Reflection for the Homily of 15^th SUNDAY IN ORDINARY TIME (14-07-19) By Br. Amit D'Britto

सामन्य काळातील पंधरावा रविवार

दिनांक : १४/०७/२०१९

पहिले वाचन : अनुवाद ३०:१०-१४

दुसरे वाचन :  कलस्सेकरांस पत्र १:१५-२०

शुभवर्तमान : लुक १०:२५-३७

“जशी आपणावर तशी आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रीती करा”

प्रस्तावना :

          आज आपण सामान्य काळातील पंधराव्या आठवड्यात पदार्पण केले आहे. आजची पवित्र वाचणे आपणास देवाच्या आज्ञेचे पालन करून आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रेम करण्यास आमंत्रण करीत आहे.

आजच्या पहिल्या वाचनात मोशे लोकांना देवाच्या आज्ञेचे पालन करून परमेश्वराशी एकरूप होऊन जीवन जगण्यास सांगत आहे. संत पौलाचे क्ल्स्सैकारांस पत्र ह्यातून घेतलेल्या दुसऱ्या वाचनात येशू ख्रिस्त, उत्पतीचा आणि शांतीचा प्रभू ह्याविषयी  वर्णन करत आहे.

लुकलिखित शुभवर्तमानामध्ये ‘चांगल्या शोमरोनीचा’ दुष्टांत आपल्या समोर ठेऊन आपल्याला शेजार प्रीती वाढवण्यास प्रेरणा देत आहे. आजच्या मिस्साबालीदानात सहभागी होत असताना आपण आपल्या कुटुंबातील, समाजातील व आपल्या सानिध्यात येणाऱ्या सर्व लोकांवर प्रेम करून बंधू-भावाने राहण्यास देवाकडे विशेष आशीर्वाद व प्रेरणा घेऊ या.

सम्यक विवरण

पहिले वाचन : अनुवाद ३०:१०-१४

          अनुवाद ह्या पुस्तकातून घेतलेल्या पहिल्या वाचनात मोशे लोकांना सांगतो कि, देवाच्या आज्ञा आत्मसात करणे अवघड नाही. तसेच ह्या आज्ञाचे पालन करून आपल्या संपूर्ण मनाने व जीवाने देवाशी संलग्न जीवन जगण्यास विनवणी करत आहे. चांगले आणि वाईट यांच्याविषयीचे सत्य देवाच्या वाचनामध्ये आहे आणि ही वचने आपल्या अगदी समीप असल्याने आपण त्याप्रमाणे वागले पाहिजे.

दुसरे वाचन :  कलस्सेकरांस पत्र १:१५-२०          

          संत पौल ह्या उताऱ्यात प्रभू येशू ख्रिस्ताचे स्वरूप व त्यांचे कार्य वर्णन करतो. येशू ख्रिस्त हा सृष्टी व उत्पतीचा प्रभू आहे व तो अद्रुष्य देवाचे प्रतिरूप आहे. सर्व काही त्याच्याद्वारे निर्माण झाले आहे आणि सर्व गोष्टीच्या पूर्वी तो अस्तित्वात आहे. तसेच ख्रिस्ताच्या मरण्याने शांती व समेट घडविण्यात आला आहे.

शुभवर्तमान : लुक १०:२५-३७

          आजच्या शुभवर्तमानातील उताऱ्यात एक शास्त्री येशूला विचारतो ‘गुरुजी सार्वकालिक जीवन प्राप्त करण्यासाठी मी काय केले पाहिजे’? तेव्हा येशू ख्रिस्त त्यास नियमशास्त्रात सांगितल्याप्रमाणे आपल्या देवावर व शेजाऱ्यावर प्रीती करण्यास सांगतो. परंतु त्याने जेव्हा ‘माझा शेजारी कोण?’ हा प्रश्न विचारला तेव्हा येशू त्यांना ‘चांगला शोमरोनीचा दुष्टात देतो. उत्तरादाखल दिलेल्या हा दुष्टात अगदी समर्पक आहे. एखाद्या यहुदी माणसाने कोणावरही अगदी शोमरोनी माणसावरही प्रेम केले पाहिजे असे सुचविले आहे. ह्या दाखल्या वरून असे समजते की, आपण देवावर व सर्व मानवांवर निस्वार्थीपणे प्रेम व सेवा केल्याने आपल्याला शाश्वत जीवनाची पूर्तता होईल.

बोधकथा :   

          जगप्रसिद्ध डॉक्टर विल्यम मॅगी हे नावाजलेले प्लास्टिक सर्जन आहेत. समाज्यातील अनेक मुले दुभंगलेले-ओठ ह्या आजाराने त्रस्त आहेत हे त्यांनी पाहिले. ह्या आजारामुळे मुलांना खाण्यासाठी, बोलण्यासाठी व हसण्यासाठी खूप त्रास होत असतो. ह्यावर उपाय म्हणून डॉक्टर विल्यम व त्यांच्या पत्नी ह्यांनी ऑपरेशन स्माईल हि संघटना स्थापन केली आहे. ह्या संघटनेद्वारे परदेशातील डॉक्टरांना ह्या आजारावर शस्त्रक्रिया करण्यासाठी प्रशिक्षण दिले. आशाप्रकारे  ऑपरेशन स्माईल तर्फे आतापर्यंत ५०,०००हून अधिक बालकांवर शस्त्रक्रिया करून त्यांच्या चेहऱ्यावर हास्य आणण्यात आले आहे. कदाचित जर डॉक्टर विल्यम ह्यांनी जर फक्त स्वत:चाच विचार केला असता तर समाज्यातील अनेक मुले ह्या सोयीपासून वंचित राहिले असते. परंतु त्यांनी स्वतःहा ‘चांगला शोमरोनी’ बनून अनेक डॉक्टरांना प्रशिक्षण दिले व चांगले कार्य करण्यासाठी एक आदर्श बनले.

