Reflection for the Fourth Sunday of Lent (30/03/2025) By Fr. Brijal Lopes
दिनांक: ३०/०३/२०२५
पहिले वाचन: यहोशवा
५:९-१२
दुसरे वाचन: २ करिंथ.
५:१७-२१
शुभवर्तमान: लुक १५:१-३,
११-३२
प्रस्तावना
ख्रिस्तसभा आज
प्रायश्चित्त काळातील चौथा रविवार साजरा करते. हा रविवार “लैतारे
रविवार” म्हणून ओळखला जातो, जो
आनंद आणि हर्षाचा रविवार आहे. प्रायश्चित्त काळाच्या अगदी अंतिम टप्प्यात आपण आलो
आहोत. आजची उपासना आपणा सर्वांना देवाची क्षमा आणि प्रीती ह्यावर मनन-चिंतन
करण्यास बोलावते. प्रायश्चित्त काळातील चौथ्या रविवारीचे वाचणे आपणा सर्वांना
खोलवर मनन-चिंतन करण्यासाठी आमंत्रित करीत आहे. देवाच्या अथांग दयेविषयी आणि
समेटाविषयी असलेला आनंद व देवाकडे येण्यासाठी मनन-चिंतन करण्यासाठी सांगत आहे.
जोसुआच्या पुस्तकातील पहिल्या
वाचनात, आम्ही
इस्त्राएल लोकांसाठी वल्हांडण सण साजरे करत असताना आणि वचन दिलेल्या देशाच्या
उत्पादनातून ते खातात असा महत्त्वपूर्ण क्षणाचे साक्षीदार आहोत. देव त्यांना
सांगतो: आज मी तुमच्यापासून इजिप्तची निंदा काढून टाकली आहे. हे नूतनीकरण आणि
जिर्णोद्धाराची एक शक्तिशाली प्रतिमा आहे. हे त्याच्या भटकंतीच्या वेळेच्या
समाप्तीचे प्रतीक आहे. हे आपल्याला स्मरण करून देते की आपण देखील देवाकडे परत येऊन
नूतनीकरणाचा अनुभव घेऊ शकतो, विशेषतः या प्रायश्चित्त काळात.
आजच्या दुसऱ्या वाचनात, करिंथकरांना
लिहिलेल्या पत्रात संत पौल ख्रिस्तामध्ये नवीन निर्मिती असल्याबद्दल बोलतो. तो
आपल्याला सांगतो की येशूद्वारे आपण देवाशी समेट केला आहे. आपल्या भूतकाळातील चुका
आणि अपयश आपल्याला निश्चित करत नाहीत. तर त्याऐवजी, आपल्याला
सलोख्याचे कार्य दिले आहे, जे आपल्याला सभोवतालच्या
लोकांपर्यंत प्रेम आणि क्षमाशीलतेने पोहोचण्याचे सामर्थ्य देते.
संत लूकच्या शुभवर्तमानात आपण
उधळपट्टीच्या पुत्राची सखोल कथा पाहतो. ही एक बोधकथा जी पापाच्या मूर्खतेवर आणि
पित्याच्या प्रेमाच्या आश्चर्यकारक कृपेवर प्रकाश टाकते. धाकटा मुलगा आपला वारसा
वाया घालवल्यानंतर स्वतःला अत्यंत कठीण व हताश परिस्थितीत सापडतो. तरीही, जेव्हा तो परत
येतो, तेव्हा शिक्षेच्या ऐवजी त्याचे उधळ्या हातांनी स्वागत
होते आणि त्याच्या आगमनाचा उत्सव साजरा केला जातो. आपल्या मुलाकडे धावत जाणाऱ्या
वडिलांची ही प्रतिमा आपल्याला देवाचे अपार प्रेम दर्शविते. आपण कितीही दूर भटकलो
तरी देव नेहमी आपल्या परतीची वाट पाहत असतो आणि आनंदाने आपल्याला मिठी मारण्यासाठी
तत्पर असतो.
मनन चिंतन
क्षमाशील पित्याचे
दिलेले उदाहरण व त्याद्वारे परमेश्वर पित्याचे मानवजातिवरील प्रेम हा सलोखा, आजच्या
शुभवर्तमानातून आपल्या समोर दर्शवित आहे.
