Reflections for the homily
of the Palm Sunday in the Holy Season of Lent (02/04/2023) by Br. Jordan Dinis.
झावळ्यांचा रविवार
दिनांक: ०२/०४/२०२३
पहिले
वाचन: यशया ५०:४-७
दुसरे
वाचन: फिलिपिकरांस पत्र
२:६-११
शुभवर्तमान: मत्तय २६:१४-२७:६६
प्रस्तावना:
आज देऊळमाता झावळ्यांचा रविवार साजरा करीत आहे. आज आपण येशूचे येरुशलेमात मोठ्या जल्लोषात झालेल्या पदार्पणाची आठवण करतो. येशू हा दाविद पुत्र, परमेश्वराच्या नावाने आला होता, म्हणून त्याच्या
स्वागतास सर्व येरुशलेमवासी झावळ्या घेऊन त्याच्या वाटेवर आले.
झावळ्या उंचावून, वाटेवर कपडे टाकून व फुले उधळून होसान्नाच्या तालात जल्लोष करीत त्यांनी येशूचे आपल्या शहरात स्वागत केले. परमेश्वराच्या नावाने येणारा ख्रिस्त किंवा मसीहा आज
आपल्यामध्ये आला आहे, म्हणून ते त्याला शरण गेले.
आजच्या पहिल्या वाचनात आपण ऐकतो की, आपल्या
निवडलेल्या लोकांना, आध्यात्मिक व नैतिक मार्गदर्शन करून, त्यांना आपल्या करारात एकत्र ठेवण्यासाठी,
देवाने संदेष्ट्यांची निवड केली. हा परमेश्वराचा संदेश
त्याने न घाबरता दिला. त्यांनी सत्याची बाजू घेत इस्राएली लोकांचा सांभाळ केला.
दुसऱ्या वाचनात संत पौल फिलिपीकरास लिहिलेल्या पत्रात आपणास
ख्रिस्ताच्या नम्रपणाविषयी सांगत आहे.
त्याने स्वतःचे दैवीपण सोडून, स्वतःला रिक्त केले आणि तो
सेवक झाला व क्रुसावर मरेपर्यंत तो आज्ञाधारक राहिला. आजच्या
शुभवर्तमानात आपल्याला येशूच्या दु:ख सहनात सहभागी
होण्याचे आमंत्रण देत आहे. आपण पवित्र आठवड्याची
सुरवात करीत असताना, आपण प्रभूच्या प्रेमाचा आदर्श आपल्या शब्दातून आणि कृतीतून
इतरांना देण्याचा प्रयत्न करूया, जेणेकरून या त्याच्या
प्रेमाखातर कोणताही क्रूस वाहण्यास व त्याची सुवार्ता जगजाहिर करण्यास आपण
तत्पर असू.
बोध कथा:
एक कुंभार होता. त्याच्याजवळ दोन मडके होते. एका लांब काठीला बांधून तो त्या दोन्ही
मडक्यांमध्ये तलावावरून पाणी भरून आणत असे.
त्याच्यातले एक चांगले होते, तर दुसऱ्या मडक्याला एक छिद्र
पडलेला होता. तो कुंभार ती दोन्ही मडकी भरून
तलावातून पाणी आणत असे. घरी पोहोचेपर्यंत एक मडके भरलेले तर दुसरे रिकामे असायचे. काही दिवसाने
त्या छिद्रे असलेल्या मटक्याने धन्याला विचारले, “मी तर निरुपयोगी
आहे. तुम्ही माझा उपयोग का करता? तुम्ही माझ्यात पाणी साठवून ठेवू शकत नाही. माझ्या मध्ये तुम्ही पाणी वाहू शकत नाही कारण मी त्यासाठी असमर्थ आहे. त्यापेक्षा मला फेकून का देत नाही? तुम्ही च़ांगले कुंभार आहात. चांगली मडकी घडवू शकता.” त्यावर कुंभार उद्गारला, “मी तुझा वापर दर दिवशी करतो. मला माहित आहे कि,
मी तुझ्यात पाणी साठवून ठेवू शकत नाही. तुला पडलेल्या छिद्रातून तुझ्यात भरलेले पाणी वाटेतच सरते. ह्याची मला जाणीव आधीच होती म्हणून,
ज्या वाटेवरून मी तुला आणत होतो त्या वाटेवर मी फुलझाडांचे बी पेरले होते. आज बघ ज्या बाजूच्या वाटेवर मी तुला घेऊन जातो त्या वाटेवर सुंदर
अशी फुले उमललेली आहेत, तर दुसऱ्या बाजूला काहीच नाही. मी तुझा वापर ती
फुलझाडे शिंपण्यासाठी केला, म्हणूनच आज सुंदर अशी फुले त्या वाटेवर उमललेली आहेत.
