्य करताना सांगितले की यावरून असे दिसून येते की ख्रिस्तीजणांचे एकच घर आहे: प्रभू येशू ख्रिस्त. “तो देवाचा शब्द आहे, कायद्यातील देवाचा शब्द आहे, संदेष्ट्यांमध्ये देवाचा शब्द आहे,” संत अगस्तींनने लिहले आहे की प्रभूच्या देवत्वाचा विचार करणारे शिष्य अशा प्रकारे वधस्तंभाच्या रहस्याचा व अवहेलनेचा सामना करण्यास तयार होत होते.

ताबोर पर्वतावरून प्रभुने पेत्र, याकोब आणि योहान यांना त्याच्या उत्कटतेने आणि मृत्यूनंतर येणार्‍या वैभवाची झलक दिली. आपल्याला प्रश्न पडतो की प्रभुने पेत्र, याकोब आणि योहान हे प्रेषित का निवडले? पेत्र हा ख्रिस्ताच्या देऊळमातेचा पहिला पोप व प्रभूचा उत्तराधिकारी, याकोब हा विश्वासासाठी रक्तसाक्षी झालेला पहिला प्रेषित आणि योहान हा प्रकटीकरणाच्या भविष्यातील वैभवाचा द्रष्टा असणार होता. येशूने याइरसच्या मुलीला मेलेल्यांतून उठवल्याचा चमत्कार करताना हे तिघेही साक्षीदार होते. बिशप फुल्टन शीन आम्हाला सांगतात की मसीहाबद्दलच्या त्यांच्या खोट्या संकल्पना दुरुस्त करण्यासाठी आणि क्रूसाचे महत्त्व समजून घेण्यासाठी तिघांनाही प्रभूच्या रूपांतराचे व परिवर्तनाचे साक्षीदार होणे आवश्यक होते. काही काळापूर्वीच पेत्रने वधस्तंभाच्या विरोधात कठोरपणे निषेध केला होता तर याकोब आणि योहान यांनी तारणकर्त्याचे राज्य पृथ्वीवरील असेल असा सामान्य गैरसमज सामायिक केला होता. कालवारीच्या रक्तरंजित पर्वताच्या पलीकडे भविष्यातील वैभव पाहण्यासाठी त्यांनी दैवी दृष्टी आत्मसात करणे आवश्यक होते हे प्रभूला ठाऊक होते. प्रभूचे रूपांतर हि शिष्यासाठी त्याने प्रकट केलेली गौरवाची एक छोटीशी झलक होती.

मोशेने देवाशी संवाद साधल्यानंतर इस्राएल लोकांपासून वैभव व तेज लपवण्यासाठी त्याच्या चेहऱ्यावर पडदा टाकला त्याचप्रमाणे ख्रिस्ताने मानवतेमध्ये त्याचे वैभव झाकले; प्रभूने पण या क्षणासाठी त्याने ते बाजूला केले जेणेकरून लोकांना ते दिसेल; या किरणांचे बाहेर जाणे ही धार्मिकतेच्या पुत्राची प्रत्येक मानवी डोळ्यासाठी क्षणिक घोषणा होती.जसजसा वधस्तंभ जवळ आला तसतसा त्याचा गौरव वाढत गेला.

संत पॉल म्हणतात की, "त्याच्यासमोर आनंद ठेवून, त्याने क्रूस सहन केला." प्रेषितांच्या लक्षात आले असणार की त्याचा चेहरा आणि त्याची वस्त्रे विशेषत: सुंदर आणि गौरवशाली होते.  जो चेहरा नंतर काटेरी मुकुटातून रक्ताने वाहणार होता, आणि ते कपडे, जे उपहासाचे झगे असतील ज्याने हेरोद त्याला परिधान करणार होता.  आता त्याला वेढलेला प्रकाशाचा गोसामर जेव्हा त्याला कालवारी नावाच्या एका टेकडीवर उतरवले जाईल तेव्हा अपमानासाठी बदलणार होता. 

