Reflection for the Homily of Solemnity of Epiphany of the Lord (08-01-17) by Br Minin Wadkar 

प्रकटीकरणाचा सण

दिनांक ०८/०१/२०१७

पहिले वाचन: यशया ६०:१-६

दुसरे वाचन: इफिसकरांस पत्र ३:२-३अ, ५-६

शुभवर्तमान: मत्तय २:१-१२

"आम्ही त्याला नमन करण्यास आलो आहोत.”

प्रस्तावना:

     आज ख्रिस्तसभा प्रभू येशूच्या प्रकटीकरणाचा म्हणजेच तीन राजांचा सण साजरा करीत आहे. ह्या तीन राजांनी प्रकाशाचा पाठलाग करून येशू राजाचे दर्शन घेतले व त्याला सोने, उध व गंधरस भेट वस्तू दिल्या व त्याच्या ठायी नतमस्तक झाले. म्हणूनच हा प्रकटीकरणाचा सण आपल्याला प्रकाशाचा शोध करण्यास आमंत्रित करीत आहे.

     पहिल्या वाचनात यशया संदेष्टा आपल्याला परमेश्वराच्या तेजाने प्रकाशमान होण्यास सांगत आहे. कारण हा प्रकाश अंधकाराचे जीवन नष्ट करून उजेडाचे म्हणजेच आनंदाचे जीवन प्राप्त करून देणार आहे.  संत पौल येशूच्या प्रेरणेद्वारे इफिसकारांस लिहिलेल्या पत्रात सांगतो कि देवाचे प्रकटीकरण हे सर्वाना असून ते जात, धर्म, संस्कृती ह्यांचा विचार करत नाही.

       संत मत्तय शुभवर्तमानत सांगतो कि तीन राजांनी ताऱ्याला पाहून येशूचा शोध घेतला व त्याला त्यांनी आणलेल्या भेट वस्तू अर्पण केल्या. ताऱ्याच्या प्रकाशामुळे त्यांना येशू बाळाचे दर्शन झाले. हा प्रकाशाचा तारा खुद्द येशू ख्रिस्त आहे जो जीवन फलदृपी करतो. आपले ख्रिस्ती जीवन ख्रिस्ताच्या तेजाने भरून जावे   म्हणून ह्या पवित्र मिस्साबलिदानात विशेष प्रार्थना करूया.   

       

सम्यक विवरण

पहिले वाचन: यशया ६०:१-६

     संदेष्टा यशया बंदिवासात अडकलेल्या लोकांना वैभवशाली नवीन येरुशलेमाच्या बांधणीचे भविष्य सांगून त्यांच्यावर परमेश्वराची कृपा येणार आहे असे सांगतो. निराश झालेल्या लोकांना पुन्हा एकदा प्रकाशाचे जीवन जगता येणार आहे असे यशया संदेष्टा भाकीत करतो. ज्या परप्रांतीय लोकांनी देवाचा तिरस्कार केला होता, ते लोक नवीन येरुशलेम पाहून देवाच्या आशीर्वादात सहभागी होणार आहेत व त्यांच्या राज्याचे परिवर्तन होऊन ते ह्या प्रकाशमय जीवनात सामील होणार आहेत. सर्व राष्ट्रे व इस्राएल येरुशलेमाच्या महिमेत सामील होणार आहेत. ते आपआपल्यापरीने मौल्यवान वस्तू व बक्षिसे घेऊन येणार आहेत आणि इस्रायेलच्या देवाला नतमस्तक होणार आहेत असे यशया संदेष्टा सांगत आहे.  

दुसरे वाचन: इफिसकरांस पत्र ३:२-३ अ, ५-६

     संत पौल रोम येथील बंदिवासात असताना इफिसकरांस पत्र लिहितो. ह्या पत्रात तो म्हणतो की, परप्रांतीय लोकांचा मी प्रेषित आहे. त्यांना येशुची ओळख किंवा ख्रिस्ताविषयी माहिती देणे हि देवाची कृपा आहे (रोम १:५; १५:१५; गलेसिकरांस पत्र २:९). पौलचे मिशन कार्य हे त्याला येशूने दिमिष्काच्या वाटेवर असताना दिले होते (प्रेषितांची कृत्ये ९:१५; २२:२१).

     जुन्या करारामध्ये असे आढळते कि मसीहा फक्त हा यहुदी लोकांचाच आहे आणि हे त्यांचे ठाम मत होते. परंतु मसीहा हा परप्रांतीय व यहुदियांसाठी येणार आहे हयाची कल्पना प्रेषितांना व संदेष्टांना होती. प्रेषितांना येशूने आज्ञा केली कि, “ तेव्हा तुम्ही जाऊन सर्व राष्ट्रातील लोकांस शिष्य करा ( मत्तय २८:१९; व मार्क १६:१५; २४:४७).  पौल सांगतो कि परप्रांतीय लोक व यहुदी ह्यांच्यामध्ये कोणतेही मतभेद नाही. सर्व येशुसमोर समान आहेत.

