Reflection for the 22^nd Sunday in Ordinary Time (01/09/2024) By Fr. Glen Fernandes

सामान्य काळातील बाविसावा रविवार

दिनांक : ०१/०९/२०२४

पहिले वाचन - अनुवाद ४:१-२,६-८

दुसरे वाचन : याकोब १:१७-२७

                      शुभवर्तमान - मार्क ७:१-८,१४-१५, २१-२३

प्रस्तावना

    आज देऊळमाता आपल्याला परमेश्वराच्या सानिध्यात राहून आनंद करण्यास बोलावत आहे. परमेश्वराचे नियम हे प्रेमाने पूर्ण होत असतात व ते आपल्याला पवित्र करतात. आजची वाचने आपल्याला परमेश्वराचे नियम पाळून त्याच्या आज्ञेत राहण्यास आमंत्रण करत आहे.

     आजच्या पहिल्या वाचनात, मोशेने आपल्या लोकांना देवाच्या आज्ञेची आठवण करून दिली आणि जीवनात यशस्वी होण्यासाठी त्यांना दृढ राहण्याचे आवाहन केले. महत्त्वाचं म्हणजे दिलेल्या नियमात काहीही जोडा किंवा काढू नका, असा इशाराही त्यांनी दिला. तथापि, हा इशारा गांभीर्याने घेतला गेला नाही, कारण परुश्यांनी दहा आज्ञांचा गुणाकार सुमारे सहाशे तेरा लहान नियमांमध्ये केला. याद्वारे, त्यांनी देवाच्या लोकांचे जीवन व्यावहारिक आणि अत्यंत कठीण केले. यामुळेच नंतर गलतीकरांमध्ये, पौलाला “नियमाविरुद्ध” खटला भरावा लागला. त्याने नियमशास्त्राचा पूर्णपणे निषेध केला नाही, परंतु त्याचे सहकारी परुश्यांनी ज्या प्रकारे त्याचा गैरवापर केला त्यांचा त्याने निषेध केला.  त्याने असा युक्तिवाद केला की कायद्याचा आत्मा त्याच्या अक्षरांपेक्षा अधिक महत्त्वाचा आहे. म्हणून, आजच्या सुवार्तेमध्ये, येशूने परुश्यांना त्यांच्या ढोंगीपणामुळे आव्हान दिले.  परुश्यांनी त्यांच्या लोकांसाठी गुणाकार केलेला कायदा त्यांनी कधीच पाळला नाही. ही एक धोकादायक जीवनशैली आहे ज्याची आपण काळजी घेतली पाहिजे. आपण दांभिक जीवन जगू नये किंवा इतरांसाठी जीवन कठीण करू नये..

    परमेश्वराचे नियम आपल्याला पाळता यावेत व शुद्ध अंतःकरणाने जीवन जगता यावे म्हणून आपण आजच्या ह्या मिस्सा-बलिदानात प्रार्थना करूया.

मनन चिंतन

    एका बुद्धिमान व्यक्तीने प्रार्थनेबद्दल असे लिहले आहे की  “मी लहान असताना क्रांतिकारक होतो. माझी देवाला प्रार्थना होती: 'प्रभु, मला जग बदलण्याची उर्जा दे.’ मी मध्यमवयीन झाल्यावर मला जाणवले कीं  मी  एका आत्म्याला न बदलता माझे आयुष्य अर्धवट झाले आहे.  मी माझ्या प्रार्थनेत बदल केला: ‘प्रभु, मला त्या सर्वांना बदलण्याची कृपा न देता, माझ्या संपर्कात जे आहेत, माझे कुटुंब आणि मित्र बदलण्याची उर्जा मला दे. आता मात्र मी म्हातारा झालो आहे आणि माझे दिवस मोजले आहेत, आता मला समजले आहे की मी किती मूर्ख होतो . आता माझी एक प्रार्थना आहे: ‘प्रभु, मला स्वतःला बदलण्याची कृपा  दे.’ जर मी ही सुरुवातीपासूनच  प्रार्थना केली असती तर माझे आयुष्य वाया घालवले नसते.”

    आजच्या काळात, एकमेकांवर आरोप-प्रत्यारोप करणे हा जणू आपला राष्ट्रीय छंद होत चालला आहे. वृत्त-वाहिन्यांवर आपण सारखे पाहतो की, कोणी तरी कोणावर आरोप करत आहे. मग त्यावर चर्चा होते, आरोप निराधार असल्याचा दावा केला जातो किंवा नवीन आरोप ठेवले जातात. वर्तमानपत्रांतही अशाच प्रकारच्या बातम्यांना जास्त पसिद्धी दिली जाते. मग असा प्रश्न उभा राहतो की, सगळेच लोक लालची आहेत का, सगळेच भ्रष्टाचारी आहेत का, सगळेच नियम मोडणारे आहेत का? आरोप करणारेसुद्धा स्वतः आरोपी आहेत का? आपल्या देशात साधुसंत राहिलेच नाहीत का?

प्रभू येशूच्या काळीसुद्धा शास्त्री आणि परोशी त्याच्यावर एकसारखे आरोप करीत असत असे आपण पवित्र शास्त्रात वाचतो. ह्या संदर्भात “न्याय करू नका” हा एक फार महत्वाचा बोध येशूने केलेला आहे (लूक ६:३७). ह्याचा अर्थ हा नाही की, ज्यांना न्याय करण्याचा अधिकार दिलेला आहे त्या न्यायाधीशांनी त्यांचे काम करू नये. येशू म्हणाला की, “न्याय करू नका आणि तुमचा न्याय केला जाणार नाही; दोषी ठरवू नका आणि तुम्हाला दोषी ठरवलं जाणार नाही; क्षमा करा आणि तुम्हाला क्षमा केली जाईल.” म्हणजे जशी इतरांबरोबर आपली वागणूक असेल, तसेच इतर लोक आपल्याशी वागतील.