मनन चिंतन :

          शाश्वत जीवनप्राप्ती मिळविण्यासाठी येशूने शास्त्राला नियमशास्त्र पालन करावयास सांगितले, आणि नियमशास्त्र हे परमेश्वरावर व शेजाऱ्यावर संपूर्ण मनाने, जीवाने, शक्तीने व बुद्धीने प्रीती करण्यास सुचविते. प्रभू येशू आपल्याला चांगला व्यक्ती होण्यासाठी आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रेम करण्यास सांगतो. परंतु शास्त्र्याने  विचारले “माझा शेजारी कोण”? तेव्हा येशू ख्रिस्त चांगल्या शोमरोनीचा दुष्टांत देऊन स्पष्ट करतो.  

          वेबस्टर शब्द्कोशाप्रमाणे ‘शेजारी’ म्हणजे जो आपल्या जवळ आहे तो व्यक्ती होय. हिंदू, मुस्लीम, बौध यासारखा प्रत्येक धर्मामध्ये शेजाऱ्यावर प्रेम करण्यास वेगवेगळ्या रीतीने सुचवण्यात आले आहे. येशुसाठी जो व्यक्ती गरजेमध्ये आहे तो शेजारी होय’ मग तो श्रीमंत किंवा गरीब असो, काळा किंवा गोरा असो, ह्यामध्ये रंग, धर्म, जात-पात ह्यावरून शेजारी निवडता येत नाही.

          आपल्या समाज्यात व शेजाऱ्यात अनेक व्यक्ती नैसर्गिक आपत्ती, दुर्घटना, अन्याय यासारख्या घटनेला बळी पडतात. पुष्कळ व्यक्ती आजार, गरिबी, वृद्धत्व, हिंसा ह्यामुळे दु:ख सोसत आहेत. ह्या सर्व व्यक्ती आपल्याकडून काही मदतीची अपेक्षा करत असतात. त्यांना कधी-कधी पैशाची, अन्नाची किंवा वस्तूंची गरज असते. तसेच काही वेळ त्यांना सल्ला, हास्य, आलिंगन किंवा आपला काही वेळ ह्याची गरज असते. जर आपण बाप्तिस्मा स्विकारलेले ख्रिस्ती व्यक्ती आहोत तर त्यांना मदत करणे हे आपले आद्य कर्तव्य आहे.

          आज आपल्यासमोर ‘चांगल्या शोमरोण्याचा’ आदर्श आहे. त्याने जखमी व्यक्तीच्या जखमा बांधल्या व त्याची काळजी घेण्यासाठी खर्चाला पैशे हि दिले. अॅन लॅडर म्हणतात की “सर्वांशी दयाळूपणाने वागा. कारण जगाला दयेची खूप गरज आहे.” तसेच मार्क टाईन म्हणतात कि, “करुणेची भाषा हि बहिरे ऐकू शकतात व आंधळे वाचू शकतात.”

          शास्त्री परुषांस येशूने शेवटी म्हंटले की, त्या शोमरोनी प्रमाणे ‘जा आणि तूही तसेच कर’ आणि ही येशूची आज्ञा आपल्या सर्वांना प्रेरणा देत आहे. ही आज्ञा परिपूर्णपणे जीवनात उतरवलेली व्यक्ती म्हणजे मदर तेरेसा. तिचा शिक्षकी पेशा असल्यामुळे ती शिकवण्यात मग्न होती; परंतु एक दिवस कलकत्त्याच्या रस्त्यावर जेव्हा ती एक अर्धमेलेली स्त्री पाहते त्या दिवसापासून ती आजाऱ्या व समाज्यातील नाकारलेल्या व्यक्तींची काळजी व सेवा करण्याचा निर्णय घेते. ती संपूर्ण मनाने व जीवाने अश्या व्यक्तींची शेवटपर्यंत सेवा करते व तिचे अनुयायी आज पर्यंत तसे काम करत आहेत.

          चांगल्या शोमरोनाच्या ह्या दाखल्याद्वारे प्रभू येशू आपल्याला शेजाऱ्यावर व आपल्या शत्रूवर प्रेम व द्या करण्यास प्रेरणा देत आहे.

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना

प्रतिसाद : ‘हे प्रभू आम्हांला प्रेम करण्यास प्रेरणा दे’.

(१)  ख्रिस्ताची सुवार्ता पसरविणारे आपले पोप, बिशप्स धर्मगुरू व धर्मभगिनी ह्या सर्वांना देवाचे कार्य करण्यासाठी शक्ती व प्रेरणा मिळावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

(२)  आपल्या समाजातील व शेजोळातील सर्व लोकांनी एकमेकांवर प्रेम करावे व चांगले आनंदी जीवन जगावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

(३)  ह्या वर्षी संपूर्ण भारत देशात योग्य प्रमाणात पर्जन्यवृष्टी व्हावी व सर्वत्र हिरवळ पसरून देशाचा विकास व्हावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

(४)  संपूर्ण जगभरात ज्या लोकांवर अन्याय व अत्याचार होत आहे त्यांना प्रभूची शांती व सामर्थ्य लाभावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

(५)  थोडावेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक, कौटुंबिक, सामाजिक गरजा साठी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.