Reflection for the Homily of 2^nd Sunday of Ordinary Time (15-01-17) by Br Sadrik Dapki

सामान्य काळातील दुसरा रविवार

दिनांक: १५-१-१७.

पहिले वाचन: यशया ४९:३,५-६.

दुसरे वाचन: १ करंथीकरास पत्र १:१-३.

शुभवर्तमान: योहान १:२९-३४.

“हे पहा, जगाचे पाप हरण करणारे देवाचे कोकरू”

प्रस्तावना:

आपण सामान्यकाळाला सुरवात केली आहे. आज आपण सामान्यकाळातील दुसरा रविवार साजरा करीत आहोत. आजची उपासना आपणास सांगत आहे कि, येशु हा आपला देव आहे आणि तो आपल्यासाठी मरण पत्करून आपणास पापांतून मुक्त करील.

यशया संदेष्ट्याच्या पुस्तकातून घेतलेल्या पहिल्या वाचनात यशया म्हणतो की, एक मसीहा येईल जो सर्वांना न्याय देवून एकत्रित आणणार आहे. दुसऱ्या वाचनात संत पौल सुद्धा म्हणतो की, पवित्र शास्त्र हे आपणास देवाच्या आश्वासनाबद्दल माहिती देण्यासाठी आणि आपला विश्वास बळकट व्हावा म्हणून लिहिले गेले आहे. शुभवर्तमानात बाप्तिस्मा करणार योहान हा येशुबद्दलची साक्ष देतो आणि येशूला ‘देवाचे कोकरू’ असे संबोधतो.

‘परमेश्वराला शरण गेले म्हणजे त्याच्या प्राप्तीचे मार्ग खुले होतात’ असे म्हणतात. म्हणून ह्या मिस्साबलीत जीवित देवाच्या कोकारास शरण जाऊया आणि आपल्या पापांच्या मुक्तीसाठी प्रार्थना करूया.

सम्यक विवरण

पहिले वाचन: यशया ४९:३,५-६

बाबेलच्या बंदिवासात असताना इस्रायली लोक देवाची प्रजा म्हणून असलेल्या आपल्या ओळखीबद्दल गोंधळून गेले होते. अशा वेळी यशया संदेष्टा इस्रायली लोकांना देवाने दिलेल्या सुवर्णसंधीचे खात्रीपूर्वक आश्वासन देतो कि, देव याकोबास परत आणून त्यास इस्रायली लोकांमध्ये जोडेल आणि हे सर्व प्रभूचा दास, तारणारा येशु ख्रिस्त ह्याच्या येण्याने परिपूर्ण होईल. आणि तो एका पवित्र कुमारीच्या गर्भात जन्म घेईल.

दुसरे वाचन: करिंथकरास  पहिले पत्र १:१-३

आजचे दुसरे वाचन आपणाला मंदिराविषयी स्पष्टीकरण देते. पौल म्हणतो, करिंथ येथील देवमंदिर हे करिंथचे नव्हे तयार देवाचे मंदिर आहे, आणि प्रत्येक ख्रिस्ती व्यक्ती हा देवमंदिराचा अविभाज्य घटक आहे. पौलाचे म्हणणे असे आहे कि, सर्व लोकांनी एकत्र यावे अशी देवाची दैवी इच्छा आहे, म्हणून आपण सर्वांनी प्रत्येक व्यक्तीला देवाकडे वळवणे हे आपले आद्य कर्तव्य आहे. जरी आपण येशूच्या बारा शिष्यांपैकी नसलो तरी पौलाच्या म्हणण्यानुसार बाप्तिस्मा घेतलेला प्रत्येक व्यक्ती हा संतगणात गणला गेलेला आहे. आणि म्हणून आपण त्याच्या आज्ञेप्रमाणे वागलो पाहिजे.   

शेवटी संत पौल म्हणतो कि देवाची कृपा व शांती तुम्हांस असो. कारण कृपा व शांती हि प्रत्येक विश्वासू माणसाला भेटली पाहिजे. कृपेची अभिव्यक्ती हि देवाचा दयाळूपणा व भलेपण प्रतिध्वनीत करतो आणि शांती हे देवाने येशुख्रिस्ताला दिलेले तारणाचे प्रतिक आहे. ह्या शांतीमध्ये पापांची क्षमा व देवाबरोबर समेट यांचा समावेश आहे.