    आजच्या शुभवर्तमानात येशू  परुशांच्या प्रश्नाला उत्तर देतो; परंतु हात धुण्याच्या तक्रारींपर्यंत स्वत: ला मर्यादित न ठेवता, तो योग्य आणि अयोग्य आणि वैयक्तिक सचोटीच्या खूप मोठ्या आणि अधिक अस्वस्थ चित्राला सामोरे जाण्यासाठी हा मुद्दा विस्तृत करतो.  प्रथम, आपल्या सर्वांना समस्या अशा प्रकारे परिभाषित करणे आवडते ज्यामुळे आपल्याला आनंदीत  वाटेल. दोष दुसऱ्यामध्ये ठेवणं सोपं आहे. एखाद्या परिस्थितीवर राग आल्यावर समाधान मिळवण्याचा मोह असतो, तुम्हाला तथ्य माहित असो वा नसो. इतर लोकांबद्दल वाईट बोलणे नेहमीच आकर्षक असते. परूशी आणि शास्त्री आनंदी होते की त्यांना हात धुण्याच्या विधीच्या आधारावर येशूच्या शिष्यांमध्ये दोष सापडला. येशूला बाह्य स्वरूपात कमी आणि आंतरिक सचोटीबद्दल जास्त काळजी आहे. परुशांच्या मनोवृत्तीचे वर्णन करण्यासाठी तो ढोंगी शब्द वापरतो.  ढोंगी हा शब्द ग्रीक शब्दापासून अभिनेत्यासाठी आला आहे, जो मुखवटा घालतो आणि कोणीतरी असल्याचे भासवतो. येशू  संदेष्टा यशयाचा संदर्भ देतो ज्याने देवापासून दूर असलेल्या अंतःकरणाने ओठांची सेवा करण्याविषयी सांगितले.

    आपल्याला आपल्या पापांपासून मुक्त करण्यासाठी आणि मोहांचा प्रतिकार करण्यासाठी  आवश्यक असलेल्या शहाणपणासाठी आणि सामर्थ्यासाठी आपल्याला प्रभुला विनवण्याची आवश्यकता आहे. वाईटावर मात करणे सोपे नाही. आपल्यावर भार टाकण्यासाठी देव आपल्याला आज्ञा देत नाही. देव आपल्यासाठी चांगल्या आज्ञा देतो. पवित्र शास्त्र सांगते की, परमेश्वर मानवाचे सगळे विचार जाणतो, अगदी वायफळ विचारसुद्धा! (स्तोत्र ९४:११). तो दुरून आपले मनोगत समजतो (स्तोत्र १३९:२). त्याच्यापासून आपण काहीही गुप्त ठेवू शकत नाही. परमेश्वराच्या समोर आपले हृदय पारदर्शक आहे. आपण शुभवर्तमानांत अनेक ठिकाणी वाचतो की, प्रभू येशू लोकांचे विचार जाणत असे (मत्तय १२:२५, लूक ६:८, लूक ११:१७). लोक त्याच्याकडे येत तेव्हा ते कोणत्या हेतूने त्याच्याकडे आले आहेत हे त्याला कळायचे आणि त्याप्रमाणे तो त्यांच्याशी बोलायचा. प्रभूला न्याय करायचा दैवी हक्क होता, परंतु प्रभूने न्याय न करता इतरांना क्षमेचे वरदान दिले. तो कनवाळू व मंदक्रोध होता. आपणही प्रभूप्रमाणे आपले आचरण चांगले ठेवले पाहिजे. आपल्याला जो अधिकार देवापासून मिळतो, मग तो पालक म्हणून असो वा शिक्षक म्हणून असो, आपण इतरांना समजून त्याच्या चांगल्यापणासाठी झटले पाहिजे.

 

विश्वासू लोकांची प्रार्थना

आपला प्रतिसाद :-  हे प्रभो दया कर आणि तुझ्या लोकांची प्रार्थना ऐक.

१. आपले पोप फ्रान्सीस, बिशप, कार्डीनल, फादर्स, सिस्टर्स, प्रापंचिक, डिकन्स यांच्यासाठी आपण प्रार्थना करूया. देऊळ मातेची शिकवण आणि परमेश्वराच्या आज्ञा त्यांनी पाळून इतरांना त्यांचा प्रचार करण्यास परमेश्वराने त्यांना शक्ती द्यावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

२. आपण आपल्या देशातील सर्व नेते व सर्व सरकारी कर्मचारांसाठी प्रार्थना करूया. परमेश्वराने त्यांना सुबुद्धी द्यावी जेणे करून ते आपल्या देशात शांती व न्याय प्रस्थापित करून एकत्रितपणे देशाच्या कल्याणासाठी झटू शकतील, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

३. जे तरुण-तरुणी देवापासून दूर गेलेले आहेत त्यांना प्रभुचा स्पर्श होऊन त्यांनी अंधाराचा मार्ग सोडून प्रकाशाचा मार्ग निवडण्यास त्यांस प्रेरणा मिळावी म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

४. आजच्या उपासनेमध्ये सहभागी झालेल्या सर्व भाविकांनी ह्या ख्रिस्ती जीवनावर मनन-चिंतन करून सर्व वाईटांपासून व मोहांपासून दूर रहावे म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

५. जे आजारी व दु:खी कष्टी आहेत त्यांना त्यांच्या जीवनात ख्रिस्त सापडून त्यांना आधार मिळावा म्हणून आपण प्रार्थना करूया.

थोडावेळ शांत राहून आपल्या वैयक्तिक, सामाजिक हेतूंसाठी प्रार्थना करूया.