जेव्हा प्रेषित तिथे उभे होते तेव्हा एक ढग तयार झाला आणि त्यांच्यावर सावली केली: “आणि तो अजून बोलत असतानाच एका तेजस्वी ढगाने त्यांच्यावर सावली केली. आणि पाहा, ढगातून एक वाणी आली, ती म्हणाली: हा माझा प्रिय पुत्र आहे, ज्याच्यावर मी प्रसन्न आहे, त्याचे ऐका. (मत्तय 17:5)

पवित्र शास्त्रात जेव्हा देव मेघ स्थापित करतो तेव्हा हे एक प्रकट चिन्ह असते. हे असे बंध आहेत जे तोडण्याचे धाडस मनुष्य करू शकत नाही. त्याच्या बाप्तिस्म्याने, स्वर्ग उघडले गेले; आता परिवर्तनाच्या वेळी त्यांनी त्याला त्याच्या गौरवात मध्यस्थ म्हणून स्थापित करण्यासाठी आणि त्याला मोशे आणि संदेष्ट्यांपासून वेगळे करण्यासाठी पुन्हा उघडले. तो स्वर्गच होता जो त्याला त्याच्या दैवी कार्यासाठी पाठवत होता.  बाप्तिस्म्याच्या वेळी, स्वर्गातून आवाज स्वतः येशूसाठी होता; परिवर्तनाच्या टेकडीवर, तो शिष्यांसाठी होता. आभाळातील आवाजाने पिता आणि पुत्राच्या अखंड आणि अविभाजित मिलनाची साक्ष दिली;

संत पेत्राबद्दल आपण पाहतो की तो क्रुसाशिवाय गौरव प्राप्त करण्याचा मार्ग शोधण्याचा प्रयत्न करत होता. प्रभूचे रूपांतर पाहून त्याला असे वाटले की परिवर्तन हा मोक्षाचा एक चांगला शॉर्ट कट आहे. प्रभूला वधस्तंभावर खिळण्यासाठी जेरुसलेमला जाण्यापासून परावृत्त करण्याचा पेत्र चा हा दुसरा प्रयत्न होता. पेत्राला येथे त्याच्या आवेगपूर्णतेने असे वाटले की देवाने स्वर्गातून जे गौरव खाली आणले आणि ज्याचे देवदूतांनी बेथलेहेम येथे गायन केले, ते पापाविरुद्ध युद्ध न करता लोकांमध्ये तंबूत ठेवले जाऊ शकते. पेत्र विसरला की कबुतराने प्रलयानंतरच आपले पाऊल ठेवले, त्याचप्रमाणे खरी शांती वधस्तंभावर चढल्यानंतरच मिळते. लहान मुलाप्रमाणे, पेत्राने या क्षणिक वैभवाचे भांडवल करण्याचा आणि कायमस्वरूपी प्राप्त करण्याचा प्रयत्न केला. तारणकर्त्यासाठी, क्रुसाच्या पलीकडे जे प्रतिबिंबित होते त्याची ती एक अपेक्षा होती;

पेत्राला वधस्तंभ नसलेला मुकुट हवा होता. पण पुनरुत्थानानंतर पेत्राला जीवनाचे रहस्य उमगले. आणि म्हणून तो आठवून म्हणतो: “… आम्ही त्याच्या महानतेचे प्रत्यक्षदर्शी होतो. कारण त्याला देव पित्याकडून सन्मान आणि गौरव प्राप्त झाले आहे: उत्कृष्ट गौरवातून त्याच्याकडे ही वाणी येत आहे: ‘हा माझा प्रिय पुत्र आहे, ज्याच्यावर मी संतुष्ट आहे; तुम्ही त्याचे ऐका. आणि ही वाणी स्वर्गातून आणलेली आम्ही ऐकली, जेव्हा आम्ही त्याच्याबरोबर पवित्र पर्वतावर होतो. आणि आमच्याकडे अधिक दृढ भविष्यसूचक शब्द आहे: दिवस उजाडेपर्यंत आणि दिवसाचा तारा तुमच्या अंतःकरणात उगवण्यापर्यंत, अंधारात चमकणाऱ्या प्रकाशाप्रमाणे तुम्ही उपस्थित राहणे चांगले आहे. (2 पेत्र 1:16-20)