शास्त्री व परुशी लोकांनी
येशूला केलेले आव्हान, तसेच
येशू ख्रिस्त क्षमाशील पित्याचे उदाहरण कसे देत आहे, याबद्दल
आपण ऐकणार आहोत. शास्त्री व परुशी लोकांना दिलेले उत्तर आजच्या शुभवर्तमानातून
आपल्याला दिसून येते. उधळ्या पुत्राच्या दाखल्याद्वारे, देवाच्या
दयेची व प्रेमाची खोली विचारात घेण्यास आजची उपासना आपल्याला बोलावीत आहे. परुशी व यहुदी नियमशास्त्राचे काटेकोरपणे पालन करणारे होते व ते तसे शिकवत
होते. परुशी व शास्त्री येशूची तक्रार करतात आणि त्याला आव्हान देतात, कारण तो पापी लोकांचे आपल्या मेजावर स्वागत करतो. आजच्या शुभवर्तमानात
येशूने पापी लोकांना परमेश्वराकडे नेण्यासाठी वापरलेले तीन दाखले आहेत: हरवलेले
नाणे, हरवलेले मेंढरू आणि आजच्या शुभवर्तमानातील उधळ्या
पुत्राचा दाखला. ही उदाहरणे आपल्यासमोर देवाची आपुलकी व एकात्मतेचे उदाहरण देत
आहेत.
क्षमाशील पिता
आपण उधळ्या पुत्राची कथा ऐकताना, धाकट्या मुलावर
लक्ष केंद्रित करणारे वडिलांचे असामान्य वर्तन पाहतो. त्याप्रमाणेच वर्तन असणे
गरजेचे आहे. धाकटा मुलगा गेला, पण परत आला. मोठा मुलगा गेला
नाही, तरी तो रागावला आणि घरात येण्यास नकार दिला. धाकट्या
मुलाने पश्चात्ताप केला, तर मोठ्या मुलाने प्रतिकार
दर्शविला. परंतु, या दृष्टांतातील उल्लेखनीय व्यक्तिरेखा
म्हणजे एक दयाळू पिता. पित्याच्या कृतीमधून त्याचे महान प्रेम व दया दिसून येते.
त्याने दूरून पाहिले: ह्याचा अर्थ वडील
आपल्या मुलाची आतुरतेने वाट पाहत होते. जरी मुलगा त्याच्यापासून दूर गेला असला, तरीही त्याला अजूनही आशा होती की
एक दिवस तो परत येईल. म्हणूनच, जो आपल्या मुलाला दूरून पाहू शकला, हे आपल्याला आठवण करून देते की जेव्हा आपण पाप करतो आणि देवापासून दूर
जातो, तेव्हा तो नेहमी आपल्या परत येण्याची वाट पाहतो. देव
करुणामय आहे. वडिलांचे हृदय आपल्या मुलाबद्दल करुणेने भरले होते. तो आपल्या मुलावर
रागावला नाही, ओरडला नाही. "मुलाने असं का केलं?"
अशी विचारपूस केली नाही किंवा त्याच्या मालमत्तेविषयी चौकशी केली
नाही. त्याऐवजी त्याला आपल्या मुलावर दया आली. हे आपल्याला आठवण करून देते की देवाच्या
दयेचा आणि प्रेमाचा सीमा नाही. तो आपल्याला आपल्या अपराधांबद्दल शिक्षा करत
नाही, तर आपण जसे आहोत तसे स्वीकारतो.
तो त्याच्याकडे धावला: वडिलांच्या हृदयात
निर्माण झालेली पोकळी, जी
मुलाच्या दूर जाण्यामुळे तयार झाली होती, ती वेदना त्याने
सहन केली होती. ती सर्व वेदना त्याच्या मुलाला पाहिल्यावर त्याच्याकडे धावतो. ही
हृदयातून निर्माण झालेली प्रेरक शक्ती आपल्याला पाहायला मिळते. वडील मुलाकडे
धावतात, कारण त्यांचे प्रेम हृदयातून असते.
आपल्याला हेही आठवण करून देते की जर आपण देवाकडे एक पाऊल टाकले, तर देव आपल्या
दिशेने दहा पावले टाकतो. मिठी मारतो, चुंबन घेतो. मिठी आणि चुंबन
ही प्रेमाची अभिव्यक्ती आहेत. वडील मुलाजवळ पोहोचतात आणि त्यांची पहिली
प्रतिक्रिया म्हणजे प्रेम दाखवण्याची. हे आपल्याला आठवण करून देते की पश्चात्ताप
करणाऱ्या लोकांसाठी नेहमीच देवाचे हृदय खुले असते.
