सामान्यकाळातील तेरावा रविवार
दिनांक: २६/६/२०२२.
पहिले वाचन: १ राजे १९:१६,१९-२१
दुसरे वाचन: गलीतीकरांस ५:१,१३-१८
शुभवर्तमान: लूक ९:५१-६२
प्रस्तावना :
आज देऊळमाता
सामान्य काळातील तेरावा रविवार साजरा करीत आहे आणि आजची उपासना शिष्यत्व (DISCIPLESHIP) ह्या विषयावर मनन चिंतन
करण्यास आपणांस पाचारण करीत आहे.
राजे पुस्तकातुन घेतलेल्या पहिल्या वाचनात
अलिशाला झालेल्या पाचरणाविषयी आपणांस ऐकावयास मिळते. आजच्या दुसरया वाचनात गलतिकरास लिहिलेल्या पत्रात संत पौल आपणांस
सांगत आहे कि, जर आपण पवित्र
आत्म्याच्या प्रेरणेने आणि मार्गदर्शनाने चाललो, तर आपण
खरोखर प्रभू ख्रिस्ताचे खरे शिष्य बनू शकतो. तर शुभवर्तमानात प्रभू येशू ख्रिस्त
आपणांस त्याचे शिष्य होण्यास पाचारण करीत
आहे. परंतु ख्रिस्ताचे एकनिष्ठ शिष्य होणे तेवढे सोपे नाही, त्यासाठी
विनाअट आणि दृढ निश्चयाची नितांत गरज आहे.
ख्रिस्ताने
दिलेल्या हाकेस स्वखुशीने आणि दृढ निश्चयाने होकार देण्यास पवित्र आत्म्याची कृपा
आपण ह्या पवित्र मिस्साबलिदाना मध्ये मागुया.
बोधकथा:
अमेरिकेचे (civil war) आंतरिक युद्ध, सुरु होते तेंव्हा
आब्राहाम लिंकन ने काही नेत्यांना
प्रार्थनेसाठी आणि तदनंतर नाश्त्यासाठी बोलावले होते. लिंकन हे जरी चर्चमध्ये प्रार्थनेला
जात नसत तरी सुद्धा त्या एक श्रद्धावंत ख्रिस्ती व्यक्ती होत्या. त्याचा देवावर दृढ
विश्वास होता. जेव्हा आब्राहाम लिंकन ने
प्रार्थनेला सुरुवात केली तेव्हा त्यातल्या एका नेत्याने मध्येच लिंकनला म्हटले,
“राष्ट्रपती”, परमेश्वर आपल्या बाजूला असावा म्हणून आपण प्रार्थना
करूया.” एवढ्यात राष्ट्रपती लिंकन ने त्या नेत्याला प्रतिसाद देत म्हटले, “नाही, आपण तशी प्रार्थना न करता, आपण देवाच्या बाजूने असावे अशी प्रार्थना करूया.”
प्रार्थना झाल्यानंतर जमलेल्या नेत्यांना सल्ला देत असताना लिंकन म्हणाले,
“धर्म हे असे साधन नाही कि ज्याद्वारे देव आपल्या इच्छेप्रमाणे सर्व
काही करतो” परंतु आपणास देवाच्या इच्छेप्रमाणे वागण्यास आणि जगण्यासाठी एक आमंत्रण
आहे. त्याचप्रमाणे ख्रिस्ताचे खरे अनुयायी होण्यासाठी ख्रिस्ताच्या मूल्याप्रमाणे
जगण्यास आणि वागण्यास आपण शिकलो पाहिजे.
मनन चिंतन
खरं शिष्य म्हणजे काय हे संत लूक ह्याला समजते.
त्यासाठी लूकच्या शुभवार्तामनात पुढच्या
नऊ अध्याय्मध्ये येशूने तोंड फिरवल्यापासून (म्हणजे अगदी निर्धाराने), आणि जेरुसलेमला चालत
येण्याच्या क्षणापर्यत त्याच्या नऊ
अध्यायांसाठी फक्त एक गोष्ट लक्षात ठेवली आहे आणि ती म्हणजे: माझा शिष्य होणे
म्हणजे काय? आणि
त्या प्रवासाच्या घटनेचा शेवट कस होणार आपण
सर्व जाणतो, त्याच्या
अटकेमध्ये, त्याच्या
दुःखात, वधस्तंभावर
खिळे ठोकणे, मरणे
आणि अर्थातच, पुन्हा
उठणे. त्यामुळे आम्ही पुढील काही आठवड्यांत शिष्यांसोबत सामील व्हायला हवे, कधीकधी
त्यांच्यामध्ये गैरसमज होता तर कधीकधी ते खूप प्रेमळ असतात हा अनुभव आपल्याला
त्यांचा बरोबरच्या प्रवासात घ्यावे लागेल.