प्रभू येशूच्या रूपांतराच्या घटनेने शिष्यांना वधस्तंभाची लाज आणि वेदना सहन करण्याचे तसेच नंतर पुनरुत्थानाचा संदेश घोषित करण्यास सामर्थ्य दिले. प्रभू स्पष्टपणे सांगतो: “ज्याला माझ्यामागे यायचे आहे त्याने स्वतःला नाकारले पाहिजे,त्याचा वधस्तंभ उचलून माझ्यामागे आला पाहिजे.” (Mt. 16:24). ख्रिस्ती शिष्यत्व कधीही सोपे नसते. असे काही वेळा असतात जेव्हा जीवनाचा क्रूस खूप जड वाटतो आणि पुढे आणखी त्रास होण्याची शक्यता आपल्याला घाबरवते.

प्रभूच्या परिवर्तनाच्या धड्याने आपल्याला जीवनात पुढे जाण्यास आणि खचून न जाता प्रभू येशूचे अनुसरण करण्यास मदत केली पाहिजे. तीन शिष्यांना शेवटी काय कळले? प्रभू शेवटी सर्व काही ठीक करील.  हे एक कादंबरी वाचण्यासारखे आहे जिथे आनंदी शेवट आपल्याला आधीच माहित आहे. मुख्य पात्राला कितीही कठीण समस्या आल्या तरीही आम्ही निराश होत नाही आणि वाचन सुरू ठेवतो कारण आम्हाला माहित आहे की कथेचा शेवट आनंदी होईल.

डोंगरावरील तीन शिष्यांनी जे केले त्याप्रमाणे आपण विश्वासाचे डोळे उघडले पाहिजेत. पवित्र उपासनेत आपल्या इंद्रियांना कोणताही बदल जाणवत नाही हे खरे आहे. भाकरी आपल्याला तीच भाकरी दिसते. द्राक्षारससुद्धा. परंतु अभिषेक वेळी, ते ख्रिस्ताचे शरीर आणि रक्त बनले जाते. आमचे कॅथोलिक धर्मशास्त्र याला "ट्रान्सबस्टेंटिएशन" म्हणतात.

संत  फ्रान्सिस डी सेल्स स्पष्ट करतात, “परंतु जेव्हा वेदीचा धन्य संस्कार असतो, तेव्हा ही उपस्थिती यापुढे काल्पनिक नसते, परंतु सर्वात वास्तविक असते; आणि पवित्र प्रजाती फक्त एक पडदा आहेत ज्याच्या मागे वर्तमान तारणहार आपल्याला पाहतो आणि मानतो, जरी आपण त्याला तो जसा आहे तसा पाहू शकत नाही.” वस्तुमान अचूकपणे "पृथ्वीवरील स्वर्ग" असे म्हणतात. स्वर्ग म्हणजे देवाशी एकरूप होण्याची अवस्था. जर आपला असा विश्वास असेल की येशू खरोखरच पवित्र मिस्सामध्ये उपस्थित आहे, तर याचा अर्थ असा की हा पृथ्वीवरील स्वर्गाचा अनुभव आहे. आपण पवित्र मिस्सामध्ये मध्ये उपस्थित असताना त्या अनमोल क्षणांची आपण किती मनापासून कदर करतो आणि कौतुक करतो?

“येशू खरोखर उपस्थित आहे.

तो आपल्यासोबत आहे.

आणि स्वर्ग इथून सुरू होतो!”