शुभवर्तमान: मत्तय २:१-१२

     ज्ञानी लोक हे विज्ञानामध्ये बुद्धिमान व हुशार होते. तसेच ते पर्शियामध्ये धर्म उपदेशक होते.  देवाने त्यांना प्रकट केले होते की यहुदियांचा राजा जन्माला येणार आहे. म्हणून ते पूर्वेकडून येरुशलेमला आले होते. मागी लोक फलज्योतिष होते. त्यांचे मत असे होते  कि प्रत्येक मनुष्याचा एक तारा असतो जो त्याचे भविष्य सांगतो. हे कदाचित खरे किंवा खोटे ठरू शकते. परंतु परमेश्वराने त्यांच्या ह्या अंधश्रद्धेचा वापर करून त्यांना खरे काय आहे ते समजवण्याचा प्रयत्न केला. असेच काही विलक्षण आकाशामध्ये घडले जेथे त्यांना तारा दिसला.

     हेरोद राजा हा विधर्मीय होता. जेव्हा त्याला जुन्या करारामधील भाकीत केलेला अपेक्षित मसीहा ( यहुदियांचा राजा ) येण्याची माहिती मिळाली तेव्हा तो भयभीत झाला होता. म्हणून त्याने मुख्य याजक व परुशी ह्यांना बोलावून घेतले. याजक व परुशी ह्यांना बायबल ज्ञान खूप होते. मिखा प्रवाद्याने जे भाकीत केले होते ते त्यांच्या ध्यानात आले. म्हणून त्यांनी हेरोद राजाला सांगितले कि मसीहा हा बेथलेह्म गावी जन्माला येणार आहे. हेरोद राजाने आधीच त्या बालकाला ठार मारण्याचा कट रचला होता.  सर्व येरुशलेम व हेरोद राजा घाबरले होते. म्हणून त्याने बेथलेहेमात व आसपासच्या सर्व प्रदेशात जे दोन वर्षाचे व त्याहून कमी वयाचे बाळक होत त्या सर्वाना त्याने माणसे पाठवून जीवे मारले. मागी लोक ताऱ्याच्या दिशेने चालू लागले व जेव्हा तारा एका ठिकाणी थांबला तेव्हा त्यांनी बाळकाला मारिया त्याच्या आईबरोबर पहिले. योसेफचा येथे उल्लेख करण्यात आलेला नाही कारण कदाचित तो कामा निम्मित बेथेलेह्मला गेला असेल. संत मत्तयचे शुभवर्तमान  ( १:१८-२५ ) आपल्याला सांगते कि येशूचा जन्म हा पवित्र आत्म्याच्या सहाय्याने झाला. तर योसेफची ओळख येथे पालक-वडील म्हणून करण्यात आली आहे .

     तीन राजांनी येशू बाळकाला पाहून नतमस्तक झाले. कारण त्यांनी ह्या   बाळकाला देव नाही तर मोठ्या राजाचे स्वरूप दिले होते. तीन राजांनी आपल्यासोबत आणलेले सोने, उध व गंधरस अपर्ण केले.  हेरोद राजाने ज्ञानी लोकांना परत येऊन त्याला भेटायला सांगितले होते. परंतु देवाची इच्छा वेगळी होती. देवाच्या आज्ञेनुसार ते येरुशलेमला न जाता दुसऱ्या वाटेने निघून गेले. नंतर योसेफ व मरीयेने येशू बाळकाला सुरक्षित ठिकाणी नेऊन ठेविले जेणेकरून हेरोद राजा त्याला ठार मारणार नाही.

मनन चिंतन

‘गाईच्या गोठ्यात ख्रिस्त जन्मला, पूर्वेच्या चांदण्यात तारा उगवला.’

सूर्य, चंद्र, तारा सर्व जगाला प्रकाश देतात आणि काळोखाचे साम्राज्य नष्ट करतात. ह्या ग्रहांपासून प्रकाश मिळतो तो मानवाला नवीन वाट व दिशा दाखवितो. जीवनाला नवीन कलाटणी मिळते. ह्या प्रकाशाची तुलना आपण परमेश्वराशी केल्यास कोणताही व्यत्यय येणार नाही. तसेच जीवनात असे घडून येते कि प्रकाशाने मनुष्याची शारीरिक व आध्यात्मिक विकास होत असतो. म्हणूनच असे म्हणतात कि, ‘सर्वात्मका शिवसुंदरा स्वीकार या अभिवादना. तिमिरातूनी तेजाकडे प्रभू आमुच्या ने जीवना.’ देव प्रकाश होऊन मानवाचे तारण करत असतो.

बायबलमधील संदर्भ:

१. मोशेला झालेले पाचारण (निर्गम ३:२): ‘परमेश्वराच्या दूताने एका झुडपातून अग्नी-ज्वालेने मोशेला दर्शन दिले. येथे देवाची मोशेला ओळख होते व त्याला देव मिसर देशात कार्य करण्यासाठी प्रेरित करतो.

२. तुझे वचन माझ्या पावलांकारिता दिव्यासारखे व माझ्या मार्गावर प्रकाशासारखे आहे (स्तोत्रसंहिता ११९:१०५).