आज येशूने आपल्या शिष्यांना मोठ्या विचारपूर्वक आणि
एकाग्रतेने "तुम्ही माझ्यामागे या" असे निर्धाराने सांगून सुरुवात केली.
प्रभू येशू व त्याचे शिष्य थोडेसे चालतात आणि ते सामरियामध्ये येतात.
आता शोमरोनी लोक आब्राहामाची मुले आहेत, परंतु अनेक शतकांपूर्वी
एक प्रकारचा घटस्फोट झाला होता आणि गैरसमजामुळे ते विभागले होते. म्हणून ज्यू लोक, जेव्हा ते बॅबिलोनमधून
परत आले आणि इस्राएलमध्ये स्थायिक झाले, तेव्हा त्यांनी ते स्वीकारले नाही. शोमरोनी लोकाना
तुम्ही थोडेसे पाखंडी म्हणू शकता, आणि अलिप्त म्हणून शोमरोनी लोकांचे शोमरोनमध्ये स्वतःचे
मंदिर होते. आणि जर यहुदी तीर्थयात्रेला जात असेल, तर शोमरोनी प्रदेशात
त्याचे स्वागत झाले नाही, त्याला त्याच्या सभोवताली फिरावे लागले, कारण तो जेरुसलेममध्ये
उपासना करण्यास आलेला होता आणि त्यांना वाटले की आपण सर्वांनी तेथेच उपासना करावी.
“सामारिया”. असं असलं तरी, एक लांब गोष्ट छोटी करण्यासाठी, ते एकमेकांचा द्वेष करत
होते. आपल्याला माहित आहे की येशूने आपल्या आयुष्याच्या शेवटी त्यांच्यापैकी
मोठ्या संख्येने धर्मांतर केले. पण यावेळी, येशूने, जेव्हा शिष्यांना
शोमरोनी गावात जाण्याच्या तयारीसाठी पुढे पाठवले होते, तेव्हा येशूने त्यांना
मार्ग तयार करण्यासाठी तेथे पाठवले आणि ते म्हणाले, “ते तुम्हाला नाकारतात, तुम्ही येऊ शकत नाही.
तुम्ही त्यांच्या भूमीतून चालू शकत नाही कारण तुम्ही जेरुसलेमला जात आहात आणि
तुम्हाला दुसरा मार्ग शोधावा लागेल.”
आणि म्हणून याकोब आणि योहान अतिशय उत्सुक होऊन
म्हणाले, “आपण स्वर्गातून अग्नी खाली बोलावून त्या
सर्वांचा नाश करणार का?” कारण देवाला नाकारण्याची ही एक नैसर्गिक प्रतिक्रिया
होती.
लूकने येशूविषयी त्यांना काय सांगितले ते सांगत नाही, तो फक्त म्हणाला, "त्यांना धमकावले," कठोर शब्दात त्याने
आपल्या शिष्यांना तोंड दिले आणि तो म्हणाला, "आपण दुसऱ्या गावात
जाऊ." आणि, अर्थातच, तो त्यांना काय सांगत
होता: ही जगण्याची एक नवीन पद्धत आहे जी आपण येथून सुरू करत आहोत, जुना मार्ग नाही
(डोळ्याबद्दल डोळा, दाताबद्दल
दात).