शुभवर्तमान: योहान १:२९-३४.

आजच्या शुभवर्तमानात आपण पाहतो कि, योहानाने येशूकडे पाहून म्हटले “हे पहा, जगाचे पाप हरण करणारे देवाचे कोकरू” (योहान १:२९). ह्या वाक्याचे स्पष्टीकरण योहानाच्या इतर संदर्भावर आधारून करावयास हवे. येशु पापहरण करण्यासाठी प्रगट झाला (१योहन ३:५). तो आपल्या पापांची क्षमा करील व आपल्याला सर्व अनितीपासून शुद्ध करील (१योहान १:४). तसेच तो आपल्या पापांचे नव्हे तर सर्व जगाच्या पापाबद्दल प्रायश्चित करेल (१योहान २:२९). या संदर्भावरून आपणास समजते कि, येशु हा जिवंत देवाचे कोकरू आहे; जो ह्या भूतलावर आपल्याला पापांपासून मुक्त करावयास आला.  

देवाचा मार्ग तयार करण्यासाठी येणाऱ्या संदेष्टयाचे भाकीत हे बाप्तिस्मा करणाऱ्या योहानामध्ये पूर्णत्वास येते. हा योहान येशु ख्रिस्ताच्या सहा महिन्याअगोदर जन्मास आला होता. जेणेकरून तो इस्रायली लोकांस बाप्तिस्मा देऊन जगाचा तारणारा येण्याची पूर्व तयारी करेल. इस्रायली लोकांनी योहानाला महान संदेष्टा मानले होते परंतु तो त्याचा खरा-खुरा परिचय देतो आणि म्हणतो कि, ‘माझ्यापेक्षा महान जीवंत देवाचा पुत्र येणार आहे जो तुम्हाला अग्नीने आणि पाण्याने बाप्तिस्मा देईल. मी तर त्याच्या वाहणा सुद्धा उचलणाच्या लायकीचा नाही’. जेव्हा येशु ख्रिस्त त्याच्या समोर येतो तेव्हा तो म्हणतो “पहा हे देवाचे कोकरू, जगाचे पाप वाहून नेणारा”.

बायबलमध्ये कोकरू ह्या शब्दाला फार महत्व आहे. कोकरू हा शब्द तीन महत्वाच्या बाबीचे प्रतिक आहे : सौम्यता, यज्ञ आणि विजय.

1.  कोकरू सौम्यतेचे प्रतिक

कोकरू सौम्य व निरपराधी प्राणी आहे. येशुसुद्धा सौम्य व नम्र होता. मत्तयलिखित शुभवर्तमानात येशु म्हणतो ‘माझ्यापासून शिका कारण मी मनाने लीन व सौम्य आहे’ (मत्तय १९:२९)

2. कोकरू यज्ञपशूचे प्रतिक

जेव्हा योहानाने येशूला देवाचे कोकरू म्हणून संबोधले तेव्हा त्याला अर्पण केलेल्या यज्ञपशुची आठवण झाली. तसेच अब्राहामाला देवाने मुलाऐवजी मेंढरू दिले ह्याची आठवण झाली. येशु ख्रिस्त हा मानवाच्या तारणासाठी कोकरू बनला होता व कालवरी डोंगरावर त्याने स्वतःला अर्पण करून आपणास पापमुक्त केले.

3. कोकरू विजयाचे प्रतिक

यहूदा मक्काबिच्या काळात शिंग असलेले कोकरू विजयाचे प्रतिक बनले. शमुवेल, दावीद व शलमोनाप्रमाणे मक्काबीचे वर्णन शिंग असलेले कोकरू म्हणून केलेले आहे. येशु ‘देवाचे कोकरू’ ह्याने सैतानावर व पापावर विजय मिळवला. हे विजयी कोकरू देवाच्या प्रजेची पापापासून मुक्तता करते आणि त्यांना देवराज्यात घेऊन जाते. तेथे तो त्यांच्यावर सत्ता गाजवतो म्हणून कोकरू हे विजयाचे प्रतिक आहे.