३. मीच जगाचा प्रकाश आहे, जो मला अनुसरतो तो अंधारात चालणारच नाही, तर त्याच्याजवळ जीवनाचा प्रकाश राहील (योहान ८:१२).

परमेश्वराच्या मार्गावर सदैव प्रकाश असतो. आणि हा प्रकाश शोधण्यासाठी मनुष्य धडपडत असतो.

     आज देऊळमता प्रकटीकरणाचा सण साजरा करीत आहे म्हणजेच तीन राजांचा सण. तीन मागी लोक ज्योतिष होते. त्यांना आकाशात पूर्वे दिशेस तारा दिसला.  हा तारा शोधात ते बेथलेहेमला पोहचले जेथे त्यांना येशू बाळाचे दर्शन झाले. ताऱ्याच्या विलक्षण प्रकाशामुळे त्यांना एका मोठ्या राजाचे दर्शन घडून आले. ह्या तीन राजांनी आपल्याबरोबर सोने, धूप, गंधरस येशू राजाला अर्पण करण्यासाठी आणले होते. त्या तीन दानांचा अर्थ खालीलप्रमाणे होतो. सोने म्हणजे राजाचा सुवर्ण मुकुट. येशू हा राजांचा राजा आहे म्हणून सोने हे येशूचे राजेपण दर्शवितो. धूप म्हणजे येशूचे देवपण जरी देवशब्द मनुष्य झाला तरी तो देवाचा पुत्र होता. आणि गंधरस म्हणजे येशुचे दु:खसहन जे त्याला मानवाच्या कल्याणासाठी आणि तारणासाठी क्रुसावर मरेपर्यंत सोसावे लागणार होते.

     हेरोद राजाला येशू बाळाला ठार मारायचे होते. हे ओळखून तीन राजे हेरोदाच्या आज्ञेनुसार न चालता, देवाला शरण गेले. त्यांनी आपले सर्वस येशू राजाला बहाल केले.

     यशया संदेष्टा पहिल्या वाचनात आपल्याला परमेश्वराच्या तेजाने प्रकाशमान होण्यास सांगत आहे. संत पौल येशूच्या प्रेरणेनेद्वारे इफिसकरांस लिहिलेल्या पत्रात सांगतो कि देवाचे प्रकटीकरण हे सर्वाना आहे. म्हणजेच परमेश्वर देव हा सर्वांचा आहे. यहुदी व परराष्ट्रीय ह्यांच्यामध्ये कोणताही भेदभाव नसून ते सर्व ख्रिस्तामध्ये एक आहेत.

     देव सर्वांवर सारखीच प्रीती करतो. कोणालाही उच्च किंवा कमी लेखत नाही. येशू ख्रिस्त जगाचा प्रकाश होऊन ह्या भूतलावर आला. ज्याप्रमाणे तीन राजांनी प्रकाशाचा शोध केला तसाच आपण सुद्धा करण्याची फार गरज आहे. ख्रिस्ती लोक ह्या नावाने आपली ओळख आहे. म्हणूनच एक चांगले ख्रिस्ती जीवन जगण्यासाठी प्रेरणेची गरज आहे. ती प्रेरणा आपल्याला आजच्या प्रकटीकरणाच्या सणाद्वारे प्राप्त होते. कारण तीन ज्ञानी लोक आपले सर्वस येशू चरणी अर्पण करतात. आणि आपले अध्यात्मिक जीवन प्रकाशाने भरून टाकतात. जो येशू बाळ गाईच्या गोठ्यात जन्मलेला आहे, त्या बाळाला आपण सर्वस अर्पण करूया आणि अंधारातून तेजाकडे वाटचाल करूया.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना :-

प्रतिसाद : हे प्रभू आमची प्रार्थना ऐक.

 १. ख्रिस्ताच्या मळ्यात कार्य करीत असलेले आपले पोप फ्रान्सीस, सर्व कार्डीन्ल्स, बिशप्स, धर्मबंधू-धर्मभगिनी व सर्व प्रापंचिक यांना ख्रिस्ताचे योग्य मार्गदर्शन लाभावे व त्यांनी त्यांच्या जीवनाद्वारे ख्रिस्ताचा प्रकाश इतरांपर्यंत पोहचवावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपण सर्वांनी देवाच्या प्रेरणेने ख्रिस्ताचा शोध खऱ्या मनाने व हृदयाने करावा व आपल्याला जीवनात ख्रिस्ताची शांती व प्रेम मिळावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. जे पापी लोक ख्रिस्ताच्या प्रकाशापासून दुरावलेले आहेत व पापाच्या अंधारात अजूनही भटकत आहेत अशांना प्रभूचा स्पर्श व्हावा व त्यांच्या जीवनात आशेचा व ख्रिस्ताच्या प्रेमाचा किरण प्रकाशित व्हावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. देव हा सर्वाचा देव आहे. हि भावना अखिल मानव-जातीच्या मनात रुजावी व सर्वांनी एक जुटीने, आनंदित, प्रेमान जगावं म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. थोडा वेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक, कौटुंबिक आणि सामाजिक हेतू प्रभूचरणी मांडूया.