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:

प्रतिसाद: प्रभु येशू, तुझ्या दयेने आमची प्रार्थना ऐक

१. आपले पोप महाशय, कार्डिनल्स, बिशप्स, धर्मगुरू, धर्मबंधू-भगिनी आपल्या कार्याद्वारे आणि शुभसंदेशाने सर्वत्र समेटाचे कार्य करीत आहेत त्यांना यश प्राप्त व्हावे व संपूर्ण जगात ख्रिस्ताच्या प्रेमाचे व नम्रतेचे महत्व सर्व मानव जातीला समजावे व सर्वत्र शांतीचे व ऐक्याचे राज्य प्रस्थापित व्हावे, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. न्याय प्रशासनात सहभागी असलेल्या सर्वांसाठी प्रार्थना करूया. जे इतरांवर अधिकार गाजवतात, विशेषत: पोलिस दलातील सदस्य, न्यायनिवाड्यात बसणारे, तुरुंग आणि इतर अधिकारी. प्रभू त्यांना स्पर्श कर व सद्सदविवेकबुद्धीने आचरण करण्यास प्रेरित कर आणि गुन्ह्यातील पीडितांना आधार देणार्‍या सर्वांना शक्ती दे.

३. हे प्रभु येशू, या आठवड्यात आम्ही आमच्या दैनंदिन नित्यक्रमात जात असताना आम्ही ज्या लोकांसोबत काम करतो, आमचे शेजारी आणि मित्र आणि ज्यांची आम्हाला भीती वाटते किंवा ज्यांच्याशी वागणे व राहणे कठीण जाते अशा लोकांमध्ये तुझं अस्तित्व व गौरव पाहण्यास आम्हाला प्रोत्साहित कर. आमच्या सर्व संभाषणांमध्ये आम्हाला इतर काय म्हणत आहेत हेच नव्हे तर प्रत्येक घटनेत तू आमच्याशी जे बोलत आहेस ते लक्षपूर्वक ऐकण्यास आम्हाला साहाय्य कर.

४. आम्ही आमच्या समाजातील तरुणांसाठी प्रार्थना करतो. प्रभु येशू त्यांना सुरक्षित ठेव आणि ज्या कुटुंबांमध्ये अडचणी आहेत आणि नातेसंबंधांवर अतिरिक्त ताण आहे अशा कुटुंबांमध्ये तुझ्या उपस्थितीची सर्वाना जाणीव कर. 

५. प्रभूच्या सुवार्तेचे प्रेषित व प्रसारक म्हणून आपण संर्वानी न्याय, शांती, ऐक्य व परस्पर स्नेहभाव ही स्वर्गराज्याची मूल्ये जोपासावीत आणि आपल्या संपर्कात येणा-याना ईश्वरी प्रेमाचा अनुभव दयावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

आपल्या ज्या इच्छा आंकाक्षा आहेत त्या प्रभू येशू ख्रिस्ताच्या इच्छेप्रमाणे पुर्ण व्हाव्यात म्हणून आपण विशेष प्रार्थना करूया.

                                                  Bibliography

 

Ratzinger, J., Walker, A., tr., Jesus of Nazareth: From the Baptism in the Jordan to the Transfiguration, London, The Doubleday Religious Publishing Group, 2007

Ratzinger, J., Jesus’ transfiguration shows his ‘divine glory’; https://www.catholicnewsagency.com/news/22172/jesus-transfiguration-shows-his-divine-glory-pope-benedict-explains , accessed on 29-6-2023.

Sheen, F., The life of Christ, London, Martino Fine Books, 1958

Transfiguration of the Lord, as found in My Catholic Life; https://mycatholic.life/saints/saints-of-the-liturgical-year/august-6-transfiguration-of-the-lord/   accessed on 29-6-2023.

Story of Statue found in, The Definitive Kahlil Gibran, New Delhi, Rupa Publications India, 2006.