Reflection for the homily of 5th Sunday of Easter (24/04/2016) By: Nevil Govind.

पुनरुत्थान काळातील पाचवा रविवार

दिनांक: २४/०४/२०१६ 

पहिले वाचन: प्रेषितांची कृत्ये: १४:२१-२७

दुसरे वाचन: प्रकटीकरण: २१:१-५

शुभवर्तमान: योहान १३:३१-३५

“तुम्ही एकमेकांवर प्रिती करावी.”

प्रस्तावना: 

आज आपण पुनरुत्थान काळातील पाचवा रविवार साजरा करीत आहोत. प्रेषितांची कृत्ये ह्या पुस्तकात संत पौल आणि बर्नबा ह्यांनी मंडळींना विश्वासात टिकून राहा असा बोध करतात आणि आपण देवाच्या सहवासात असताना देवाने आपणाकरिता कायकाय केले हे त्यांना सांगत आहेत. तर प्रकटीकरण ह्या पुस्तकातून घेतलेल्या दुसऱ्या वाचनात संत योहान म्हणतो की, ‘परमेश्वर त्यांच्या डोळ्यांतील सर्व अश्रू पुसून नवे आकाश आणि नवी पृथ्वी निर्माण करणार आहे’.

आजच्या शुभवर्तमानात येशू आपल्या शिष्यांना परस्पर प्रीतीची नवीन आज्ञा देत आहे, “जसे मी तुम्हांवर प्रेम केले, तसे तुम्हीही एकमेकांवर प्रेम करावे”. आपण सर्वांनी येशू ख्रिस्ताद्वारे देव प्रेमाचा वारसा घेतलेला आहे. हे प्रेम स्वतःपुरते व आपल्या स्वकीयांपर्यंत मर्यादित न ठेवता सर्वांपर्यंत पोहोचविण्यासाठी  येशू आज आपल्याला आवाहन करीत आहे.  

आपल्या प्रितीमध्ये स्वार्थ व दुजाभाव नसावा. सर्वांबरोबर समेत, शांती व सलोखा असावा. प्रभूसारखे गरजवंत, गरीब, अनाथ व अपंगांच्या साहाय्याला धावून जाण्यास आपणाला येशूची कृपा लाभावी म्हणून आपण आजच्या ह्या पवित्र मिस्साबलीदानात प्रभूकडे विशेष प्रार्थना करूया.

सम्यक विवरण:
पहिले वाचन: प्रेषितांची कृत्ये: १४:२१-२७

पौल आणि बर्णबा ह्यांनी तेराव्या अध्यायात (प्रे. कृत्ये १३) म्हटल्याप्रमाणे अंत्युखिया, लुस्त्रे आणि इकुन्या येथील ख्रिस्ती मंडळींना ख्रिस्ताची सुवार्ता सांगितली होती. पिसिदियांतील अंत्युखियामध्ये पौलाने यहुदियांना उपदेश केला होता. तेथे त्याने संपूर्ण घडलेला इतिहास त्यांना सांगितला होता आणि ख्रिस्ताला देवाने तारणाची वार्ता घेऊन पाठविले होते हे त्यास सांगतो.

ते सर्व त्यांच्यावर व त्यांनी सांगितलेल्या सुवार्तेवर विश्वास ठेवतात परंतु विरोधी यहुदी लोकांत फूट पडतात, त्यांच्यात निर्माण होतात आणि लोकसमुदाय त्यांना दगडमार करण्याकरीता त्यांच्यावर धावून येतात. संत पौलाला दगडमार करतात आणि तो मेला असे समजून त्याला नगराबाहेर काढतात.

ह्या नगरांत सुवार्ता सांगून त्यांनी पुष्कळ शिष्य मिळवून अंत्युखिया, लुस्त्रे आणि इकुन्या येथेपरत आले होते. अंत्युखियास पोहोचल्यावर त्यांनी मंडळी जमवून आपण देवाच्या सहवासात असताना देवाने कायकाय केले आणि परराष्ट्रीयांकरीता विश्वासाचे दार कसे उघडले हे सांगितले.   

दुसरे वाचन: प्रकटीकरण २१:१-५

     योहान आपल्याला झालेल्या प्रकटीकरणात म्हणतो की, त्याने ‘नवे आकाश व नवी पृथ्वी पाहिली’(२१:१). योहान सर्व काही बदललेले आहे आणि बदलत आहे हे पाहत होता. ‘पहिले आकाश आणि पहिली पृथ्वी निघून गेली होती’ (२१:१); म्हणजे देवाने निर्माण केलेली पृथ्वी आणि आकाश ह्यात नूतनीकरण घडून येत आहे आणि ते ख्रिस्ताच्या पुनरुत्थानाने (२१:२) त्यात नूतनीकरण घडून आलेले आहे. देव आपली वस्ती त्यांच्याबरोबर करील, ते लोक त्याचे आणि देव स्वतः त्यांच्याबरोबर राहील. लोकांच्या डोळ्यांतील अश्रू तो पुसून टाकील, ह्यापुढे मरण नाही, शोक, रडणे व कष्ट ही नाहीत. कारण ख्रिस्ताने सर्व गोष्टी नवीन केल्या आहेत.