हा प्रेमाचा एक मार्ग आहे आणि त्यासाठी कठोर प्रेमाची
गरज आहे, परंतु
आपण असा विचार करू नये की कोणत्याही परिस्थितीत आपण कोणत्याही मनुष्यावर वाईट करू
शकता. आणि मग लक्षात ठेवा, याआधीचे काही अध्याय, जिथे येशू म्हणतो, “जर तुम्ही माझ्या मागे
जात असाल तर तुम्ही तुमच्या शत्रूंवर प्रेम केले पाहिजे. जे तुमचा द्वेष करतात
त्यांचे तुम्ही चांगले केले पाहिजे आणि त्यांची काळजी घेतली पाहिजे.” आम्ही हे
गृहीत धरतो, परंतु
आम्ही कदाचित त्याचा फारसा सराव करत नाही. पण तो काय म्हणत आहे, मुळात, हे आहे: शिष्याने प्रेम
कसे करावे हे शिकले पाहिजे. जर त्याने प्रेम कसे करावे हे शिकले नाही तर कदाचित तो
माझ्याबरोबर चालत असेल पण त्याचे हृदय माझ्यासोबत नाही. आणि म्हणूनच त्याच्या
शिष्यांना पहिला धडा आहे, जेव्हा तुम्ही शब्द किंवा उदाहरणाद्वारे, देवाच्या राज्याचा
प्रचार करण्यासाठी बाहेर जाता, तेव्हा तुम्ही हे लक्षात ठेवले पाहिजे की तुम्ही ते
प्रेमाने केले पाहिजे. आता मी तुम्हाला ज्या पद्धतीने वागायला शिकवत आहे
त्याप्रमाणे तुम्ही दावा करण्यास तयार नसल्यास माझ्या नावाचा दावा करू नका. आणि
म्हणून आपण क्षमा केली पाहिजे.
येशूने असे का म्हंटले ? संत ऑगस्टीनने त्याचा
सारांश चांगला मांडला आहे. संत ऑगस्टीन, तीनशे वर्षांनंतर, जेव्हा तो देवाला
प्रार्थना करतो तेव्हा तो ही सुंदर प्रार्थना म्हणतो: "मी तुझा शत्रू असताना
तू मला तुझा शत्रू मानलास असता , तर आज मी तुला माझा मित्र कस बोलला असता ?"
आणि म्हणूनच एखाद्या पापी व्याक्तीबारोबर चांगला
प्रमाणे वागणे आणि त्यांना प्रोत्साहन देणे, मुळात देवाच्या
प्रेमामुळेच तुम्ही करू शकता. कारण देवाचे प्रेम क्षमा करते. आणि दुसरी गोष्ट अशी
आहे की जर तुम्ही प्रेम करू शकत नाही, तर तुम्हाला देव कोण आहे हे कळू शकत नाही, कारण देव द्वेष करू शकत
नाही. देव तक्रारी ठेवत नाही. देव अयोग्य गोष्टींना न्याय देणार नाही.
मग येशू थोडा पुढे गेला आणि एक उत्सुक तरुण
त्याच्याकडे आला आणि म्हणाला, “गुरुजी, तुम्ही जिथे जाल तिथे मी जातो. तू जिथे जाशील तिथे मी
तुझ्याबरोबर जाईन.आणि येशू त्याच्याकडे पाहून हसला आणि म्हणाला, "कोल्ह्यांना त्यांची
गुहाळ आहे, पक्ष्यांची
घरटी आहेत, परंतु
मनुष्याच्या पुत्राला डोके ठेवायला कोठेही जागा नाही."
दुसरा धडा: दुसरा धडा या वस्तुस्थितीवर आधारित आहे की
जर तुम्ही येशूचे शिष्य बनणार असाल, तर तुम्ही एका गोष्टीशिवाय इतर सर्व गोष्टींपासून
अलिप्त असले पाहिजे फक्त एक गोष्टी सोडून ते म्हणजे स्वतः येशू. तो केंद्र बनला
पाहिजे. तुम्ही इतर कोणत्याही गोष्टीशी संलग्न होऊ शकत नाही जे तुम्हाला अनुसरण
करण्यापासून आणि येशूसोबत आणि देवासोबत एक होण्यापासून थांबवेल.
सर्व काही वेगळे आहे आणि जेव्हा तो म्हणतो तेव्हा
त्याचा अर्थ असा आहे…त्याचा अर्थ असा नाही की तुमच्याकडे राहण्यासाठी घरे नाहीत.
तो म्हणतो की तुम्ही फक्त एका घराला तुमचे घर बनवू शकता आणि ते देवबापाच्या
हृदयात आहे. म्हणून आपण या जगात सर्व प्रवासी आहोत आणि आपले घर स्वतः
देवाजवळ आहे.