बोधकथा:

एक व्यक्ती शोरूमच्या काचा साफ करत होता जेणेकरून शोरूमधील वस्तू बाहेरून स्पष्ट दिसतील. अशावेळी त्याला काचेवर एक डाग दिसला. तो व्यक्ती डाग साफ करण्यास सुरवात करतो परंतु डाग काही पुसत नव्हता. त्याने खूप साबण लावून प्रयत्न केले पण डाग काही गेला नाही. काही काळाने त्याच्या लक्षात आले कि, तो डाग बाहेरून नाही तर आतमधून आहे. तेव्हा त्या व्यक्तीने आतमधल्या व्यक्तीस तो डाग साफ करण्यास सांगितले व त्याने तो डाग साफ केला आणि काच स्वच्छ दिसू लागली व शोरूम मधील वस्तू स्पष्ट दिसू लागल्या.

मनन चिंतन:

आपण प्रत्येकजण पापी आहोत आणि त्या पापामुळे आपल्या सुद्धा काळजाला पापाचा डाग पडला आहे आणि ते आपण साफ केले पाहिजे. पण त्यासाठी आपल्यामध्ये प्रभू ख्रिस्त आला पाहिजे. केवळ देवच आपल्याला पापमुक्त करु शकतो. आणि म्हणूनच देवाने आपल्या स्वतःच्या पुत्राला कोकरू बनवून, मानवरूप धारण करून आपल्यामध्ये पाठवलं जेणेकरून आपल्या पापांची क्षमा होईल. योहानाने तोच ख्रिस्त आपणास दाखवला आणि म्हटले पहा, “जगाचे पाप दूर करणारे देवाचे कोकरू.” योहानाच्या म्हणण्याचा उद्देश असा आहे कि, तुम्ही पवित्र व्हा. तुमच्या हृदयाचे दार नीट ठेवा जेणेकरून येशु ख्रिस्त जगाचा तारणारा तुमच्यामध्ये येईल व तुम्हाला साफ करून तारण प्राप्त होईल.

ख्रिस्ताद्वारे देवाने मानवाबरोबर असलेले जिव्हाळ्याचे नाते पुन्हा प्रस्थापित केले. जेव्हा आपण पापाच्या दडपणाखाली असतो तेव्हा आपणास तीव्र वेदना होतात पण जेव्हा आपण येशुकडे मदतीसाठी धाव घेतो तेव्हा येशु आपल्या मदतीला धावून येतो. आपल्या पापांची क्षमा करून प्रेम, दया व शांतीने आपणास भरून टाकतो. ह्या कोकराचे रक्त आपणास पापमुक्त करते व पवित्र आत्म्याने भरून आपणास तारण मिळते.

आपण सर्व देवाची प्रेमळ लेकरे आहोत आणि तो आपणास कधीही अंतर देणार नाही व आपल्या प्रेमळ पुत्राद्वारे आपणास्तव पापांपासून सोडवेल. म्हणून आपण त्या जिवंत कोकराकडे प्रार्थना करूया जेणेकरून आपण त्याच्याद्वारे पापांपासून मुक्त होऊ व त्याचे तारण मिळवू.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना

प्रतिसाद: हे देवाच्या कोकरा आमची प्रार्थना ऐक.

१. आपले पोप महाशय सर्व कार्डीनल्स, बिशप्स, धर्मगुरू व धर्मभागिनी ह्यांनी अनुभवलेला ख्रिस्ताचा प्रकाश सर्व जगात पसरविण्यासाठी प्रयत्न करावे व योहानाप्रमाणे ख्रिस्ताची ओळख सर्वांना करून द्यावी म्हणून प्रार्थना करूया.

२. जे लोक देऊळ मातेपासून दुरावलेले आहेत त्यांनी जगाची पापे दूर करणाऱ्या देवाच्या कोकराला ओळखावे व ख्रिस्ताच्या प्रकाशात त्यांचे मनपरिवर्तन व्हावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. ख्रिस्ती ह्या नात्याने आपण सुद्धा योहानाप्रमाणे ख्रिस्ताची ओळख दुसऱ्यांना करून द्यावी म्हणून प्रार्थना करूया.

४. जे लोक दुःखी, कष्टी व आजारी आहेत त्यांना प्रभूच्या स्पर्शाने चांगले आरोग्य लाभावे व त्यांचे जीवन सुखी व समाधानी बनावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. आपण आपल्या वैयक्तिक व कौटुंबिक गरजांसाठी प्रार्थना करूया.