शुभवर्तमान: योहान १३:३१-३५

परमेश्वर इस्त्राएल लोकांस आज्ञा करतो की, “तू आपला देव परमेश्वर ह्याच्यावर पूर्ण मनाने, पूर्ण जिवाने व पूर्ण शक्तीने प्रीती कर” (अनुवाद ६:५). ह्याच आज्ञेला ख्रिस्त नवीन अर्थ प्राप्त करून देतो. शास्त्र्यांपैकी एका शास्त्रीने विचारलेल्या प्रश्नाला, “गुरुजी, नियमशास्त्रांतील कोणती आज्ञा मोठी आहे? (मत्तय २२:३६) उत्तर देत ख्रिस्त त्याला सांगतो, “तू आपला देव  परमेश्वर ह्याच्यावर पूर्ण मनाने, पूर्ण जिवाने व पूर्ण शक्तीने प्रीती कर” (अनुवाद ६:५), ही पहिली आणि सर्वात मोठी आहे. हिच्यासारखी दुसरी ही आहे की, “तू आपल्या शेजाऱ्यांवर स्वतःसारखी प्रीती कर” (मत्तय २२:३९), (लेवीय १९:१८), “जशी तुम्हीं स्वतःवर तशी आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रीती करा” (मार्क १२:३१).

आजच्या उताऱ्यात ख्रिस्त आपल्या शिष्यांना उद्देशून म्हणतो की, “मी तुम्हांस नवी आज्ञा देतो की, तुम्हीं एकमेकांवर प्रीती करावी; जशी मी तुम्हांवर प्रीती केली तशी तुम्हीही एकमेकांवर प्रीती करावी”(योहान १३:३४), (१५:१२).

जुन्याकरारामध्ये लेवीय ह्या पुस्तकात “तू आपल्या शेजाऱ्यांवर स्वतःसारखी प्रीती कर” (लेवीय १९:१८), ही परमेश्वराने दिलेली आज्ञा आपणांस आढळते. ख्रिस्त इथे स्वतःने केलेल्या प्रीतीवर भर देतो व म्हणतो, “जशी मी तुम्हांवर प्रीती केली तशी तुम्हींही एकमेकांवर प्रीती करावी”(योहान १३:३४), (१५:१२).

ख्रिस्ताची प्रीती ही सर्व श्रेष्ठ होती कारण त्याने इतरांवर मरणापर्यंत प्रीती केली. “आपल्या मित्रांकरीता आपला प्राण द्यावा ह्यापेक्षा कोणाची प्रीती मोठी नाही” (योहान १५:१३) हे ख्रिस्ताने आपल्या मरणाद्वारे दाखवून दिले. ख्रिस्त अशाचप्रकारची प्रीती करण्यास आपल्या शिष्यांस सांगत आहे.

मनन चिंतन:

पहिली आज्ञा जी आपणांस परमेश्वरावर पूर्ण मनाने, पूर्ण जिवाने व पूर्ण शक्तीने प्रीती करण्यास सांगते ती अपूर्ण होती. ह्याच आज्ञेला ख्रिस्त नवीन अर्थ प्राप्त करून देतो. शास्त्र्यांपैकी एका शास्त्रीने विचारलेल्या, “गुरुजी, नियमशास्त्रांतील कोणती आज्ञा मोठी आहे? (मत्तय २२:३६) ह्या प्रश्नाला उत्तर देत ख्रिस्त त्याला सांगतो, “तू आपला देव परमेश्वर ह्याच्यावर पूर्ण मनाने, पूर्ण जिवाने व पूर्ण शक्तीने प्रीती कर” (अनुवाद ६:५), ही पहिली आणि सर्वात मोठी आज्ञा आहे. हिच्यासारखी दुसरी ही आहे की, “तू आपल्या शेजाऱ्यांवर स्वतःसारखी प्रीती कर” (मत्तय २२:३९), वरील ख्रिस्ताने काढलेले उद्गार हे जुन्याकरारातील लेवीय ह्या पुस्तकात आढळतात (लेवीय १९:१८), “जशी तुम्हीं स्वतःवर तशी आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रीती करा” (मार्क १२:३१).