देवाचे प्रेम आपल्या पापांचा
हिशोब ठेवत नाही. जरी आपण देवाला दुखावले, तरी तो आपल्यावर प्रेम करतो. त्याचे
आपल्यावरील प्रेम कमी होत नाही. आपण अविश्वासू असलो, तरी तो विश्वासू आहे.
त्याने मुलाला झगा अंगठी व बूट
घातले. अशा प्रकारे, वडिलांनी
आपल्या मुलाला सजवले व त्याला नवीन बनवले. त्याचे घाणेरडे कपडे काढून त्याला
शुद्ध, चांगले कपडे घातले. प्रायश्चित्त
संस्कारात, पापाची कबुली दिल्याने आपणासोबत हेच घडते. आपण
पापांच्या घाणीपासून शुद्ध होतो आणि
देवाच्या कृपेने नव्याने जन्म घेतो. त्यांनी वासरू कापले
व आनंद साजरा केला. वडिलांनी गमावलेल्या संपत्तीबद्दल शोक केला नाही, तर मुलगा परत आल्याबद्दल आनंद साजरा केला. "माझा
हा मुलगा मरण पावला होता आणि तो पुन्हा जिवंत झाला आहे."
आपला मुलगा भूतकाळ विसरून आराम मिळावा म्हणून त्याने एक उत्सव साजरा
केला. देव आप्ल्यालाल आपल्या पापाची क्षमा करत नाही तर आपले अपराधही दूर करतो. देव
आपल्याला केवळ क्षमा करत नाही, तर आपले पाप दूर करून
आपल्याला पूर्णपणे नव्याने निर्माण करतो. पश्चात्ताप करणाऱ्या पाप्यांबद्दल
स्वर्गातही आनंद होतो.
विश्वासू लोकांची प्रार्थना
धर्मगुरू: देवाने ख्रिस्तामध्ये
आपल्याला एक नवीन निर्मिती बनवले आहे. आपल्या तारणहार ख्रिस्ताच्या दुःख, मरण व पुनरुत्थानाद्वारे
आपण देवाशी समेट करतो. आपल्या सर्व मागण्या आत्मविश्वासाने आपल्या सदैव प्रेमळ पित्याकडे
सादर करूया.
प्रतिसाद: प्रभू, आम्हाला तुझी दया आणि प्रेम
दाखव.
1. आपले परमगुरू पोप
फ्रान्सिस, महागुरू, धर्मगुरू, धर्मभगिनी आणि
धर्मबंधू यांनी ख्रिस्ताच्या प्रेमाचे साधन बनून, हरवलेल्या लोकांना
देवाकडे आणावे आणि हर्षभराने त्यांचे देवाच्या कार्यात स्वागत करावे, म्हणून आपण
प्रार्थना करूया.
2. पापाच्या बंधनात
जगणाऱ्या लोकांनी शुद्धीवर यावेत आणि देवाच्या क्षमेच्या प्रकाशात येण्याचा मार्ग
त्यांना मिळावा, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
3. आपल्या धर्मग्रामातील
सर्व लोकांनी एकत्र यावे. आपल्यातील सर्व वाद-विवाद दूर करून ख्रिस्ताचे राज्य
वाढावे, म्हणून आपण
प्रार्थना करूया.
4. तुरुंगात खितपत
पडलेल्या व्यक्तींनी आपल्या जीवनात बदल घडवावा. त्यांच्या तुरुंगवासाच्या
शिक्षेच्या माध्यमातून सुधारणा घडून यावी व जीवनाचे नूतनीकरण करण्याची संधी
त्यांना मिळावी, म्हणून आपण प्रार्थना करूया.
5. ज्या आई-वडिलांचा
आधार नाही किंवा ज्यांनी स्वतःच्या आई-वडिलांना नाकारले आहे, अशा सर्वांना
पुन्हा एकत्र येण्याचा आनंद मिळावा, म्हणून आपण
प्रार्थना करूया.
धर्मगुरू: हे प्रेमळ पित्या, तुझा
पुत्र येशू ख्रिस्तामध्ये एक नवीन निर्मिती बनवल्याबद्दल आम्ही तुझे आभार मानतो.
तुझ्या पुत्राच्या मरणाने व पुनरुस्थानाने आम्ही पाप मार्ग सोडून आमच्या जीवनात
नूतनीकरण करावे. म्हणून आम्हाला कृपा दे हि प्रार्थना आम्ही आमच्या प्रभू येशू
ख्रिस्ताद्वारे करतो. आमेन