तिसरा धडा: तिसरा थोडा क्रूर आहे, थोडा क्रूर वाटतो. एक
माणूस येशूकडे येतो आणि म्हणतो, “येशू, मला तुझ्यामागे यायचे आहे, मला तुझ्या मागे यायचे
आहे, पण मी आधी घरी जाऊन
माझ्या वडिलांना पुरू शकतो का?” आणि येशू म्हणतो, “मेलेल्यांना
मेलेल्यांना पुरू द्या.” हे भयंकर क्रूर वाटते, परंतु येशू काहीतरी खूप
महत्वाचे बोलत आहे. जर तुम्ही स्वतःला येशूचे शिष्य बनण्यासाठी इच्छुक आहे तर याचा
अर्थ तुम्ही स्वतःला त्याच्या हातात देईल आणि तो तुमचा प्रभु झाला तर तो प्रथम
येतो. येशू म्हणत नाही, "माझे अनुकरण करा." तो म्हणतो, "माझ्याबरोबर या आणि मी
तुम्हाला दाखवीन की तुमचे जीवन जगण्यासारखे आहे, तुमचे जीवन आशेने
भरलेले आहे, तुमचे
जीवन प्रेमाने भरलेले आहे. "परंतु तू माझ्या डोळ्यांनी जग पाहिले पाहिजे आणि माझ्या मनाने जगावर प्रेम केले तर , आणि मग सर्व काही
स्पष्ट होईल." आणि म्हणून हा पहिला धडा आहे जो तो आपल्या शिष्यांना वाटेत
शिकवत आहे. पण जसजसे आठवडे निघून जातात तसतसे हे लक्षात ठेवा: तो गेल्या अनेक
वर्षांपासून त्याच्या शिष्यांशी बोलत नाही, तो आपल्याशी बोलत आहे.
पुनुरुथित प्रभु आपल्याशी बोलत आहे, कारण आपण त्याचे शिष्य आहोत.आणि मला शिष्य म्हणजे काय
याची ही छोटी व्याख्या आपण बघुया.
“शिष्यत्व: आपल्या सध्याच्या परिस्थितीत जिथे येशू
आपल्याबरोबर आहे परंतु तो आत्म्याने आपल्याबरोबर आहे, आपल्याला त्याचे हात
म्हणून बोलावले जाते, आपल्याला
त्याचे पाय म्हणून बोलावले जाते, आपल्याला त्याचे डोळे होण्यासाठी बोलावले आहे, आणि आपण एकमेकांशी ज्या
प्रकारे वागतो त्यावरून आपला न्याय केला जाईल.
विश्वासु
लोकांच्या प्रार्थना:
प्रतिसाद: हे प्रभू, आम्हाला तुझे शिष्य बनव.
१. आपल्या
ख्रिस्तसभेचे अधिकारी पोप फ्रान्सीस, सर्व
बिशप्स, धर्मगुरू आणि व्रतस्थ बंधू-भगिनी ह्यांनी येशू
ख्रिस्त हा खरा गुरु आहे आणि आपण सर्वजण त्याचे शिष्य आहोत ह्याची जाणीव लोकांना
करून द्यावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
२. अनेक
तरुण-तरुणींनी ख्रिस्ताची “माझ्या मागे या” हि हाक एकूण त्याचा शिष्य होण्यास
स्व:खुशीने पुढे यावे व ह्या त्याच्या निर्णयाला आई-वडिलांनी प्रोत्साहन दयावे
म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
३. जी मुलं शाळेत
आणि कॉलेजात शिकत आहेत अशांना त्यांच्या अभ्यासात प्रभूने सहाय्य करावे आणि चांगले
नागरिक होण्यास त्यांना योग्य ती कृपाशक्ती लाभावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
४. जी तरुण पीडी
आपल्या भावी आयुष्याची तैयारी करीत आहेत, त्यांनी
आपल्या कलागुणा व क्षमते नुसार योग्य त्या करियरची निवड करावी जेणेकरून ते जीवनात
सुखी-समाधानी राहू शकतील म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
५. आपणास ह्या
वर्षी चांगला पाउस मिळावा व आपल्या प्राथमिक गरजा भागवल्या जाव्यात म्हणून आपण
विशेष प्रार्थना करूया.
६. येथे जमलेल्या
आपणा प्रत्येकाला येशूचे खरे व विश्वासू शिष्य होण्यासाठी आपणांस प्रेरणा मिळावी
म्हणून आपण परमेश्वराकडे प्रार्थना करूया.
७. थोडा वेळ शांत
राहून आपल्या व्यक्तीक आणि सामाजिक गरजा ख्रिस्ता समोर मांडूया.