जरी आपण स्वतःच्या नजरेत निरूपयोगी असलो तरीसुद्धा परमेश्वर आपला उपयोग त्याचे
कार्य पूर्ण करावयास करतो. तो आपणास फेकून देत नाही तर आपणास तो सुंदर आणि
परिपूर्ण असे बनवत असतो.
मनन चिंतन:
आज आपण झावळ्यांचा रविवार किंवा प्रभू येशूचा दु:ख साहनाचा रविवार साजरा करत आहोत. आजच्या दिवसाचे
महत्त्व म्हणजे, आजपासून आपण पवित्र आठवड्यात पदार्पण करत आहोत. याहून अधिक महत्त्वाचे म्हणजे जल्लोषमय वातावरणात
येरुशलेमात झालेले येशूचे पदार्पण आणि त्याज तीव्रतेने त्याचा झालेला धिक्कार या
दोन गोष्टीवर मनन चिंतन करणे गरजेचे आहे.
आज आपण झावळ्या उचलून येशू हा दावित पुत्र आहे आणि प्रभुच्या नावाने जो येणार होता
तोच ख्रिस्त आहे याची घोषणा करतो. हे आपले शब्द नव्हेत, तर येशूने जेव्हा येरुशलेएत प्रवेश केला
तेव्हा यहुद्यांनी उद्गारलेले हे जल्लोषमय शब्द आहेत.
त्या शब्दांचा आज आपण पुनरुच्चार करतो. ह्या प्रसंगावर जर
आपण प्रकाश टाकला तर आपल्याला कळून चुकेल की,
येशूला येरुशलेमेतून जेव्हा बाहेर काढण्यात आले होते,
तदनंतर पहिल्यांदाच येशू येरुशलेमेत पाऊल टाकत आहे. त्याला ठाऊक होते की, हा त्याचा अखेरचा प्रवास असणार
आहे. येशु पूर्वेकडील प्रवेशद्वाराने येरुशलेमेत प्रवेश करत आहे. पूर्व दिशा ही महत्त्वाची आहे, कारण यहेज्केल संदेष्ट्याच्या भविष्यवाणी अनुसार ‘मसीहा’ हा पूर्वीकडून येणार आहे. ह्याच आशेने सर्व येहुदी व संदेष्टे पूर्वेकडे पूर्वेकडील प्रवेशद्वाराशी मसीहाच्या स्वागतासाठी उभे होते. प्रभू येशूला ठाऊक होते की, जे लोक माझी
वाहवाह करतात, होसान्ना गातात तेच लोक त्याला
मारण्याचा कट रचनार आहेत. प्रभू येशूला सर्व
काही जाणीव असूनसुद्धा, तो त्याच्या मनातले
दुःख लपून लोकांच्या जल्लोषात सहभागी होतो, कारण त्याला आपणावर असलेले त्याचे
प्रेम दर्शवायचे होते. जरी आपण पाप केलें तरी तो आपल्याला वाईट टाकत नाही. तो आपल्या
पाठीशी सदाकाळ असतो. प्रभू येशू हा राज्यांचा राजा आहे, तरी पण जेरुसलेमात तो गाढवावर
बसून प्रवेश करतो.
आजच्या शुभवर्तमानामध्ये येशू ख्रिस्त घोड्यावर किंवा उंटावर बसून येत
नाही, तर एका गाढवाच्या पिल्लावर बसून येत आहे.
गाढवाप्रती आपण नकारात्मक हावभाव दर्शवितो.