येशू ख्रिस्ताचा क्रूस आपणांस दोन दिशा दर्शवतो: १) देवाकडे जाणारी म्हणजेच वरील दिशा दर्शवते आणि २) सभोवतालील दिशा दर्शवते. ख्रिस्ताच्या हा क्रुस आपणांस चारही दिशा दर्शवतो: पूर्व, पश्चिम, दक्षिण आणि उत्तर. पूर्व दिशा देवाकडे लक्ष केंद्रित करते, पश्चिम दिशा मी कुठे आहे हे दर्शवते आणि दक्षिण आणि उत्तर आपणांस आपला शेजारी कोण आहे हे दर्शवते.  

आज ख्रिस्त आपल्या शिष्यांना उद्देशून म्हणतो की, “मी तुम्हांस नवीन  आज्ञा देतो की, तुम्हीं एकमेकांवर प्रीती करावी; जशी मी तुम्हांवर प्रीती केली तशी तुम्हींही एकमेकांवर प्रीती करावी” (योहान १३:३४), (१५:१२). ख्रिस्त इथे स्वतःने केलेल्या प्रीतीवर भर देतो व म्हणतो, “जशी मी तुम्हांवर प्रीती केली तशी तुम्हींही एकमेकांवर प्रीती करावी”(योहान १३:३४), (१५:१२).

ख्रिस्ताची प्रीती ही सर्व श्रेष्ठ होती कारण त्याने इतरांवर मरणापर्यंत प्रीती केली. “आपल्या मित्रांकरीता आपला प्राण द्यावा ह्यापेक्षा कोणाची प्रीती मोठी नाही” (योहान १५:१३) हे ख्रिस्ताने आपल्या मरणाद्वारे दाखवून दिले. ख्रिस्त अशाचप्रकारची प्रीती करण्यास आपल्या शिष्यांस सांगत आहे. देवाने जगावर एवढी प्रीती केली की, त्याने आपला एकुलता एक पुत्र दिला, अशासाठी की, जो कोणी त्याच्यावर विश्वास ठेवतो त्याचा नाश होऊ नये तर त्याला सार्वकालिक जीवन प्राप्त व्हावे.

आज ख्रिस्त आपणांस आपल्या देवावर, स्वतःवर आणि जसे स्वतःवर तसेच आपल्या शेजाऱ्यांवर प्रेम करण्यास सांगत आहे. प्रेम हे मोजक्या प्रमाणात नसाव तर जीवापाड, सखोलपणे, मुबलक, खूप आणि त्यागमय प्रेम करावे. मुक्यांना, बहिऱ्यांना, आंधळ्यांना आणि गोरगरीबांना प्रेमाची भाषा पटकन कळते. इतकेच नव्हे तर प्रेमासाठी आपल्या प्राणांची आहुती देण्यासाठी तत्पर असलो पाहिजेत.    

विश्वासू लोकांच्या प्रार्थना:
प्रतिसाद: “हे प्रभो, परस्परांवर प्रेम करण्यास आम्हांला तुझी प्रेरणा दे.”

१) आपले परमगुरुस्वामी, महागुरुस्वामी व सर्व धार्मिक अधिका-यांनी त्यांच्या जीवनाद्वारे  व कार्याद्वारे प्रभूचा अनुभव प्रत्येक भाविकांपर्यंत पोहोचवावा व सर्वांना ख्रिस्ताच्या प्रेमाचा अनुभव घेण्यास मदत करावी म्हणून आपण पुनरुत्थित ख्रिस्ताकडे प्रार्थना करूया.

२) जे निराश होऊन देवापासून दूर गेलेले आहेत त्यांना प्रभूने स्पर्श करावा व त्यांच्या जीवनात परिवर्तन घडून यावे. त्यांनी परत एकदा प्रभूने दाखवलेल्या मार्गावर चालावे आणि आपल्या जीवनाचे सार्थक करावे म्हणून आपण पुनरुत्थित ख्रिस्ताकडे प्रार्थना करूया.

३) आपणा प्रत्येकाला प्रेमाची गरज आहे. प्रेम ही काळाची गरज आहे. आज आपली प्रीती सर्वांचे हीत साधणारी असावी. त्यात स्वार्थ व दुजाभाव नसावा. सर्वांबरोबर समेट, शांती आणि सलोखा असावा म्हणून आपण पुनरुत्थित ख्रिस्ताकडे प्रार्थना करूया.

४) आपल्या सर्व मिशनरी बंधू-भगिनींना त्यांचे कार्य जोमाने सुरू ठेऊन प्रभूची सुवार्ता जगाच्या कानाकोप-यात पसरविण्यास सामर्थ्य व कृपा लाभावी म्हणून आपण पुनरुत्थित ख्रिस्ताकडे प्रार्थना करूया.

५) थोडावेळ शांत राहून आपण आपल्या वैयक्तिक गरजा प्रभूचरणी ठेऊया.