समाजाच्या दृष्टीकोनातून पाहिले तर गाढव हा प्राणी अपात्र व निरुपयोगी मानला जातो. गाढवाच्या अंगाला देखील हात लावण्यास किंवा त्याच्या बाजूला उभे राहण्यास
आपण टाळाटाळी करत असतो. आशाच नको असलेल्या गाढवावर आज येशु
ख्रिस्त स्वार होत आहे. येशूने गाढवाचा वापर का केला असावा?
हा प्रश्न आपल्याला प्रत्येकाच्या मनाला बोचत असणारच. येशू
ख्रिस्त गाढवाच्या वापराद्वारे आपणास संदेश देऊ इच्छितो की, “मी सज्जनास
नव्हे तर पापी लोकांच्या तारणासाठी या धर्तीवर आलो आहे.” ज्यांना
समाजाने तुच्छ, अशिक्षित, कमजोर, भिकारी,
गरीब मानले आहे अश्या समाजामध्ये नको असलेल्या लोकांसाठी येशू ख्रिस्त या धर्तीवर आला होता. पवित्र मरिया स्वतःला प्रभूची दासी म्हणून संबोधित
आहे. योहान बाप्तिस्ता स्वतःला येशू ख्रिस्तापेक्षा कमी लेखतो. मदर तेरेजा स्वतःला
देवाच्या हातातील खडू, संत फ्रान्सिस असिसीकर स्वतःला देवाचें शांतीचे साधन म्हणून संबोधितो
व संत पौल देखील स्वतःला ख्रिस्तामध्ये वेडा म्हणून जाहीर करत आहे. या वरून आपणाला समजते की, बोधकथेमध्ये दर्शविल्याप्रमाणे, देवाने त्याच्या तारण कार्यासाठी श्रीमंत, बुध्दीवान, सुशिक्षित किंवा ज्ञानी लोकांची निवड केली नाही, तर जे स्वतःला
कमजोर, नम्र, तुच्छ मानत असत त्याची त्याने निवड केली. आज येशूला आपणाकडून पैशाची गरज नाही, आपला अहंकार,
मीपणाचीही गरज नाही तर, येशूला आपल्यामधील त्या गाढवाची गरज आहे, त्या साधेपणाची, त्या आज्ञाधारकपणाची, त्या
एकनिष्ठतेची गरज आहे. बोधकथेत नमूद केल्याप्रमाणे या आपल्या उणिवांचा वापर
परमेश्वर त्याच्या कार्यासाठी करणारा आहे व संतांसारखे आपलेही जीवन सुंदर व परिपूर्ण बनवणार आहे. ख्रिस्तामध्ये
आपणाला नवीन बनवण्याची शक्ती व सामर्थ्य आहे,
पण आज आपण स्वतःला प्रश्न विचारूया की, आपण प्रभूला आपले जीवन अर्पण
करण्यास तयार आहोत काय?
श्रद्धावंतांच्या प्रार्थना
प्रतिसाद:
१. ख्रिस्त सभेची धुरा वाहणारे, पोप महाशय, बिशप्स, कार्डीनल्स, सर्व धर्मगुरु व व्रतस्त जे ख्रिस्ताच्या मळ्यात कार्यरत आहेत, ह्या सर्वाना परमेश्वराचा आशीर्वाद लाभावा व त्यांनी देवाचे कार्य अखंडित
चालू ठेऊन एक उत्तम जीवनाचा धडा लोकांपर्यंत पोहचवावा म्हणून आपण प्रार्थना करुया.
२. जे लोक देऊळ मातेपासून दुरावलेले आहेत
त्यांनी जगाची पापे दूर करणाऱ्या देवाच्या कोकराला ओळखावे व ख्रिस्ताच्या प्रकाशात
त्यांचे मनपरिवर्तन व्हावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
३. हा पवित्र आठवडा चांगल्या रीतीने
व्यतीत करावा व येशूच्या दुःखसहनात सहभागी होऊन दुसऱ्यांना येश्याच्या जवळ बोलावून
घ्यावे म्हणून प्रार्थना करूया.
४. जे लोक दुःखी, कष्टी व आजारी आहेत त्यांना प्रभूच्या स्पर्शाने चांगले आरोग्य लाभावे व
त्यांचे जीवन सुखी व समाधानी बनावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
५. आपण आपल्या वैयक्तिक व कौटुंबिक
गरजांसाठी प्रार्थना करूया.
